بیشترین خبرنگاران زندانی در چین، ترکیه، عربستان سعودی و مصر

بنا بر گزارش کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران "سی‌پی‌جی"، شمار خبرنگارانی که در سراسر جهان به دلیل فعالیت‌شان در سال ۲۰۱۹ در بازداشت به سر می‌برند، نزدیک به بالاترین رکورد ثبت شده یعنی ۲۷۳ نفر در سال ۲۰۱۶ است. این گزارش در تشریح چرایی افزایش شمار خبرنگاران زندانی، به چین و "چنگال آهنین" این کشور بر گلوی رسانه‌ها اشاره می‌کند و به ترکیه و سرکوب کمابیش تمامی گزارش‌های مستقل و روزنامه‌نگارانی که منتظر محاکمه‌اند یا در انتظار تجدید‌نظر مانده‌اند. همچنین استبداد، بی‌ثباتی و اعتراض‌ها در خاورمیانه بر پایه این گزارش، منجر به افزایش شمار خبرنگاران زندانی در این منطقه شده است.

این کمیته می‌نویسد، برای چهارمین سال پیاپی، دست‌کم ۲۵۰ خبرنگار در سراسر جهان زندانی‌اند چرا که در [رفتار] اقتدارگرایانی چون شی جین پینگ (رئیس جمهور چین) اردوغان (رئیس جمهور ترکیه)، محمد بن‌سلمان (ولیعهد عربستان) و عبدالفتاح سیسی (رئیس جمهور مصر) هیچ نشانه‌ای برای برآمدن و امکان فعالیت رسانه‌های منتقد دیده نمی‌شود.

کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران از عربستان سعودی به عنوان کشوری از این منطقه نام می‌برد که اکنون "در کنار مصر به عنوان سومین زندان بزرگ خبرنگاران" در مقایسه‌ای جهانی، قرار گرفته است.

این کمیته در بررسی‌های سالانه خود دست‌کم نام ۲۵۰ خبرنگار را که در ارتباط با فعالیت‌شان به زندان افتاده‌اند، ثبت کرده است؛ ۵ تن کمتر از شمار خبرنگاران زندانی در سال قبل. بیشترین شمار خبرنگاران زندانی به نوشته کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران در سال ۲۰۱۶ به ثبت رسیده است؛ ۲۷۳ نفر.  بنابراین وضعیت خبرنگاران در سراسر جهان بهبودی چشمگیر نداشته و شمار خبرنگاران زندانی امسال فاصله چندانی با رکورد سال ۲۰۱۶ ندارد.

ایران و ۱۱ خبرنگار زندانی

هرچند در ابتدای این گزارش نامی از رهبران ایران به میان نیست، اما وضعیت خبرنگاران ایرانی دور از نظر نمانده است. کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران در گزارش ویژه خود می‌نویسد، پس از چین، ترکیه، عربستان سعودی و مصر، بدترین زندان‌ها برای خبرنگاران، (بیشترین خبرنگاران زندانی) اریتره، ویتنام و ایران است.

کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران، به اعتراضات سال ۲۰۱۹ در ایران اشاره می‌کند و می‌نویسد، شمار خبرنگاران زندانی در این کشور تا ۱۱ تن در این سال، افزایش یافته است. در این گزارش به نام محمد مساعد اشاره شده است؛ خبرنگاری که در جریان قطعی اینترنت در آبانماه در توییتر از عدم امکان دسترسی به اینترنت و استفاده از پروکسی‌های مختلف برای رساندن صدای معترضان به جهان، استفاده کرد و بازداشت شد.

موضوع سیاست، بزرگترین عامل زندانی کردن خبرنگاران

از دیگر یافته‌هایی که کمیته حفاظت از خبرنگاران در سال ۲۰۱۹، می‌توان به چند مورد زیر اشاره کرد:

به نوشته "سی‌پی‌جی"، ۹۸ درصد از روزنامه‌نگاران زندانی در سراسر جهان، شهروند همان کشوری هستند که در آن زندانی‌اند و خبرهای مربوط به کشور خود را پوشش می‌دهند.

سه تن از چهار خبرنگار زندانی با تابعیت کشور دیگر، در عربستان هستند و چهارمین خبرنگار خارجی زندانی در چین به سر می‌برد. بیست تن از روزنامه‌نگاران زندانی (۸ درصد) زن هستند که شمارشان نسبت به سال گذشته (۱۳ درصد) کاهش یافته است.

دویچه وله را در تلگرام دنبال کنید

به نوشته کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران "سیاست" عمده‌ترین عامل زندانی کردن خبرنگاران در سالی است که رو به پایان است. دو موضوع حقوق بشر و فساد عامل دوم و سوم دستگیری‌ها به نوشته کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران در سال ۲۰۱۹ بوده است. بیش از نیمی از بازداشت‌شدگان، گزارشگرانی بوده‌اند که دست به انتشار مطالب خود به صورت آنلاین زده‌اند.