رویارویی قدرت‌های برتر اقتصاد جهان
۱۳۸۹ آبان ۲۰, پنجشنبه
نشست سران کشورهای "گروه بیست" صبح پنجشنبه ۲۰ آبان‌ماه کار خود را در سئول آغاز کرد و تا شامگاه جمعه به وقت محلی ادامه خواهد یافت. کشورهای صنعتی جهان در کنار قدرت‌های نوظهور اقتصادی چون کره‌ی جنوبی، برزیل، هند و اندونزی اعضای این گروه را تشکیل می‌دهند. کشورهای گروه بیست ۹۰ درصد اقتصاد جهان و ۸۰ درصد تجارت جهانی را در اختیار دارند.
پس از بحران
نشست سئول در پی بحران‌های مالی و اقتصادی دو سال گذشته، وظایف سنگینی را بر دوش سران گروه بیست قرار داده است. ایجاد توازن در بازارهای جهانی و تنظیم روابط مالی و تجاری کشورهای عضو از جمله اهداف این نشست اعلام شده است. سیاست‌های مالی و ارزی کشورهایی مانند چین و ایالات متحده از مسائلی است که در ماه‌های اخیر بسیار مورد بحث قرار گرفته است.
در حالی که بسیاری از کشورها بحران مالی را پشت سرگذاشته‌اند بحث بر سر سیاست‌های تجاری و مالی همچنان ادامه دارد. قدرت‌های اقتصادی برتر جهان در دوران بحران همکاری‌های تنگاتنگ و موثری با یکدیگر داشته‌اند. پس از حل بحران، که به اعتقاد کارشناسان سریع‌تر از آنچه پیش‌بینی می‌شد رخ داد، دست یافتن به توافق‌هایی که روابط تجاری و مالی بین‌المللی را تنظیم کند دشوار به نظر می‌رسد.
سیاست‌های ارزی و تجارت جهانی
برخی از کشورها به ویژه چین و کره جنوبی متهم هستند با سیاست‌های مالی و ارزی خود توازن بازارهای جهانی را بر هم زده‌اند. معترض اصلی چین ایالات متحده آمریکاست و ژاپن نیز اخیرا سیاست‌های ارزی کره جنوبی را به شدت مورد انتقاد قرار داده است. گفته می‌شود این دو کشور با پایین نگه داشتن ارزش ارزهای خود بازارهای اقتصادی جهان را بی‌ثبات کرده و اصل رقابت آزاد میان تولیدکنندگان را به سیاست‌گذاران مالی سپرده‌اند.
آمریکا در صدد دخالت دادن دولت در تنظیم بازار ارز است. به گزارش خبرگزاری آلمان وزیر خزانه‌داری آمریکا، تیموتی گایتنر حدود سه هفته پیش خواستار تدوین راهکارهایی شد تا آنچه را "عدم تعادل" در تجارت جهانی خوانده می‌شود کنترل کند. پیشنهادهای آمریکا برای ایجاد تعادل متوجه کشورهایی است که صادرات آنها از وارداتشان بسیار بیشتر است. این پیشنهاد نه تنها غول‌های نوپای اقتصادی آسیا مانند چین و کره جنوبی را هدف گرفته که شامل صادرکنندگان بزرگی چون ژاپن و آلمان نیز می‌شود.
اختلاف آلمان و آمریکا
آلمان به عنوان یکی از بزرگترین صادرکنندگان جهان موازنه‌ی بازرگانی مثبتی دارد. اختلاف میان صادرات و واردات این کشور در سال جاری حدود ۶ درصد تولید ناخالص ملی است. یکی از پیشنهادهای آمریکا که با مخالفت شدید کشورهای صادرکننده روبرو شده کاهش موازنه بازرگانی خارجی به حداکثر ۴ درصد تولید ناخالص ملی است.
صدراعظم آلمان آنگلا مرکل پیشنهادهای آمریکا در مورد کاهش موازنه بازرگانی را رد می‌کند و آن را با قوانین اقتصاد بازار آزاد در تناقض می‌داند. او عصر پنجشنبه همراه با باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا مقابل خبرنگاران حضور یافت و دیدگاه‌های خود را تشریح کرد. به رغم فضای سردی که میان سران آمریکا و آلمان وجود داشت مرکل تاکید کرد «ما در عمل روابط تنگاتنگ و همکاری خوبی با یکدیگر داریم و من فکر می‌کنم این امر در جهانی که حل مشکلاتش با همکاری ممکن است کاملا ضرورت دارد.»
"خطر سیاست‌های مالی آمریکا"
از سوی دیگر سیاست‌های مالی ایالات متحده در روزهای گذشته از سوی آلمان به شدت مورد انتقاد قرار گرفته. ولفگانگ شویبله وزیر اقتصاد آلمان به بانک مرکزی آمریکا هشدار داد با سیاست‌های مالی خود بار دیگر اقتصاد جهان را به مخاطره نیندازد. اشاره‌ی شویبله به تزریق ۶۰۰ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور است که هنوز بحران را پشت سر نگذاشته. ظاهرا واشنگتن امید دارد با کاهش ارزش دلار به صادرات خود و رشد اقتصادی کشور رونق دهد.
همزمان با سفر مرکل به سئول کارشناسان، رشد اقتصاد آلمان در سال جاری را ۳.۷ درصد پیش بینی کرده‌اند. اوباما در سئول گفته است رشد کشورهای صادرکننده‌ای چون آلمان مدیون بازار ایالات متحده و افزایش تقاضا در این کشور است. او تاکید می‌کند به همین دلیل همه‌ی کشورها باید از قوی شدن اقتصاد آمریکا خشنود باشند. تزریق پول در خود ایالات متحده نیز با انتقادهای فراوانی روبروست. کارشناسان معتقدند چنین سیاست‌هایی بیش از آنکه رشد اقتصادی را همراه داشته باشد به افزایش تورم می‌انجامد.
دکترای افتخاری برای آنگلا مرکل
باراک اوباما و آنگلا مرکل پس از یک دیدار خصوصی در برابر خبرنگاران حاضر شدند و به پرسش‌های آنان پاسخ دادند. بر اساس گزارش منابع خبری از سئول ظاهرا آمریکا از پیشنهاد خود در مورد محدود کردن صادرات چین و آلمان عقب نشینی کرده است. به رغم این معضل سرازیر کردن دلارهای این کشور به بازارهای جهانی همچنان مورد مناقشه است. کارشناسان ابراز نگرانی می‌کنند سیاست‌های مالی دولت اوباما اقتصاد جهانی را با بحرانی جدید روبرو کند.
نشست سئول گرچه در آغاز برای اوباما چندان موفقیت‌آمیز به نظر نمی‌رسد برای صدراعظم آلمان خوشایندتر بوده است. عصر پنجشنبه بزرگترین دانشگاه زنان جهان که در کره جنوبی قرار دارد به خاطر فعالیت‌های مرکل در جهت صلح و حفاظت از محیط زیست به او دکترای افتخاری اعطا کرد.
آنگلا مرکل پس از گفتگو با اوباما خاطر نشان کرد دو کشور تلاش می‌کنند اختلاف نظرهای خود را بهتر از پیش مدیریت کنند. گرچه سران گروه بیست می‌کوشند نشست سئول با موفقیت خاتمه یابد ناظران معتقدند از آنجا که برخلاف سال ۲۰۰۸ فشار بحران کاهش یافته رسیدن به تفاهم دشوارتر شده است.
BK/MM