در جستجوی یک رادیو: گشتی و گذاری در نمایشگاه ایفا برلین
۱۳۸۶ شهریور ۱۳, سه‌شنبه
این نمایشگاه که همه ساله در شهر برلین آلمان برگزار می شود، از ۲۶ سالن تشکیل شده و مساحت آن بیش از ۱۰۴ هزار مترمربع است. با توجه به وسعت بزرگ آن بازدیدکنندگان نمی دانند از کجا آغاز کنند. شاید مجله روزانه نمایشگاه "ایفا امروز" (IFA heute) به بازدید کنندگان کمک کند. در این مجله عکسهای متنوعی از محصولات و وسایل الکترونیکی دیده می شود. این محصولات عبارتند از: تلویزیون، موبایل یا تلفن همراه، دستگاههای پخش دی وی دی، دستگاههای صوتی و ناوبری، وسایل عکاسی و فیلمبرداری و بسیاری دیگر از دستگاههای الکترونیکی.
به طور اتفاقی با یکی از بازدید کننده گان این نمایشگاه آشنا می شوم. او نیز مانند من دنبال رادیو می‌گردد و می‌گوید: «نیازی به تلویزیون ندارم ولی همیشه دوست دارم رادیوهای جدید را امتحان کنم.»
دقیقاً می‌داند دنبال چیست: رادیویی که بتوان با آن فرستنده های رادیویی اینترنتی را دریافت کرد.
هزاران فرستنده
برای پیدا کردن چنین رادیوی اینترنتی باید سری به غرفه شرکت تِراتِک زد. مدیر تولید آن، آقای های سانلو(Hai Sanh Lu) توضیح می دهد که جدیدترین رادیوی اینترنتی " نوکسون ۲" است. با این رادیو می‌توان بیش از ۱۰ هزار فرستنده اینترنتی را به سادگی در سراسر جهان دریافت کرد. وی در توضیحاتش می گوید:
«جهت های مختلف کشورها، فرستنده‌های جدید و فرستنده‌های موزیک همگی به ترتیب الفبا مرتب شده اند. به عنوان مثال وقتی من به اروپا می‌روم، با حرف A شروع می شود و همین طور به ترتیب الفبا ادامه پیدا می‌کند. مثلا تنها با فشار دادن یک کلید و بدون خاموش کردن کامپیوتر می توان ۳۳۴ فرستنده متفاوت از آلمان را دریافت کرد.
در واقع باید به دوستداران رادیو مژده داد، چراکه دوره طلایی جدیدی برای رادیو آغاز شده است. سیستم‌های جدید اینترنت‌هم که امکان این دستیابی را آسانتر می‌کنند. اما راستی کسی روند دیجیتالی شدن امواج کوتاه، متوسط و بلند را به یاد دارد؟ و طرح‌هایی که در سالهای گذشته در نمایشگاه ایفا مطرح می‌شدند به کجا رسیدند؟
در سال ۲۰۰۳ استانداردهای سیستم رادیوی دیجیتال DRM تکمیل شد و تستهای نهایی فرستنده‌ها هم در سال ۲۰۰۵ با موفقیت انجام گرفت. تنها دستگاههای دریافت‌کننده در این میان غایب بودند. در سال ۲۰۰۶ اولین دستگاههای فرستنده به بازار آمدند، اما این دستگاه‌ها هنوز تمام انتظارات متقاضیان را برآورده نمی‌کردند. مدتها بود که کارکنان ایستگاه‌های رادیو و خریداران علاقمند منتظر چنین موفقیتی بودند.
بدون رادیو فرستنده ای نیست و بدون فرستنده هم رادیویی نیست
چه تغییراتی تا کنون حاصل شده؟ چه کسی بهتر از پیتر سنگر(Peter Senger)، رئیس کنسرسیوم جهانی DRM می تواند به این سؤال پاسخ دهد؟ پاسخ او ناامیدکننده است. او می گوید: «تو رادیویی نمی آوری، من هم شروع نمی کنم. تو فرستنده ها را دیجیتال نمی‌کنی، من هم رادیو نمی سازم. در واقع از سال ۲۰۰۵ ما در چنین دایره شیطانی‌ای قدم برمی‌داریم.»
به نظر می‌رسد همان قضیه معروف مرغ و تخم مرغ، پیشرفت در این زمینه را دچار مشکل می کند. پیتر سنگر با دلخوری می‌گوید: «متأسفانه هیچ یک از شرکت‌های بزرگی که در۸۰ ، ۹۰ سال گذشته به توسعه رادیوهای امواج کوتاه آنالوگ پرداخته و رادیو را که در ابتدا از کیفیت خیلی بدی برخوردار بود تا یک تکنولوژی پیشرفته سوق دادند، به تولید و توسعه فرستنده های DRM نپرداختند. اگر این کار را می کردند، می توانستند تجارب خود در امواج کوتاه، متوسط و بلند آنالوگ را به دنیای دیجیتال منتقل کنند.
هندوستان و روسیه به عنوان پیش‌تازان
شرکت آلمانی تکنی سَت (TechniSat) از چندی پیش در این دسته بندی قرار می گیرد. این شرکت رادیوی جدیدی در ایفا عرضه کرده که "مولتی‌رادیو" نام دارد، زیرا به وسیله این رادیو با الگوی کاربردی بسیار ساده ای می توان سیستم‌های فرستنده‌ی آنالوگ و دیجیتال DAB و DRM را دریافت کرد. سخنگوی مطبوعاتی شرکت تکنی ست، تایرون وینبوش در این باره می‌گوید:
«کاربر چنین رادیویی الزاماً نباید دانش الکترونیکی داشته باشد. نیازی به فشار دادن کلیدهای متعدد هم نیست.» مطابق برنامه‌ی فرستنده‌ها، با یک جستجوی خودکار می‌توان به کلیه فرستنده‌های در حال پخش دست یافت.
در بخش تولیدات علمی-تکنیکی، که پیتر سنگر را ملاقات کردم، دستگاههای DRM بسیاری، از جمله برای اولین بار از روسیه به نمایش گذاشته شده‌اند. البته باید گفت آغاز توسعه DRM در هندوستان رئیس DRM را خشنودتر می‌کند. وی می‌گوید:
«اینکه چین در نمایشگاهی در پکن نمونه کامل و بی نقصی از DRM را یه نمایش می‌گذارد، خود پدیده‌ای بسیار نو است. با این DRM می توان حتی دویچه وله را در سری لانکا هم دریافت کرد.»
در یک جمع‌بندی درباره نمایشگاه رادیو می توان گفت: رادیو به حیاتش ادامه می‌دهد و آینده دارد. برای اطلاعات بیشتر به نمایشگاه ایفای ۲۰۰۸ مراجعه کنید. تا بعد!
مانفرد بوم Manfred Böhm