جنگ قرهباغ؛ "دیدگاه رسمی ایران را وزارت خارجه بیان می‌کند"
۱۳۹۹ مهر ۱۴, دوشنبه
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه ۱۴ مهر در نشست هفتگی خود با خبرنگاران مواضع ایران در قبال جنگ منطقه قرهباغ را تشریح کرد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، سعید خطیب‌زاده دیدگاه ایران در قبال درگیری میان ارمنستان و آذربایجان را "روشن و شفاف" دانست و گفت: «ما در ارتباط با این مسئله شفاف‌ترین مواضعی را که یک کشور می‌توانسته بگیرد داشته‌ایم.»
خطیب‌زاده درباره این خبرها که "تجهیزات نظامی از ایران به ارمنستان ارسال شده است" گفت: «ما گزارش‌هایی که در ترکیه در این زمینه پخش شده است را دیده‌ایم، قویا آن را رد می‌کنیم و چنین مسائلی صحت ندارد.»
او افزود: «ایران در مسیر گذر ارمنستان قرار دارد و ما متعهد هستیم که این مسیر برای عبور اقلام غیرنظامی به مقصد ارمنستان حفظ شود و این تعهد هیچ تعارضی با نگاه ما مبنی بر اینکه اجازه نمی‌دهیم از این مسیر برای عبور اقلام نظامی استفاده شود ندارد و ما اجازه نمی‌دهیم که از این مسیر سوءاستفاده‌ای شود.»
سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرد که تلاش ایران بر این است که "آتش این جنگ هرچه زودتر خاتمه پیدا کند و دو کشور ارمنستان و آذربایجان در ارتباط با این موضوع به یک حل و فصل دائمی برسند".
اخیرا گزارش‌هایی توسط رسانه‌های ترکیه و نیز رسانه‌های آذربایجان منتشر شده که حکایت از آن داشت که به علت عدم همکاری گرجستان با روسیه در نقل و انتقال جنگ‌افزار به ارمنستان، روسیه از طریق نوشهر، اقدام به ارسال تجهیزات نظامی به ارمنستان می‌کند. طبق این گزارش‌ها جمهوری اسلامی ایران با کامیون محموله نظامی ترخیص‌شده در نوشهر را به ارمنستان ارسال کرده است.
انتشار این اخبار خشم برخی از مردم مناطق ترک‌نشین ایران را برانگیخت. برخی شهرهای این مناطق از جمله تبریز و اردبیل شاهد اعتراضات مردم به این خبر و نیز حمایت از آذربایجان بودند.
دیدگاه رسمی ایران
از سخنگوی وزارت خارجه درباره تفاوت سیاست وزارت خارجه با سیاستی که از سوی "برخی تریبون‌ها" اعلام می‌شود، پرسیده شد. سعید خطیب‌زاده در پاسخ، ایران را کشوری دانست که در آن "گفت‌وگو و پویایی" وجود دارد و "یک جامعه تک‌صدایی" نیست و همه در آن حق اظهارنظر دارند.
او سپس ادامه داد: «مواضع جمهوری اسلامی ایران را وزارت خارجه بیان می‌کند و آنچه که من در مقام سخنگویی و آقای ظریف در مقام وزیر خارجه بیان می‌کنند مواضع ایران است.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
هفته گذشته نمایندگان علی خامنه‌ای در استان‌های ترک‌نشین ایران با صدور بیانیه‌ای از "پیروزی‌های اخیر" جمهوری آذربایجان تجلیل کردند.
نمایندگان ولی‌فقیه در استان‌های آذربایجان‌شرقی، اردبیل، زنجان و آذربایجان‌غربی در بیانیه خود تصریح کردند: «هیچ تردیدی در تعلق قرهباغ به آذربایجان و اشغال آن و لزوم بازگشت این اراضی به آذربایجان نیست.»
خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی نیز در بسیاری از سخنرانی‌هایش و نیز در دیدارهایش با روسای جمهور آذربایجان، قرهباغ را بخشی از "اراضی اسلام" دانسته و گفته است که چنین امری دفاع از آن را ضروری می‌کند.
طرح ایران برای حل مناقشه
سعید خطیب‌زاده همچنین از طرح ایران برای حل مناقشه قرهباغ خبر داد و با اشاره به اینکه ایران "بر حفظ تمامیت ارضی آذربایجان، خروج نیروها از شهرهای اشغال شده و آغاز گفت‌وگوهای سیاسی بین دو طرف و توقف درگیری‌های نظامی تاکید" دارد گفت: «در چارچوب موارد ذکر شده ایران طرحی را برای حل این بحران آماده کرده است و با مشورت دو کشور درگیر و همچنین دیگر دولت‌های منطقه و همسایگان تلاش دارد این موضوع را به پیش ببرد.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
سخنگوی وزارت خارجه، ایران را جزو معدود کشورهایی دانست که با همه طرف‌های درگیر در این مناقشه روابط خوبی دارد و اظهار امیدواری کرد که در چارچوب این طرح، ارمنستان و آذربایجان بتوانند گفت‌وگوهای سیاسی را آغاز کنند.
پیشتر آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل و نیز امانوئل مکرون و ولادیمیر پوتین روسای جمهوری فرانسه و روسیه از ارمنستان و آذربایجان خواسته بودند که به میز مذاکره بازگردند.
ارمنستان آمادگی خود را برای مذاکره بر سر آتش‌بس در قره باغ کوهستانی اعلام کرده اما الهام علی‌اف، رئیس جمهور آذربایجان گفته است "خروج ارتش ارمنستان از اراضی آذربایجان تنها شرط توقف درگیری‌ها در قره باغ اشغالی است".
"تعرض به خاک ایران؛ خط قرمز"
سعید خطیب‌زاده در بخش دیگری از سخنانش "تعرض به خاک ایران" را "خط قرمز" دانست و تصریح کرد: «ایران نمی‌تواند درگیری را در مرزهای خود و تعرض به خاکش را تحمل کند، اینها جزو خطوط قرمز ایران است که مرزهای ایران حتی مورد تعرض ناآگاهانه و غیرعمدی قرار نگیرند.»
در جریان درگیری میان ارمنستان و آذربایجان در منطقه قرهباغ، تا کنون چندین خمپاره و موشک به داخل خاک ایران اصابت کرده که البته تلفاتی در پی نداشته است.
وزارت خارجه ایران پیشتر نیز تعرض به خاک ایران را محکوم کرده بود.
منطقه کوهستانی قرهباغ که تحت کنترل ارمنستان است ۱۴۵ هزار نفر جمعیت دارد و از نظر حقوق بین‌الملل بخشی از خاک آذربایجان محسوب می‌شود. این منطقه دهه‌هاست که محل مناقشه دو کشور آذربایجان و ارمنستان است.
این بحران در سال ۱۹۸۸ شروع و بعد از فروپاشی اتحاد شوروی (۱۹۹۱) ادامه یافت. حدود ۲۰ درصد از اراضی جمهوری آذربایجان از جمله هفت شهر این کشور در اطراف قرهباغ هم به تصرف ارمنستان درآمده است.
این تنش تاکنون بیش از ۳۰ هزار قربانی بر جای نهاده و یک میلیون نفر را آواره است.