روایتگر زندگی در کیبوتص درگذشت
۱۳۹۷ دی ۷, جمعه
آموس اوز (عاموس عوز) در تاریخ ۴ مه ۱۹۳۹ با نام واقعی آموس کلاوزنر در اورشلیم در محله‌ی یهودی‌های مهاجر از اروپا زاده شد. خانواده‌ی پدری او پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ در روسیه از اودسا به ویلنیوس گریخته و در سال ۱۹۳۳ از آنجا به فلسطین مهاجرت کرده بودند.
۱۵ ساله بود که مادرش خودکشی کرد. آموس پس از این واقعه‌ی تراژیک به یک "دهکده‌ی اشتراکی" پیوست که در عبری به آن "کیبوتص" می‌گویند. کیبوتص معنایی نزدیک به "کمون" دارد و در اندیشه‌های سوسیالیستی ریشه دارد. در کیبوتص‌ها مالکیت خصوصی وجود ندارد و هر کس به اندازه‌ی توانش کار و به اندازه‌ی نیازش از درآمدهای عمومی استفاده می‌کند. در کیبوتص روح تعاون و اشتراک حاکم و ساختار آن بر "دموکراسی پایه‌ای" استوار است.
آموس در کیبوتص به‌رغم مخالفت پدرش نام فامیل "اوز" را برای خود برگزید که در عبری به معنی نیرو و توان است. پدر آموس اوز از خانواده‌ای دانشور بود و به عنوان ادیب به دوازده زبان آشنایی داشت. مادرش نیز ۶ زبان می‌دانست. اما والدین به فرزند خود فقط عبری آموخته بودند. با این همه آموس بعدها به چندزبانی خانوادگی خود بازگشت. آثار او به ۴۵ زبان دنیا ترجمه شده‌اند و این در میان نویسندگان اسرائیلی یک رکورد محسوب می‌شود.
اوز بین سال‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۳ در دانشگاه اورشلیم ادبیات و فلسفه تحصیل کرد. او پس از پایان تحصیل دانشگاهی به کیبوتص بازگشت. از سال ۱۹۸۷ تا ۲۰۰۵ در دانشگاه بن‌گوریون اسرائیل ادبیات عبری تدریس می‌کرد و در سال ۱۹۹۳ موفق شد کرسی ممتاز "آگنون" را برای ادبیات مدرن عبری در اختیار گیرد.
دانشگاه ترینیتی دابلین در سال ۲۰۱۴ به او دکترای افتخاری اعطا کرد. او همچنین جایزه‌ی صلح ناشران آلمان، جایزه‌ی هاینریش هاینه، جایزه‌ی گوته و جایزه‌ی زیگفرید لنتس آلمان را دریافت کرد.
زندگی در کیبوتص، تنش‌ها و ناامنی‌های زندگی در کشور تازه تاسیس اسرائیل و منازعات مستمر میان اسرائیل و فلسطینی‌ها، موضوعات اصلی و درونمایه‌ی کتاب‌های او هستند.
آموس اوز در سال ۱۹۶۵ با نخستین رمان خود به نام "جایی که شغال‌ها زوزه می‌کشند" در جهان ادبیات آوازه‌ای به هم زد. رمان "میشائیل من" در سال ۱۹۶۸ برایش شهرت جهانی به ارمغان آورد.
از دیگر آثار او می‌توان به "داستان عشق و ظلمت"، "صلح کامل"، "وضعیت سوم"، "مکانی دیگر" و "فقط دریا" اشاره کرد.
آموس اوز پس از جنگ شش روزه میان اسرائیل و کشورهای عربی به یکی از فعالان نامدار جنبش صلح در اسرائيل تبدیل شد و از مؤسسان جنبش "شالوم آخشاو" (صلح همین الان) بود.
او از نظر سیاسی انسان متعهدی بود و به عنوان "روشنفکر سیاسی" و "فعال جنبش صلح" شناخته می‌شد. آموس اوز در منازعه‌ی میان اسرائیل و فلسطین همواره از راه‌حل مبتنی بر تشکیل دو کشور در کنار هم دفاع کرد. با این همه آموس اوز گفته بود که نمی‌خواهد آثار ادبی او به یک پیام سیاسی فروکاسته شود.