تاثیر نتیجه انتخابات آمریکا بر ایران • مصاحبه
۱۳۸۷ آبان ۱۲, یکشنبهغالب تحلیلگران میگویند آینده رابطه ایران و آمریکا در گرو این است که رؤسای جمهور آینده این دو کشور چه کسانی باشند. به نظر شما اثر ریاست جمهوری اوباما بر مسائل داخلی و دولتی ایران چه خواهد بود؟
عبدالرضا تاجیک: طبیعتاً خطر حمله نظامی به ایران کاهش پیدا خواهد کرد، اما متقابلا دولت ایران از نظر مسائل اقتصادی و تحریمها بیشتر مورد فشار قرار خواهد گرفت. دمکراتها نشان دادهاند که به مسائل حقوق بشر بیشتر از جمهوریخواهان توجه دارند. در نتیجه مطالبات از دولت ایران برای رعایت حقوق بشر نیز افزایش خواهند یافت. دولت آقای احمدی نژاد از نظر اقتصادی موفق نبوده و نقض حقوق بشر در سه سال گذشته نیز بسیار زیاد بوده است. با این اوصاف میتوان گفت که دولت آقای احمدینژاد در پی انتخاب آقای اوباما، از نظر اقتصادی و حقوق بشر، مورد چالش بیشتر قرار میگیرد.
آقایان لاریجانی و قالیباف از موضعگیریهای شفاف اوباما در مسائل ایران و خاورمیانه استقبال کردهاند. آیا انتخاب اوباما، شانس لاریجانی و قالیباف در رقابتهای ریاست جمهوری ایران را افزایش میدهد؟
هر یک از دو کاندیدای ریاست جمهوری آمریکا در صورت پیروزی، هم فرصت و هم تهدید برای ایران خواهند بود. استفاده از فرصتها، بستگی به چگونگی سیاستهایی دارد که رئیس جمهور دوره دهم اتخاذ کند. اگر این سیاستها درست نباشند، ما حتی در صورت ریاست جمهوری اوباما نیز با تهدید مواجه خواهیم شد. اینکه آقایان لاریجانی یا قالیباف از اوباما به نوعی حمایت کردهاند، نشان میدهد که میدانند با پیروزی اوباما خطر حمله نظامی آمریکا به ایران کاهش مییابد و میتوان با استفاده از فرصتها، رابطه با آمریکا را بهبود بخشید.
میتوان نتیجه گرفت که اقای احمدینژاد خواستار انتخاب مککین است چون هر دو متعلق به جناحهایی هستند که عادت به بحران و قهر دارند ؟
بله! ما اگر به تجارب گذشته، یعنی دوره کلینتون-هاشمی، کلینتون-خاتمی یا خاتمی- بوش توجه کنیم، میبینیم اقتدارگرایان در هر دو کشور در یک نقطه مشترک هستند و آن چگونگی برخوردهای قهرامیز با یکدیگر است.
آقای متکی در مصاحبهای، نسبت به نتیجه انتخابات آمریکا اظهار بیتفاوتی کرده و گفته که هیچیک از دو نامزد کنونی، جرأت تغییر درسیاست خارجی واشنگتن را ندارند. آیا واقعا نتیجه انتخابات آمریکا میتواند برای ایران علی السویه باشد؟
من از آقای متکی بهعنوان نماینده دیپلماسی ایران تعجب میکنم که چنین میگوید. درست است که لابی قدرتمندی از جمله در اسراییل، سیاست خارجی آمریکا را تعیین میکند و اصولا این عرصهای نیست که با رفتن این یا آن دچار تغییرات فاحش شود. اما باید در نظر گرفت که منافع کلان ملی ایران با روی کار آمدن فردی چون اوباما محفوظ تر است. آقای متکی بهتر میدانند تفاوت دولتی که برای مهار کشوری دیگر به تهدید نظامی متوسل میشود، با یک دولت دیگر در چیست.
مهیندخت مصباح