1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

دانشجویان در معرض خطر پروژه اعتراف‌گیری

مصاحبه‌گر: میترا شجاعی۱۳۸۶ تیر ۲۶, سه‌شنبه

با گذشت بیش از دو هفته از بازداشت ۱۶ تن از اعضای دفتر تحکیم وحدت و سازمان دانش‌آموختگان و ادامه بازداشت دانشجویان دانشگاه پلی‌تکنیک، بیم آن می‌رود که تعدادی از این افراد وادار به اعتراف به جرایم ناکرده شوند.

https://p.dw.com/p/BJDL
صحنه‌ای از یک تظاهرات دانشجویی در تهران
صحنه‌ای از یک تظاهرات دانشجویی در تهرانعکس: DW

با آنکه هفته گذشته سخنگوی قوه قضائیه اعلام کرد که ۵ تن از این دانشجویان با قرار وثیقه آزاد خواهند شد تا زمان ارسال این خبر هنوز هیچیک از دانشجویان بازداشتی آزاد نشده‌بودند.

در مورد آخرین اخبار و گمانه‌زنی‌ها با مهدی امینی‌زاده، معاون سازمان دانش‌آموختگان گفت و گویی انجام داده‌ایم:

دویچه‌وله: آقای امینی‌زاده از آزادی سه تن از بازداشت‌شدگان با قید وثیقه خبر جدیدی هست، آزاد شدند بالاخره یا خیر؟

امینی‌زاده: بیشتر این دوستان ما آزاد نشده بودند. البته دلیل آزادنشدن این بود که تشریفات قانونی برای تبدیل سند انجام نشده بود، وگرنه بهرحال حکم تبدیل قرار این آقایان صادر شده است و قاعدتا باید ظرف همین فردا آزاد بشوند.

غیر از این سه نفر کسان دیگری هم قرار است با قید وثیقه آزاد بشوند؟ چون سخنگوی قوه قضاییه از پنج نفر نام برده بوده؟

بله، دو نفر دیگر از دوستان هم گفته شده است که قرار است با وثیقه آزاد بشوند، ولی هنوز، نمی‌‌دانم، تاریخ قرار آنها تبدیل شده است به وثیقه یا خیر.

آقای امینی‌زاده آیا تا امروز همه‌ی بازداشت‌شدگان با خانواده‌هایشان تماس گرفته‌اند، از همه اطلاع دارید شما، یا کسی مانده است که تماس نگرفته با خانواده‌‌اش؟

بله، همه دوستانی که در مقابل دانشگاه امیرکبیر، اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت، بازداشت شده بودند، آنها با منزل تماسی نداشتند، اما سایرین با منزل تماس گرفتند و اطلاع دادند که در بازداشت بسر می‌برند. از آن پانزده نفر اکثر تماس گرفتند، شش نفر اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم تماس نگرفتند. دوستانی که در درون سازمان دانش‌آموختگان بازداشت شدند، اکثرا با خانواده‌شان تماس گرفته‌اند.

خبر رسیده است که سه‌تا از دانشجویان پلی‌تکنیک و همینطور آقای ابولفضل جهاندار که سابقا دانشجو بودند در زندان دست به اعتصاب غذا زده‌اند. در جریان این خبر هستید و می‌دانید علت این اعتصاب دقیقا چه بوده؟

بله. متاسفانه من هم این خبر را شنیدم. بهرحال دوستان ما آقای کیان انصاری، ابوالفضل جهاندار و همینطور آقای علی درخشنده مدتهاست که در زندان بسر می‌برند و با اینکه حکم قطعی دریافت نکرده‌اند، اما با تبدیل قرار وثیقه و آزادی‌شان امتناع می‌کنند. در حالیکه بهرحال این خلاف قانون است، با اینکه بعد از آن که دادگاه برگزار شد و بیم تبانی هم از بین رفته است، تا زمان قطعی شدن حکم نباید این دوستان در زندان باقی ‌بمانند، بلکه قطعا باید آزاد بشوند تا تکلیف حکم روشن است. اما متاسفانه آنها همچنان در وضعیت بسیار بدی در زندان نگهداری می‌شوند. ما اظهار تاسف می‌کنیم از وضعیتی که برای این دوستان بوجود آمده و همینطور نگران هستیم از اخباری که از اعتصاب غذای این دوستان به ما رسیده است و امیدواریم که با رسیدگی به خواستهایشان و پذیرش این خواسته‌ها از سوی مسئولین امر هرچه سریعتر این مشکل برطرف بشود.

خانواده سه نفر از دانشجویان به آیت‌اله شاهرودی نامه‌ای نوشته‌ و گفته‌اند، از این ترس دارند که در زندان با شکنجه از فرزندانشان اعتراف‌گیری بشود. فکر می‌کنید این پروژه‌ی اعتراف گیری آیا قابل اجرا در مورد دانشجویان هم هست؟

بله. متاسفانه بهرحال خود شما هم اینروزها شاهد هستید که یک سی.دی هم از اعترافات خانم اسفندیاری قرار است منتشر بشود و در سالیان اخیر متاسفانه شیوه‌ی بسیار زشتی بوده است که از سوی مقامات امنیتی به کار رفته است و تحت فشار سلول انفرادی و فشارهای زیادی که بر افراد می‌آورند تا مجبور بشوند به مطالبی خلاف واقعیت اعتراف بکنند. هرچند که این اعترافات در واقع ارزشی ندارد، حتا براساس قوانین خود جمهوری اسلامی هم این اعترافات هیچ ارزشی ندارد. اما متاسفانه سیستم امنیتی از این روشها استفاده می‌کند و ما نگران این هستیم که در مورد دانشجویان دانشگاه پلی‌تکنیک و همینطور دوستان عزیزی که در روز ۱۸ تیرماه بازداشت شدند هم بوجود بیاید.

در نشستی که در دفتر جبهه مشارکت در مورد اعتراض به بازداشت ۱۸ تیر انجام شده بود، آقای حجاریان گفته بودند دانشجویان بازداشتی وجه‌المصالحه‌ی یک معامله‌ی بزرگ هستند! چقدر به این حرف معتقدید؟

متاسفانه همواره در ایران تصمیم‌های بزرگ، تصمیم‌هایی که مردم هم در آن ذینفع هستند، توسط نهادها و افرادی گرفته می‌شود که مردم در آن کمترین نقشی ندارند و اصولا هیچگونه مکانیسمی برای اعمال نظر مردم وجود ندارد. از طرفی ما شاهد بودیم که هر موقع که قرار است اتفاقاتی صورت بگیرد یکسری بازداشت در داخل انجام می‌شود و این روند را نیز شاهد بودیم که خیلی وقتها این اتفاقها صورت گرفته است. الان هم که بهرحال مذاکرات در جریان هست، بخشی از تحلیل‌‌ها بر این است که ممکن است این بازداشتها به این مسئله مرتبط باشد.

یعنی فکر می‌کنید این بازداشتها نتیجه‌ی ناکامی‌های دولت در عرصه‌ی بین‌المللی است؟

بدون شک در هرحال وضعیت بسیار بغرنجی است که دولت واقعا با آن روبه رو است، اگر یک روند عادی بود، دلیل نداشت شش دانشجویی که مظلومانه در مقابل دانشگاه تحصن کرده است و طبیعتا این کار که در همه جای دنیا متداول و مرسوم هست و در ایران هم وجود داشته است، بتواند خطری امنیتی برای کشور بوجود بیاورد.

آقای امینی‌زاده! در نشست اعتراضی جبهه مشارکت طیفهای گوناگونی از شخصیت‌های سیاسی حضور داشته‌اند. آیا این انسجامی که بوجود آمده است، می‌تواند یک حرکت وسیعی را پایه‌ریزی بکند و در حقیقت جنبش دانشجویی را با دیگر جنبش‌های مدنی پیوند بدهد؟

در واقع ما پیش از این هم شاهد بودیم، در موضوع بازداشت آقای مهندس موسوی و همینطور بازداشت بسیاری دیگر از فعالین که بهرحال این حیطه‌ی مشترکی‌ست که تمامی احزاب و نیروهای اجتماعی نسبت به آن حساس‌اند و اعتراض می‌کنند. خوشبختانه در مورد بازداشتهای اخیر هم ما شاهد این اعتراضات بوده‌ایم و بشدت در واقع نیروهای مختلف جامعه نگران هستند. جریان تحول‌‌طلبی در ایران اختلافاتی بین گروههای مختلفش هست، از جمله در ارتباط با نوع برخورد با نظام سیاسی حاکم، شرکت یا عدم شرکت در انتخابات و همینطور تفاوتهایی ایدئولوژیک و بینشی که گروههای مختلف با همدیگر دارند. اما علی‌رغم این تفاوتها که بهرحال وجود دارد و جامعه ایران جامعه‌ای متنوعی است که همچنان این اختلافات در آن وجود دارد و پیش‌بینی می‌شود که بهرحال ادامه هم پیدا بکند، اما در ارتباط با برخی موضوعات، بويژه مسایل حقوق بشری خوشبختانه در سالیان اخیر ما شاهد نوعی همگرایی بودیم که این همگرایی در موضوع بازداشت آقای مهندس موسوی پررنگ شد و خوشبختانه امروز هم این همگرایی را ما شاهدش هستیم و آن نشستی که در جبهه مشارکت نیز برگزار شد، نشانه‌ ادامه‌ی همین همگرایی هست.

می‌توانیم به ادامه‌ی این همگرایی امیدوار باشیم آقای امینی‌زاده؟

بله. خوشبختانه اکثر احزاب و نیروهای اصلاح‌طلب و نیروهای اجتماعی نسبت به این برخورد معترض هستند و آن را بهرحال زنگ خطری برای جامعه مدنی حس می‌کنند. به همین دلیل ما شاهد این هستیم که گروههای مختلفی اعتراض کرده‌اند و ما امیدواریم که این همگرایی‌ها در زمینه‌ی حقوق بشر ادامه پیدا کند.