روسیه و «مسابقه تسلیحاتی جدید»

دیروز سه‌شنبه (۲۹ ماه مه) در شمال روسیه، موشک جدید بالیستیک قاره‌پیمایی آزمایش شد که طبق اطلاعات دولت روسیه، می‌تواند از هر نوع سپر دفاعی بگذرد. تفسیری درباره این «مسابقه تسلیحاتی جدید» از هرمان کروازه از مسکو

*********

پوتین دو سال پیش در نطق سالانه خود، ساخت یک موشک بسیار مدرن را اعلام کرد. طبق اظهارات رییس جمهور روسیه این موشک می‌تواند از هر نوع مانع و سیستم دفاعی عبور کند؛ سلاحی فوق مدرن که ارتش روسیه در سالهای گذشته با شدت روی آن کار کرده است. حال این سلاح ساخته شده. این موشک دیروز در «پله‌زتسک» واقع در شمال روسیه به مقصد «کامپ‌چاتکا» پرتاب شد و در ۶۵۰۰ کیلومتری محل پرتاب فرود آمد.

حال این پرسش مطرح می‌شود که روسیه می‌خواهد با این موشک چه کسی را تهدید کند؟ با آن می‌خواهد در مقابل چه کسی از خود دفاع کند؟ در مقابل ناتو؟ در مقابل چین که روسیه خود در مقیاسی وسیع به آن سلاح می‌فروشد؟ در برابر ایران که او نیز طرف معامله سلاح‌های روسی‌ست؟ و یا در مقابل سوریه؟ به نظر می‌رسد، دشمنی که در جهان پوتین وجود دارد، همه جا هست. سرگئی ایوانف وزیر دفاع پیشین روسیه و دست راست پوتین اعلام کرد که آزمایش‌های دیگری نیز آنهم در حوزه موشک‌های با برد کوتاه و موشک‌های میان‌برد در راه هستند.

جای بسی تاسف است که روسیه بر ساخت تجهیزات نظامی خود می‌افزاید. اما این امر بسیار پیشتر از قصد آمریکایی‌ها برای برقراری سیستم دفاع موشکی در لهستان و جمهوری چک، انجام گرفته است. و این رفتاری صادقانه نیست که اکنون برنامه آمریکا در شرق اروپا، به‌عنوان دلیلی برای مسابقه تسلیحاتی جدید مطرح می‌شود. اگر بر این مسئله، این گفته پوتین را هم بیفزاییم که اروپا از طریق سیستم دفاعی آمریکا، به انبار باروت تبدیل می‌شود، سپس بایستی به قابل اعتماد بودن سیاست خارجی او تردید کنیم.

پوتین تاکنون چنین نشان داده که خواهان مسابقه تسلیحاتی نیست؛ امری که اکنون دیگر بسیار ضعیف شده است. به نظر می‌رسد که رییس کرملین می‌خواهد به سیاست خلع سلاح اسلاف خود پایان دهد. میخاییل گورباچف که در بستن پیمان کنترل سلاح‌های غیرهسته‌ای اروپا را دخیل بود، بایستی اینک شاهد آن باشد که پوتین آن را لغو می‌کند.

پوتین تنها در عرصه سیاست داخلی آموزش‌ناپذیر نیست، سیاست خارجی او نیز بر سازش‌ها و تلاش‌هایی استوار است که بر اساس آنها می‌خواهد کشورهای اروپایی را در برابر یکدیگر قرار دهد. او به رییس جمهور پرتغال که دیروز در کرملین بود پیام داد که امیدوار است، روابط روسیه با اروپا بتواند از اواسط سال جاری میلادی بهبود یابد. ضربه‌ای به خانم آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، زیرا از اول ژوییه این پرتغال خواهد بود که ریاست ادواری اتحادیه اروپا را برعهده خواهد گرفت.

پوتین در ماه‌های آخر زمامداری خود، باز هم دارد کاری می‌کند که پس از خروج او از کرملین، کمتر کسی در غرب از رفتن‌اش تاسف بخورد.

هرمان کراوزه، مفسر صدای آلمان، از مسکو