"رومئو و ژولیت " در رام‌الله
۱۳۹۲ فروردین ۱۱, یکشنبه
مدرسه‌ی عالی هنرپیشگی "القصبه" در کرانه‌ی باختری رود اردن از سال ۲۰۰۹ به یاری دانشگاه هنر فولکوانگ آلمان پایه‌گذاری شده است. در این مدرسه تکنیک‌های بازیگری، تمرین صدا، خواندن آواز، نمایش با ماسک، بدیهه‌سرایی و شمشیربازی و مهارت‌های هنری دیگر تدریس می‌شود.
دانشگاه هنر فولکوانگ در به‌روی صحنه آوردن قطعه‌های نمایشی به هنر‌آموختگان این مدرسه‌ی عالی نیز یاری می‌رساند و امکانات اجرای نمایشنامههای گروه بازیگران این آکادمی را در آلمان فراهم می‌سازد. از سوی دیگر، هر سال هنرجویان رشته‌ی بازیگری فولکوانگ در اسن، نمایشنامههای برگزیده‌ی خود را در سالن تئاتر "القصبه" به اجرا درمی‌آورند.
دولت آلمان تا کنون بخش بزرگی از هزینه‌های این مدرسه را تامین کرده است. قرار است تشکیلات خودگردان فلسطینی‌ها در آینده بخش دیگر تامین بودجه‌‌ی این آکادمی را به عهده بگیرد.
کمبود "فرهنگ تئاتری"
به گفته‌ی رئیس این مدرسه‌ی عالی و مدیر هنری تئاتر "القصبه"، جرج ابراهیم، دشواری‌های بسیاری در راه پیشرفت این مرکز هنری وجود دارد. به نظر او افزون بر شرایط نابسامان و متزلزل سیاسی در منطقه و کمبودهای زیربنایی، عدم وجود "فرهنگ تئاتری" در میان فلسطینی‌ها، فعالیت‌های این مرکز را با موانع جدی روبرو می‌سازد. او می‌گوید: «در کشورهای عربی، فرهنگ تئاتری با سنت طولانی وجود ندارد.»
به نظر ابراهیم، روشنفکران این جوامع هم از این قاعده مستثنا نیستند و علاقه‌ای برای نگارش نمایش‌نامه‌‌هایی که موضوع‌های به‌روز را مطرح کنند، نشان نمی‌دهند. البته اجرای نمایشنامههای کلاسیک، از جمله "رومئو و ژولیت" شکسپیر، اغلب با استقبال روبرو می شود. او می‌افزاید: «شرایط ویژه‌ی کرانه‌ی باختری رود اردن نیز مزید بر علت است. مردم این منطقه ابتدا باید درک کنند که فرهنگ تا چه حد برای این جامعه مهم است.»
کاری بهتر از هنرپیشگی
ملک ابو غربیه، دختر هنرجوی ۲۰ ساله‌ی این مدرسه‌ی تئاتر، این مسئله را تایید می‌کند و می‌گوید که هر روز با آن روبرو است. این هنرجوی با استعداد که در نمایش‌نامه‌ی شکسپیر در نقش ژولیت بازی کرده است و در روستایی نزدیک مرز اسراییل زندگی می‌کند، در این رابطه می‌گوید: «همسایه‌های ما از من می‌پرسند که آیا کار بهتری از یادگرفتن شغلی که نه معنی دارد و نه آینده، ندارم؟»
ملک ابو غربیه، بدون پشتیبانی خانواده‌ی خود نمی‌توانست به مدرسه‌ی عالی هنرپیشگی راه یابد. به گفته‌ی بترا برقوتی که در این مدرسه در رشته‌ی ورزش و تحرک تدریس می‌کند، یکی از شرایط پذیرش هنرجوی مونث، اجازه‌ی خانواده‌ی اوست. بترا برقوتی می‌گوید: «تازه این اجازه هم گاهی موقتی است و بعضی از پدرها آن را پس می‌گیرند و هنرجوهای دختر باید ترک تحصیل کنند.» به نظر این مربی ورزشی دلیل این امر، "تماس داشتن با مردان و کشیدن سیگار است که با باورهای مذهبی پدر و مادرها جور در نمی‌آید".
علاقه به بازیگری
با این‌حال هر سال بر شمار داوطلبان ورود به این مدرسه افزوده می‌شود. رمضی حسن که ۲۹ سال دارد و در سال سوم این مدرسه تحصیل می‌کند، معتقد است که فلسطینی‌ها باید سرانجام درک کنند که "فرهنگ تا چه اندازه با زندگی آنان در رابطه است". به نظر این هنرجو که فارغ‌التحصیل رشته‌ی روانشناسی هم هست، فلسطینی‌ها هنوز در حال تجزیه و تحلیل واپسین انتفاضه و پی‌آمدهای دردناک آن هستند. او معتقد است: «تئاتر کمک می‌کند که انسان‌ها بتوانند با این دردها به‌خوبی کنار بیایند.»
رمضی حسن در این رابطه می‌گوید که خود توانسته با بازی روی صحنه و بیان احساسات و نظرات خود تجربه‌های مثبتی به‌دست آورد. بترا برقوتی توضیح می‌دهد که تحمل فشار ناشی از حضور روزمره‌ی اسرائیل در مناطق اشغالی برای هنرجویان چندان ساده نیست. او می‌گوید: «احساسات سرخورده‌ی بازیگران اغلب هنگام تمرین غلیان می‌کند و سرریز می‌شود.»
تغییر؛ هدف اصلی
هدف اغلب این هنرجویان برای فراگیری هنر بازیگری، تغییر دادن شرایط نابسامان جامعه است. ملک ابو غربیه، معتقد است که "با حضور خود در صحنه" می‌تواند روابط و مناسبات اجتماعی را دگرگون و انسانی کند. او می‌گوید، تحصیل در این مدرسه تازه اولین گام "در راه جا انداختن تئاتر بین مردم و زنده کردن جامعه" است: این ژولیت فلسطینی واقع‌بین هم هست: «ممکن است این تغییرات برای نسل ما ثمری به بار نیاورد. ولی نسل آینده حتما از آن بهره خواهد برد.»