1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
تاریخ

بنيانگذار بداهه‌نوازی و اجراهای نامتعارف

۱۳۹۸ شهریور ۱۴, پنجشنبه

۵ سپتامبر ۱۹۱۲، ۱۰۷ سال پيش در چنين روزی جان كِيج در لس‌آنجلس زاده شد. می‌گفت: «هنرمند بايد از مرزها و قاعده ها درگذرد و آزادانه خود را به تصادف‌ها واگذارد».

https://p.dw.com/p/3P1wY
John Cage
عکس: picture-alliance/United Archives/Impress

۵ سپتامبر ۱۹۱۲، ۱۰۷ سال پيش در چنين روزی جان كِيج در لسآنجلس زاده شد. می‌گفت: «هنرمند بايد از مرزها و قاعده ها درگذرد و آزادانه خود را به تصادف‌ها واگذارد». 

پدر جان كيج John Cage مهندس و مخترع دستگاه‌های الكتريكی و مادرش گزارشگر روزنامه "لسآنجلس تايمز" بود.

شاگرد ممتاز بود و از هشت سالگی آموزش پيانو را نزد خاله‌اش آغاز كرد و ۱۰ ساله بود كه يك روزنامه فرانسوی‌زبان در دبستانی كه در آن درس می‌خواند منتشر می‌كرد.

۱۶ ساله بود كه در دانشگاهی در لسآنجلس ادبيات خواند و می‌خواست كشيش شود ولی بعد به شعر و نقاشی رو كرد.

۱۸ ساله بود كه به پاريس رفت و در كنار تحصيل تاريخ هنر باستان، آموزش موسيقی را ادامه داد.

۱۹ ساله بود كه نخستين آثار موسيقی اش را آفريد ولی آنها را مشقی می‌دانست و منتشر نكرد.

۲۳ ساله بود كه نزد آرنولد شونبِرگ پايه‌گذار موسيقی نوين "۱۲ آوايی" به آموزش هارمونی و چم و خم آهنگسازی مدرن پرداخت و از آن‌پس به ساختن و نواختن موسيقی نامتعارف رو آورد.

او به سيم‌های پيانو پاك‌كن، مو و چيزهای ديگری كه پيوندی با موسيقی نداشتند چسباند و صداهای ناآشنايی از پيانو درآورد و آثاری برای اين پيانو دستكاری‌شده ساخت.

۴۰ ساله بود كه از اين هم فراتر رفت و در اثر "چهار و نيم دقيقه موسيقی" از حاضران در كنسرت خواست به جای اركستری كه روی صحنه آماده اجرا بود، اثر را با پيشنهادها، نواها، خنده‌ها و حتا سرفه‌های خود بيافرينند و اجرا كنند.

او نام اين كار را "هاپِنينگ" Happening رويداد گذاشت و از آن‌پس تماشاچيان را در اجرای برخی از آثارش مستيما شركت داد.

بخش ديگر كار او جنبش فلوكسوس Fluxus بود كه آنهم اجرای بداهه و تصادفی آثار موسيقی بود.

هدف او از اين كارهای نامتعارف، بيرون آوردن هنر از دست "فرد نابغه و برگزيده" و سپردن آن به دست همگان بود.

او به جز رشته موسيقی به نوشتن درباره نقاشی، ادبيات، گياهان به ويژه قارچ‌ها و خوراكی‌ها پرداخته است.

او از منتقدان سرسخت نظام آمريكا بود و نافرمانی مدنی را تبليغ ميكرد.

جان كيج در ۷۹ سالگی در نيويورك درگذشت.

اسکندر آبادی روزنامه‌نگار، مترجم و نوازنده ساکن آلمان