توافق گروه ۸ در مورد ایران؛ ادامه‌ی سیاست "گفت‌وگو و فشار"
۱۳۸۷ تیر ۷, جمعه
روز جمعه (۲۷ ژوئن)، وزیران امور خارجه‌ی هفت کشور صنعتی و روسیه، به مذاکرات خود در شهر کیوتوی ژاپن ادامه دادند. بحث و رای‌زنی درباره‌ی برنامه‌ی اتمی کره‌ی شمالی و ایران هم موضوع‌هایی بودند که در برنامه‌ی کاری آخرین روز این نشست قرار داشتند.
وزیران امور خارجه‌ی گروه هشت، در دومین روز این نشست، از ایران خواستند که همکاری خود را با جامعه‌ی جهانی گسترش دهد و فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم خود را متوقف کند. این کشورها همچنین ایران را به پذیرش مسئولیت بیشتر در منطقه خاورمیانه و در قبال کشورهای همسایه، عراق و افغانستان فراخواندند. وزیر امور خارجه‌ی ژاپن، ماساهیکو کومورا (Masahiko Komura) گفت، حاضران در نشست بر سر سیاست دوسویه‌ی "گفت‌وگو و فشار"، به منظور وادار کردن تهران برای توقف فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم، هم عقیده‌اند.
۴ میلیارد دلار پروژه برای افغانستان
چگونگی کمک به بازسازی افغانستان و همچنین تبادل نظر درباره‌ی برنامه‌ی اتمی کره‌ی شمالی، دو موضوع محوری در نخستین روز نشست وزیران خارجه‌ی گروه ۸ بودند. آنها در پایان جلسه اعلام کردند که قصد دارند کمک‌های خود به افغانستان را تقویت کنند. حمایت از افغانستان در زمینه‌های توسعه‌ی اجتماعی و اقتصادی، به ویژه در مناطق مرزی میان پاکستان و افغانستان که به عنوان پشت‌جبهه جنگجویان طالبان به شمار می‌آید، از مواردی بودند که نمایندگان هشت کشور صنعتی بر سر آن به توافق رسیدند.
در همین راستا، حاضران با تصویب ۱۵۲ پروژه به ارزش مالی ۴ میلیارد دلار که برنامه‌ریزی و پیاده کردن آن به عهده‌ی گروه ۸ خواهد بودموافقت کردند. کشورهای صنعتی در مقابل از کابل خواستند تا مصمم‌تر از گذشته با فساد مالی و قاچاق مواد مخدر مبارزه کند. درخواست دیگر این کشورها از افغانستان سازمان‌دهی و برگزاری شفاف و عادلانه‌ی انتخابات آتی بود.
کره‌ی شمالی جزئیات برنامه‌ی اتمی‌اش را رو کرد
برنامه‌ی اتمی کره‌ی شمالی اما یکی از موضوع‌های داغ روز نخست اجلاس کیوتو بود. روز پنجشنبه (۲۶ ژوئن)، کره‌ی شمالی فهرستی شامل جزئیات برنامه‌ی اتمی‌اش را در اختیار چین گذاشت. آمریکا در حرکتی متقابل اعلام کرد که برخی تحریم‌های تجاری علیه این کشور را لغو می‌کند و ظرف ۴۵ روز نام این کشور را از فهرست کشورهای حامی تروریست خط خواهد زد.
بوش روز پنجشنبه در کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد، ارائه‌ی گزارش درباره‌ی برنامه‌ی اتمی گامی است در مسیر درست. او اما تأکید کرد که آمریکا همچنان کره‌ی شمالی را با نگاهی انتقادی زیر نظر خواهد گرفت. به اعتقاد بوش گام کره‌ی شمالی تنها آغاز یک روند است نه پایان آن. بوش با اشاره به این مطلب که در مورد کره‌ی شمالی نباید خیالبافی کرد، ادامه داد: «کره‌ی شمالی همچنان به دلیل پایمال کردن حقوق بشر، فعالیت‌های غنی سازی اورانیوم، گسترش سلاح‌های اتمی، برنامه‌‌های موشکی و تهدید کشورهای همسایه در کانون انتقاد قرار دارد.»
پیام بوش به کره‌ی شمالی را می‌توان این چنین خلاصه کرد؛ فشار بر کره‌ی شمالی ادامه خواهد یافت، تعلیق تحریم‌ها اثر چندانی بر انزوای دیپلماتیک و مالی این کشور ندارند!
ایران به فریاد چه کسی گوش خواهد داد؟
روزنامه‌ی اشتاندارد (der Standard) با اشاره به این مطلب که از این پس یکی از از اعضای "محور شرارت" کاسته می‌شود، می‌نویسد:«محاسبات سیاسی پیروز شدند؛ حکومت بوش قصد نداشت یکی از محدود موفقیت‌های خود در صحنه‌ی بین‌المللی یعنی برنامه‌ی سه مرحله‌ای برای وادار کردن کره‌ی شمالی به توقف فعالیت‌های اتمی را، خراب کند.»
روزنامه‌ی "آلگماین تسایتونگ ماینز" می‌نویسد:« درست در همین‌نکته کره‌ی شمالی و ایران تفاوت دارند؛ حاکمیت در ایران پول در اختیار دارد، پول نفت، و به همین دلیل فکر می‌کنند که می‌توانند در مقابل فشار جامعه‌ی جهانی مقاومت کنند.» به اعتقاد این روزنامه، این بزرگترین اشتباه ایران است چرا که آمریکا همه‌ی نیروی خود را به کار خواهد بست تا دوباره اتفاقی مانند آنچه که کره‌ی شمالی انجام داد نیفتد، آزمایش بمب اتم در سال ۲۰۰۶. این روزنامه ادامه می‌دهد، در مورد پیونگ‌یانگ آمیخته‌ی تهدید و تشویق از بوته‌ی آزمایش سرافراز بیرون آمد، چرا که چین جامعه‌ی جهانی را حمایت کرد و خطاب به کره‌ی شمالی فریاد زد "دیگر بس است". این روزنامه می‌نویسد " ایران به فریاد چه کسی گوش خواهد داد؟"
مذاکرات وزیران امور خارجه‌ی هفت کشور صنعتی و روسیه در کیوتو به منظور آمادگی برای نشست آتی سران این کشورها برگزار می‌شود. نشست رهبران گروه ۸، در روزهای هفتم تا نهم ژوئیه در شهر تویاکوی ژاپن خواهد بود.
الف/ خبرگزاری آلمان، رویترز، تاگس‌شاو