دیدار فرستاده ویژه سازمان ملل با رهبر اپوزیسیون برمه
۱۳۸۶ مهر ۹, دوشنبه
گزارش از Nicola Glass
ابراهیم گمبری در روز یکشنبه (۳۰ سپتامبر) با رهبر اپوزیسیون برمه، خانم آئونگ سان سو کی، که هنوز در حبس خانگی به سر می‌برد، دیدار و گفت‌وگو کرد. در مورد جزئیات گفت‌وگوی این دو که حدود ۹۰ دقیقه به طول انجامید، خبری منتشر نشده است.
پیش از آن فرستاده سازمان ملل متحد که خود اهل نیجریه است، به نایپیداو، پایتخت جدید برمه رفته بود تا با نمایندگان عالی‌رتبه دولت نظامی مذاکره کند.
با وجود حضور وسیع نیروهای نظامی و پلیس و سرکوب خشونت‌بار شرکت‌کنندگان در تظاهرات در روزهای چهارشنبه (۲۶ سپتامبر) و پنجشنبه (۲۷ سپتامبر)، باز در روز یکشنبه گروهی از مردم به خیابان‌ها رفتند. در رانگون، پایتخت پیشین این کشور، چند صد نفر در تظاهرات خیابانی روز یکشنبه شرکت کردند که با شلیک چندین تیر هوایی پراکنده شدند. در خیابان‌هایی که چند روز پیش راهبان دست به اعتراض دسته‌جمعی زده بودند، چندین سرباز پاس می‌دادند.
گروهی از ماموران پلیس و سربازان در روز شنبه خیابانی را بسته بودند که به هتلی منتهی می‌شد. شرکت‌کنندگان در تظاهرات می‌پنداشتند که قرار است گمبری در آن هتل مسکن گزیند. ناظران سیاسی امیدوارند که فرستاده ویژه سازمان ملل متحد، که سال پیش دو بار به برمه سفر کرده است، بتواند در گفت‌وگو با ژنرال‌ها، آنها را برانگیزد تا خشونت را متوقف کنند.
گمبری کمی پیش از آنکه از نیویورک به برمه سفر کند تصریح کرده بود: «ما بر آنیم تا پیامی را به گوش مقامات برمه‌ای برسانیم. موضوع این پیام به‌خصوص این است که چگونه می‌شود بحران کنونی را از سر گذراند. اما مهم‌تر از آن این است که بتوانیم مقامات برمه‌ای را برانگیزیم تا به حوادث اخیر به عنوان امکانی بنگرند که بتوان وارد گفت‌وگویی سیاسی شد که تا کنون در این کشور وجود نداشته است.»
اما به نظر می‌رسد که در حال حاضر راه گفت‌وگو بسته باشد. از چهارشنبه گذشته دولت نظامی با خشونت تمام علیه راهبان و دیگر شرکت‌کنندگان در تظاهرات دست به عمل زده است. گفته می‌شود که درهای اکثریت صومعه‌ها را بسته‌اند و نیمی از راهبانی که تا دو هفته پیش، یعنی تا آغاز حرکت‌های اعتراضی، در این صومعه‌ها بودند، دیگر در محل زندگی خود نیستند. بسیاری از آنان دستگیر شده‌اند و برخی فرار کرده‌اند.
اعتراض به عملیلت خشونت‌آمیز دولت نظامی
در این میان در سراسر جهان حرکت‌هایی اعتراضی علیه عملیات خشن دولت نظامی شکل گرفته است. در پایتخت تایلند، بانکوک، بودایی‌های اهل برمه و تایلند و نیز مسیحیان و مسلمانان در برابر سفارت برمه جمع شدند. برخی از فعالان برمه‌ای به دیدار گمبری از برمه با دیدی انتقادی می‌نگرند. یکی ازاین فعالان می‌گوید: «من زیاد مطمئن نیستم. تا به‌حال چند بار فرستاده ویژه به برمه فرستاده‌اند، بدون اینکه نتیجه‌ای بگیرند. امید من این است که چین و هند کاری بکنند. تعجب هم می‌کنم که کشورهای همسایه برمه دست به کاری نمی‌زنند. اوضاع خیلی سخت خواهد شد. اما ما امیدواریم که اگر تقاضای کمک کنیم، برای مثال چین این تقاضا را نادیده نگیرد.»
موضع‌گیری چین در برابر مسئله‌ی برمه
یک برمه‌ای دیگر در تظاهرات بانکوک معتقد است که از چین نباید خواهش کرد، بلکه باید بر آن فشار وارد آورد. وی می‌گوید: «شاید باید مثلا بازی‌های المپیک ۲۰۰۸ در پکن را تحریم کرد، چون چین کشوری است که همیشه از دولت نظامی برمه حمایت کرده است.»
به نظر می‌رسد که موضع‌گیری چین در برابر برمه به آهستگی در حال تغییر است. در حالیکه جمهوری خلق چین چند روز پیش در شورای امنیت سازمان ملل متحد جلوی صدور بیانیه‌ای را گرفت که در آن دولت برمه به خاطر به‌کارگیری خشونت محکوم می‌شد، هم اکنون ون جیبائو، نخست وزیر چین، از دولت نظامی برمه خواسته است که دست از خشونت بردارد.
قرار است که در روز سه شنبه (دوم اکتبر) جلسه ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو برگزار شود تا در باره وضعیت برمه به شور بنشیند.