راه دشوار تشکیل دولت در بریتانیا
۱۳۸۹ اردیبهشت ۲۱, سهشنبهگوردون براون، نخستوزیر بریتانیا، در روز دوشنبه (۱۰ مه) اعلام کرد، که از رهبری حزب کارگر تا ماه سپتامبر، یعنی تا زمان برگزاری کنگره این حزب، کنارهگیری خواهد کرد. به گفته تحلیلگران سیاسی گرچه این تصمیم ناگهانی به نظر میرسد، اما اجتنابناپذیر بوده است.
گوردون براون میکوشد از این طریق شانس حزب خود برای همکاری با حزب لیبرال دمکرات را افزایش دهد و از ائتلاف میان محافظهکاران و لیبرالها جلوگیری کند. هنوز جانشین احتمالی براون تعیین نشده است، اما به گفته محافل نزدیک به حزب کارگر شانس دیوید میلیبند، وزیر امورخارجه، و "اد بالز"، وزیر آموزش بریتانیا، بیش از سیاستمداران دیگر در این حزب است.
هر دو حزب بزرگ بریتانیا، یعنی احزاب کارگر و محافظهکار، فاقد اکثریت لازم در پارلمان بوده و برای تشکیل دولت جدید نیاز به همکاری با حزب لیبرال دمکرات دارند.
نیک کلگ، رهبر حزب لیبرال دمکرات پیش از انتخابات تصریح کرده بود، که در صورت بر سرکار ماندن براون حاضر به همکاری با حزب کارگر نخواهد بود.
پیش از اعلام استعفای براون، مذاکرات فشردهای میان محافظهکاران و لیبرالها صورت گرفته بود، در محافل سیاسی بریتانیا حتا صحبت از ائتلاف و یا همکاری نزدیک میان احزاب محافظهکار و لیبرال دمکرات در میان بود.
جلب پشتیبانی حزب لیبرال دمکرات
حال با اعلام کنارهگیری براون فاکتور جدیدی در وضعیت سیاسی بریتانیا وارد شده است. نیک کلگ تصمیم براون را گامی «مهم» برای مذاکرات میان دو حزب کارگر و لیبرال دمکرات خواند. رهبر حزب لیبرال دمکرات افزود: «فکر میکنم، که براون در جهت منافع ملی عمل کرده و تصمیم وی عنصری مهم در راه تشکیل دولتی با ثبات در آینده خواهد بود.»
کلگ مجدداً تاکید کرد، ائتلاف حزب لیبرال دمکرات با حزب کارگر به رهبری گوردون براون عملاً غیرممکن بود. حزب لیبرال دمکرات به عنوان نیروی سوم سیاسی در بریتانیا میتواند در تشکیل دولت آتی بریتانیا نقشی مهم ایفا کند.
دیوید کامرون، رهبر حزب محافظهکار، با قبول برگزاری رفراندوم برای اصلاح قانون انتخابات که یکی از خواستهای مرکزی لیبرالدمکراتهاست، روی خوش نشان داده است. پیش از این نیز حزب محافظهکار با تغییر قانون انتخابات به شدت مخالفت کرده بود. ظاهراً جلب پشتیبانی حزب لیبرال دمکرات هر دو حزب عمده بریتانیا را به تاکتیکهایی غیرمنتظره وادار کرده است.
حزب لیبرال دمکرات اعلام کرد، بزودی مذاکرات با حزب کارگر را از سر خواهد گرفت، اما تماسهای خود با حزب محافظهکار را قطع نخواهد کرد. محافظهکاران از ملاقات پنهانی کلگ با براون خشنود نبوده و به نظر میرسد، هماکنون آمادهاند، امتیازهای بیشتری به حزب لیبرال دمکرات دهند.
به نظر آگاهان سیاسی، ادامه خلاء قدرت در لندن تاثیر منفی بر بازار بورس و اوضاع اقتصادی بریتانیا خواهد نهاد. باید افزود ائتلاف احتمالی میان حزب کارگر و لیبرال به تنهایی قادر به اکثریت در پارلمان بریتانیا نخواهد بود و جلب پشتیبانی احزاب کوچک ضروری است.
SI/FW