رد اظهارات جان کری از سوی ایران و روسیه
۱۳۹۲ آبان ۲۱, سه‌شنبه
جان کری که در گفت‌وگو با شبکه خبری " بی بی سی" سخن می‌گفت، تاکید کرد که میان گروه ۱+۵ و ایران هنوز اختلافات عمده‌ای وجود دارد. او در عین حال گفت که این اختلافات چنان بزرگ نیست که مانع دستیابی به توافق شود.
۵ کشور عضو دائم شورای امنیت به علاوه آلمان که به عنوان گروه ۱+۵ از سوی شورای امنیت مسئولیت پیگیری پرونده هسته‌ای ایران را دارند در روزهای ۷ تا ۹ نوامبر در مذاکراتی فشرده با ایران در ژنو به "پیشرفت‌های خوبی" در راستای دستیابی به یک توافق رسیدند.
وزیر خارجه آمریکا با تایید این پیشرفت‌ها تاکید کرد که جامعه جهانی باید اطمینان حاصل کند که ایران برنامه‌ای برای تولید تسلیحات اتمی دنبال نمی‌کند.
کری همچنین به روابط دوجانبه‌ی تهران و واشنگتن پرداخت و گفت: بررسی اختلافات‌ها نیاز به زمان دارد.
وی افزود: «۳۵ سال است که با یکدیگر گفت‌وگو نکرده‌ایم اما طی ۳۰ ساعت، بیش از ۳۰ سال قبل از آن با هم حرف زدیم.»
ویلیام هیگ: ۵+۱ به شدت به توافق با ایران تمایل دارد
وزیر خارجه بریتانیا نیز در سخنرانی در برابر مجلس عوام این کشور نسبت به حصول توافق با ایران ابراز امیدواری کرد. ویلیام هیگ در پاسخ به پرسش‌های نمایندگان مجلس درباره مذاکرات اخیر با جمهوری اسلامی ایران گفت: «گروه مذاکره‌کننده با ایران، قویا علاقه‌مند به دستیابی به توافق موقت با ایران است.»
وی خبرهای مربوط به "سنگ‌اندازی فرانسه" و وتو شدن توافق‌ها توسط وزیر خارجه این کشور افزود: «گفت‌وگوها در ده روز آینده از سر گرفته خواهد شد و توافق در دسترس است، گروه ۱+۵ موضع واحدی در برابر ایران داشتند.»
هیگ با اشاره به این که تحریم‌ها ماهی ۴ میلیارد دلار به اقتصاد ایران ضرر می‌زند، گفت که این تحریم‌ها باقی خواهند ماند و "ما تنها در برابر تضمین‌های بیش‌تر مبنی بر صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌یی ایران و اقدامات جدی، قرار است بخش‌هایی از آنها را کاهش دهیم تا راه برای گفت‌وگوها به منظور طرحی جامع فراهم شود".
قرار است گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ بیستم ماه جاری میلادی (نوامبر) مجددا در ژنو دنبال شود.
"از تعلیق ۲۰ درصد تا توقف کامل غنی‌سازی"
در این میان واکنش‌ها به اظهارات جان کری در امارات متحده که مضمونی مشابه با مصاحبه او با بی بی سی داشت و مسئولیت عدم حصول توافق در ژنو را متوجه دیپلمات‌های ایران کرد همچنان ادامه دارد. علاوه بر رد این اظهارات توسط محمدجواد ظریف، علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس و نیز حسین نقوی حسینی، سخنگوی این کمیسیون نیز وزیر خارجه آمریکا را به تناقض‌گویی متهم کرده‌اند.
آقای نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون سیاست خارجی مجلس در توضیح اتهام خود علیه جان کری گفته است: «آمریکایی‌ها در خاورمیانه دچار ضعف و ناتوانی شدید هستند، بنابراین ازیک سو می‌خواهند با جلب مشارکت ایران، مشکلات خود در منطقه را حل کرده و از طرف دیگر نمی خواهند که متحدانشان در منطقه ازجمله ترکیه و رژیم صهیونیستی آزرده خاطر شوند، از این رو در پارادوکسی آشکار مواضع چندگانه اتخاذ می کنند.»
وی اما تلویحا اشاره کرد که متن نهایی توسط ایران امضا نشده: «قطعا تیم مذاکره‌کننده ایران ازخطوط قرمز نظام عدول نکرده و به هیچ عنوان پای موافقت‌نامه‌ای که ضد حقوق ملت ایران است را امضا نخواهند کرد، بنابراین اگر تیم مذاکره‌کننده ایران چنین موافقت‌نامه‌ای را امضاء نکرده برای دفاع از حقوق مسلم ملت بوده است.»
احمد بخشایش، یک عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی مجلس در باره نگرانی‌های جمهوری اسلامی از متن نهایی اجلاس ژنو و عدم امضای آن توسط ایران توضیحات بیشتری داده است. به گفته وی «ایران پیشنهاد کرده که ما باید گام اول و آخر را مشخص کنیم. یعنی این‌گونه نباشد که بگوییم حجم غنی‌سازی ۲۰ درصد را کم می‌کنیم و غرب نیز در مرحله بعدی از ما بخواهد که از این مرحله جلوتر برویم. بنابراین باید از ابتدا آخر قصه را بدانیم.»
"سخن‌گفتن با زبان خون"
بخشایش گروه ۱+۵ را متهم کرده است که ابتدا پیشنهاد ایران را قبول کردند ولی بعداَ «با بازیگری‌های متعدد و فشار کنگره آمریکا، اسرائیل و فرانسه در گام نهایی اعلام می‌کنند که ما می‌خواهیم ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد، لذا ایران باید به ما ضمانت بدهد.» بخشایش موضع فرانسه در ژنو را متفاوت از آمریکا ندانسته است. به گفته وی « حرکت آمریکا، اسرائیل و فرانسه در مذاکرات اخیر هسته‌ای هماهنگ شده بود و هر کسی نقشی که به آن سپرده شده بود را بازی می‌کرد».
حمله به آمریکا و فرانسه اما در این سطح باقی نمانده است. احمد خاتمی، امام جمعه تهران و عضو مجلس خبرگان با لحنی تندتر به اعضای گروه ۱+۵ حمله کرده و خواهان آن شده که با آنها به "زبان خون" صحبت شود: «ما با دشمنانی طرف هستیم که سرسوزنی به هیچ‌چیز پایبند نیستند و برای آنها هیچ قرارداد و ارزشی مطرح نیست و صهیونیست‌ها صاحب اختیار آنها هستند. وزرای خارجه کشورهای آمریکا، فرانسه و آلمان همه‌شان یک مقوله هستند و تنها زبان خون و اقتدار را می‌فهمند.»
روسیه: ایران مقصر نیست
در این میان، وزارت خارجه روسیه از زبان یکی از مقام‌های خود اعلام کرده است که تقصیر عدم حصول توافق در ژنو متوجه جمهوری اسلامی نیست. به گفته این مقام، پیش‌نویس بیانیه مشترک در مذاکرات ایران و ۱+۵ در ژنو مورد توافق ایران بود، اما در بحث‌های نهایی در آن تغییراتی انجام گرفت که توافق بر سر آن را با مانع روبرو کرد.