دو قاره آمریکای شمالی و اروپا به یکدیگر نزدیک می‌شوند
۱۳۹۲ خرداد ۳۰, پنجشنبه
به موجب گزارش منتشره در وب‌سایت نشریه علمی "دیلی ساینس"، دانشمندان از شروع پدیده فرورانش (subduction) در ساحل کشور پرتغال سخن می‌گویند. به گفته آن‌ها، این پدیده موجب بسته شدن نهایی اقیانوس اطلس و نزدیک شدن اروپا به آمریکای شمالی خواهد شد.
فرورانش پدیده‌ای در زمین‌شناسی است که طی آن یکی از صفحات قاره‌ای زیر صفحه دیگر می‌رود.
در گزارشی در این باره که در مجله "جئولاجی" منتشر شده، زمین‌شناسان دانشگاه "موناش" ملبورن استرالیا اعلام کرده‌اند که قسمتی از اقیانوس اطلس که به آن "حاشیه غیر فعال" می‌گویند فعال شده است.
دکتر "ژوآ دیوارت"(Joao Duarte)، از مدرسه علوم زمین‌شناسی ملبورن که نویسنده اصلی این گزارش و سرپرست این پژوهش است می‌گوید، تیم نامبرده نقشه‌ای از کف اقیانوس اطلس را تهیه کرده و دریافته است که بستر اقیانوس اطلس در حال گسسته شدن است. به گفته آن‌ها این گسستگی در اطراف صفحه غیر فعال جنوب غربی شبه جزیره ایبریا در حال وقوع است.
زمین‌لرزه‌های شدید، آغازگر ماجرا
دکتر دیوارت می‌گوید، فعال شدن این حاشیه غیرفعال در ابتدایی‌ترین مراحل خود قرار دارد، به نحوی که می‌توان آن را "مرحله جنینی فرورانش" نامید.
پژوهشگران می‌گویند، زمین‌لرزه‌های شدید، از جمله زمین‌لرزه مهیب سال ۱۷۵۵ در شهر لیسبون پرتغال ممکن است موجب آغاز حرکت صفحات زمین در منطقه شده باشد.
این فرورانش که در نزدیکی شبه جزیره ایبریا در شرف وقوع است، ممکن است شروع مرحله جدیدی از "چرخه ویلسون" باشد. در این چرخه ابتدا صفحات زمین حرکت کرده، ابرقاره‌ها گسسته شده و اقیانوس ایجاد می‌شود. در این مرحله تمامی حواشی قاره‌ای اقیانوس حالت غیر فعال دارند. بعد از این مرحله یک یا چندین حاشیه وارد مرحله فرورانش می‌شود که بر اثر آن حوضه اقیانوسی به طور کامل بسته شده و قاره‌های جدا افتاده از یکدیگر بار دیگر به هم ملحق می‌شوند.
گسست ابرقاره‌ها و شکل‌گیری مجدد آن‌ها در طول ۴ میلیارد سال گذشته دست کم ۳ بار در کره زمین اتفاق افتاده است.
دکتر دیوارت ادامه می‌دهد: «درک این فرایند چشم‌انداز جدیدی به دست می‌دهد که فهم چگونگی نزدیک شدن اقیانوس‌ها در گذشته بر اثر فرورانش صفحات زمین را امکان‌پذیر می‌سازد.»