رئیس جدید دانشگاه تهران؛ تلاش برای "انقلاب فرهنگی دوم"؟
۱۳۸۶ بهمن ۱۷, چهارشنبهدکتر ملکی نخستین رئیس دانشگاه تهران پس از انقلاب در گفتوگو با دویچهوله، به زمینهها و دلایل احتمالی این تغییر پرداخت.
دویچهوله: شما دلایل برکناری آقای عمید زنجانی اولین رئیس روحانی دانشگاه تهران را در چه میبینید؟
محمد ملکی: من گذشته از اختلافهای داخلی که بین افراد درون نظام هست، دلیل را به مقدار زیادی ناشی از اعتراضهایی میبینم که از روز اول انتصاب آقای زنجانی به ریاست دانشگاه وجود داشت. دانشجویان از همان روز اول گفتند که آقای عمید زنجانی مدرک دانشگاهی و صلاحیت ریاست دانشگاه را ندارد. دنبال این جریان، دو هفته قبل، دانشجویان در کوی دانشگاه تظاهرات داشتند و از جمله خواستهایشان این بود که رئیس کوی دانشگاه و آقای عمید زنجانی برکنار شوند. به نظر من با توجه به شرایط خاص جامعه، تصمیم گرفتهاند در این موقعیت ایشان را تعویض کنند.
ولی اصولا به اعتراضهای دانشجویان اعتنایی نمیشود، چه شده که اکنون به این موضوع توجه میکنند؟
دانشجویان و استادان سالهاست که نسبت به نوع اداره دانشگاه معترض هستند. دانشگاهیان معتقدند که دانشگاه باید مستقل باشد. باید مانند همه جای دنیا، رئیس دانشگاه از سوی استادان و دانشجویان انتخاب شود. الان هم دانشجویان مسئلهشان این نیست که شیخ عباس برود و آقای رهبر بیاید. اساس اعتراض دانشجویان، نحوه انتصاب رئیس دانشگاه است.
در آغاز گفتید که بخشی از این جابجایی به اختلافهای درونی حاکمیت برمیگردد. چگونه؟
الان ما در شرایط خاصی هستیم. گذشته از مسائل و مشکلات تورم، فقر، فساد، فحشا و غیره، الان زمان انتخابات است. با توجه به رد صلاحیتهای فلهای که انجام شده، خود وابستگان به حاکمیت در خود درگیری دارند. شرایط ملتهبی در جامعه هست. توجه داشته باشید که دانشگاه تهران دانشگاه مادر است و هرگونه تظاهرات و کنشی در آن انجام گیرد، اثر روی شهرستانها و دانشگاههای دیگر دارد. به نظر من اینها خواستهاند در شرایط فعلی، تاحدودی از این التهاب بکاهند و دانشگاهها را آرام نگاه دارند.
از طرف دیگر اما گفته میشود که احتمالا دکتر رهبر برای تشدید فشار و بستن هرچه بیشتر فضای دانشگاه تهران، به این سمت منصوب شده...
بله! باید در ابتدا دید که آقای رهبر کیست. ایشان یکی از اطرافیان آقای احمدینژاد است. احمدینژاد هرگز معتقد به دانشگاه مستقل نیست. ایشان از عوامل کودتای فرهنگی ( انقلاب فرهنگی) بوده و اصولا از مدتی پیش هم برای انقلاب فرهنگی دوم کار کرده است. بعید نیست آقای رهبر با توجه به ارتباط نزدیکی که با آقای احمدینژاد دارد، برای پیاده کردن برنامهای که در زمینه انقلاب فرهنگی دوم دارند، به دانشگاه بیاید. من سوابق آقای رهبر را که میخواندم، دیدم نوشتهاند ایشان دکترای خود را از دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران گرفته اما ایشان عضو کادر علمی نیست. میدانید که در دانشگاه رسم است که رئیس دانشگاه، عضو کادر علمی باشد. این سنتی قدیمی است.
اما نمیتوان این دو استدلال را جمع کرد که تغییر در دانشگاه تهران با توجه به خواست و اعتراض دانشجویان بوده و قرار است کسی با توصیفهای شما رئیس شود...
من عرض کردم که این تغییر بیارتباط با اعتراضهای دانشجویان نبوده اما نوع انتصاب انجام گرفته، نشاندهنده این است که اینها میخواهند دانشگاهها را به سوی انقلاب فرهنگی دوم بکشانند و فضا را محدودتر و مسدودتر کنند. اما تصوراینکه با فشار، دانشگاه را بتوان خفه کرد، بسیار تصور باطلی است. انقلاب فرهنگی اول هم با وجود تهدیدها و تحدیدهای زیاد و هزینهای که به دانشگاه تحمیل شد، بی نتیجه بود. این تلاش جدید نیز به نظر من ناکام خواهد شد.