تمایل ترکیه به میانجیگری در مناقشه اتمی
۱۳۸۹ اردیبهشت ۱, چهارشنبهاحمد داوود اوغلو، وزیرامورخارجه ترکیه در تهران در یک نشست مطبوعاتی مشترک با منوچهر متکی، همتای ایرانی خود، بار دیگر تمایل ترکیه مبنی بر از سرگیری تلاشهای دیپلماتیک برای حل اختلافات اتمی را یادآورشد.
داووداغلو اعلام کرد که ترکیه حاضر به کمکهای مشخص دررابطه با مبادله اورانیوم غنیشده میان ایران و کشورهای دیگر است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اکتبر سال ۲۰۰۹ میلادی به ایران پیشنهاد کرده بود که اورانیوم ۵ / ۳ درصدی خود را به کشوری دیگر، همچون روسیه و یا فرانسه واگذار کند و در ازای آن سوخت مناسب برای رآکتور پژوهشی تهران دریافت کند. مقامات جمهوری اسلامی برغم موافقتهای اولیه تصریح کردند، که حاضر به تبادل اورانیوم تنها در خاک ایران هستند.
واکنش آمریکا به پیشنهاد ترکیه
فلیپ کراولی، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا، ضمن استقبال از میانجیگری ترکیه در مناقشه اتمی اظهار کرد، که واشنگتن از سال گذشته آماده مذاکرات مستقیم با ایران بوده است، اما تهران خواهان گفتوگو با جامعه بینالمللی نیست.
سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا افزود که آمریکا هماکنون نیز حاضر به ادامه گفتوگوهاست، اما ایران تمایلی به مذاکرات جدی ندارد.
کراولی امکان میانجیگری ترکیه را منوط به اجرای سیاستی روشن از سوی تهران دانست. کراولی گفت: «برای آنکه بتوان نقش میانجی را ایفا کرد، نخست باید کشوری به نام ایران وجود داشته باشد، که بطور واقعی حاضر به مذاکره باشد، چیزی که ما در ماههای گذشته شاهد آن نبودهایم.»
دیپلماسی فعال ترکیه در منطقه
ترکیه در حال حاضر یکی از اعضای غیردائم شورای امنیت است. کشورهای غربی میکوشند برای تصویب تحریمهای جدید علیه ایران، موافقت اعضای شورا امنیت را بدست آورند.
مقامات ترکیه در هفتههای گذشته دیدارهایی با برخی سران کشورهای جهان از جمله آمریکا و برزیل درباره برنامه اتمی ایران داشتهاند. برزیل و ترکیه در هفتههای گذشته، خواهان بازگشت طرفهای درگیر به میز مذاکره شدند. ترکیه همانند چین و روسیه دارای پیوندهای گستردهی اقتصادی و تجاری با ایران است.
در همین رابطه روزنامه فرانسوی لوموند در تفسیری درباره نقش ترکیه در منطقه مینویسد: «ترکیه از زمان قدرتگیری اوباما، روابط خود با آمریکا را بهبود بخشیده و به خاطر نزدیکی به جهان اسلام حاضر نیست، این مناسبات را به خطر اندازد.» اما ترکیه با نزدیکی به ایران و سوریه خواهان جایگاهی ممتاز در دیپلماسی بینالمللی است.
رهبر جمهوری اسلامی: مقابله با سلطه جهنمی آمریکا
در حالیکه برخی مقامات ایرانی در روزهای گذشته از آمادگی مشروط تهران برای مبادله اورانیوم سخن راندند، آیتالله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی در سخنانی در جمع پرستاران در چهارشنبه (۱ اردیبهشت) ضمن انتقاد از آمریکا اعلام کرد، که تهديد اتمی رئيس جمهور آمريكا نقطه سياهی در كارنامه اين کشور است. وی افزود: «مجامع جهانی حق ندارند اين تهديد را رها كنند. هيچكس نبايد جرات كند بشريت را چنين تهديدهایی كند. ما اجازه نخواهيم داد آمريكا با اين تهديدها سلطه جهنمی خود را بر ايران تجديد كند.» احمدینژاد نیز در هفته گذشته خواهان تعلیق عضویت آمریکا در شورای حکام آژانس انرژی اتمی شده بود.
SI/RN