در پس پرده مناقشه اتمی چه می‌گذرد؟
۱۳۸۸ بهمن ۱۲, دوشنبه
آینده‌نیوز، پایگاه خبری نیروهای اصولگرای مخالف دولت، در تاریخ ۱۱ بهمن، از سازش در «اقدام برای خروج اورانیوم در بی‌خبری افکار عمومی» گزارش داد. این سایت به نقل از آسوشیتدپرس نوشت که متکی وزیر خارجه‌ی جمهوری اسلامی، برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نامه‌ای نوشته و آمادگی ایران را برای انجام معامله‌ی هسته‌ای اعلام کرده است. در این نامه، ایران از آژانس بین‌المللی خواستار یک «آلترناتیو» شده است.
«آلترناتیوی» که ایران خواسته است
آینده‌نیوز ضمن ابراز بی‌اطلاعی از جزییات این معامله، از قول منابع غربی نوشته که «ارسال سریع اورانیوم غنی‌شده‌ی ایران و یک سال انتظار برای تبدیل اورانیوم به میله‌ی سوخت از فرازهای مهم توافق هسته‌ای ایران با غرب محسوب می‌شود».
به گزارش این پایگاه خبری، متکی در مصاحبه‌ی خود با آسوشیتدپرس گفته است که انجام معامله بر روی میز قرار دارد اما دولت ایران قصد دارد این تبادل همزمان انجام شود. بر پایه‌ی این اظهارات متکی می‌توان گفت که همزمانی تحویل دادن اورانیوم غنی‌شده‌ی ایران و تحویل‌گرفتن میله‌های سوخت، همان «آلترناتیوی» باشد که ایران خواستار آن شده است.
متکی در مصاحبه‌ی خود همچنین از «شروع رفت و آمدها» برای انجام معامله‌ی هسته‌ای سخن گفته و ابراز امیدواری کرده که این معامله «در زمان بسیار کوتاهی» به انجام برسد. وی افزوده که ممکن است این معامله چند ماه طول بکشد، ولی کشورهای طرف معامله از هم‌اکنون می‌تواننداورانیوم بیست درصد را برای استفاده‌ی ایران آماده کنند.
آینده‌نیوز از «یوکیا آمانو»، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نقل‌کرده که وی مانند یک میانجی برای انجام معامله‌ی هسته‌ای برای خارج کردن بخش اعظم اورانیوم تولید شده‌ی ایران از کشور عمل می‌کند. این اظهارات جای تردید زیادی باقی نمی‌گذارد که ایران پیشنهاد اولیه‌ی آژانس را پذیرفته است.
«مخدوش‌شدن اصل استقلال»
از سوی دیگر، مجید انصاری، دبیر اجرایی مجمع روحانیون مبارز، از «مخفی‌کاری‌ها در سیاست خارجی» جمهوری اسلامی ابراز نگرانی کرد. «خبرآنلاین» از قول انصاری نوشت: «آنچه که این روزها ما نگران آن هستیم نوعی مخفی‌کاری در سیاست خارجی است که دلسوزان و آگاهان سیاسی را نگران کرده که مبادا دور از چشم مردم تعاملاتی صورت بگیرد و به تدریج اصل استقلال مخدوش شود».
به گفته‌ی انصاری: «این روزها حرف‌هایی در خصوص برخی تعاملات با روسیه شنیده می‌شود که اگر این موارد صحت ندارد دولت باید آن را تکذیب کند». وی همچنین خواستار آن شده که: «باید مردم و بخصوص نمایندگان آن‌ها در مجلس کاملا در جریان تصمیمات دولت باشند».
«ایران ناچار به پذیرش است»
به موازات آن، پایگاه خبری «خبرآنلاین» وابسته به محافل نزدیک به علی لاریجانی، در گزارشی، از رایزنی ایران با فرانسه و برزیل در کنفرانس داووس در سوئیس یاد کرد و آن را «تلاشی دیگر برای گریز از بن‌بست» خواند.
این پایگاه ضمن اشاره به «ایده‌های جدیدی» که ایران درباره‌ی تامین سوخت رآکتور تهران دارد و توسط متکی در کنفرانس داووس مطرح شده است می‌پرسد: «آیا ایده‌های جدید متوجه محل تبادل است یا این که تهران در حال نزدیک شدن به پذیرش پیشنهاد اولیه‌ی آژانس بدون هرگونه تغییر است؟».
«خبرآنلاین»، فشار روزافزون آمریکا بر چین برای همراهی با جریان تحریم‌ها علیه ایران، دلسردی روسیه از واکنش ایران نسبت به مبادله‌ی سوخت، اتحاد و همسویی اروپا و نیز بیان متفاوت باراک اوباما درباره‌ی برنامه‌ی اتمی ایران را از عوامل تغییر در سیاست ایران برای برون‌رفت از بن‌بست هسته‌ای ذکر کرده است.
این رسانه نتیجه گرفته که «شرایط داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی ایران به شکلی در گذر است که تهران را در مقابل پیشنهاد اولیه‌ی آژانس ناچار به پذیرش می‌کند».
گفتنی است که در هفته‌های گذشته فشار جامعه‌ی جهانی بر ایران به گونه‌ای چشمگیر افزایش یافت. این فشار تنها در سخنان دولتمردان کشورهای طرف مذاکره به چشم نمی‌خورد، بلکه در برخی اقدامات عملی نیز خود را نشان می‌داد.
دولت چین همچنان بر ادامه‌ی گفت‌وگوها با ایران تاکید دارد، اما دولت‌های غربی تاکید دارند که در صورت عدم تمکین ایران، تحریم‌های شدیدی‌تر و حتا «فلج‌کننده»ای را علیه این کشور وضع خواهند کرد. روسیه نیز پیش‌تر از رد پیشنهاد مبادله‌ی اورانیوم در خاک خود توسط ایران، ابراز ناخرسندی کرده است.
تحرکات نظامی در خلیج فارس
روز یکشنبه (۱۱ بهمن / ۳۱ ژانویه) نیویورک‌تایمز گزارش داد که ایالات متحده‌ی آمریکا به تحرکات نظامی خود در منطقه‌ی خلیج فارس افزوده است. این روزنامه به نقل از مقامات رسمی دولت آمریکا نوشت که آمریکا با شتاب در کشورهای حوزه‌ی خلیج فارس چون کویت، قطر، بحرین و امارات متحده‌ی عربی، سیستم پدافند موشکی مستقر کرده است.
افزون بر آن، قرار است از این پس ناوهای جنگی آمریکا از نوع «اگیز» در آب‌های خلیج فارس تردد کنند. این کشتی‌ها به رادارهای ویژه‌ای مجهزند و می‌توانند موشک‌های میان‌برد شلیک شده را در هوا منهدم کنند.
ناظران سیاسی، این اقدامات را در رابطه با بن‌بست مناقشه‌ی اتمی با ایران ارزیابی می‌کنند. این اقدامات آمریکا که به گفته‌ی یک مقام بلندپایه‌ی این کشور خصلت «مرعوب‌کننده» دارد، باید در صورت تشدید تحریم‌ها علیه ایران، این کشور را از اقدامات ماجراجویانه بازدارد.
مایک مولن، فرمانده ستاد ارتش آمریکا ماه پیش گفته بود، اگر پرزیدنت باراک اوباما در مناقشه‌ی اتمی با ایران ناچار شود به ابزار نظامی متوسل شود، نیروهای این کشور باید آماده باشند.
BM/FW