بمب اتمی، کالای پر طرفدار
۱۳۸۷ آبان ۱, چهارشنبه
شمار تظاهرکنندگان آلمانی در اعتراض به تسلیحات اتمی مستقر در اروپا در اکتبر ۱۹۸۳، مثال‌زدنی است. بیش از یک میلیون و سیصد هزار نفر از شهروندان این کشور در آن زمان به خیابان‌ها ریختند تا به استقرار تسلیحات اتمی جدید در اروپا اعتراض کنند.
آندریاس بورو، از بنیانگذاران نهضت صلح در آن سال‌ها، معتقد است که بسیاری از مردم در آن زمان، گسترش سلاح‌های اتمی را تهدید می‌دانستند. میلیون‌ها انسان در آن زمان به این نتیجه رسیده بودند که دفاع از تمامیت ارضی یک منطقه با استفاده از سلاح‌های اتمی خیالی احمقانه و پوچ است، زیرا که آن چیزی که باید از آن دفاع کرد با استفاده از سلاح اتمی کاملا نابود می‌شود.
در میانه دهه ۱۹۷۰ بود که شوروی سابق موشک‌های میان‌برد "SS 20" با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای را در خاک خود مستقر کرد. این جا بود که ناتو احساس خطر کرد و تصمیم گرفت در سال ۱۹۷۹ موشک‌های جدید کوتاه- و میان‌برد "Pershing II" و "کروز" را که آنها هم قابلیت حمل کلاک هسته‌ای داشتند، در اروپا مستقر کند. پیشتر اما لازم بود که در مورد خلع سلاح اتمی با کشورهای پیمان ورشو (پیمان همکاری‌های نظامی کشورهای سوسیالی- کمونیستی بلوک شرق به رهبری روسیه که می‌توان آن‌را نمونه شرقی پیمان ناتو در زمان جنگ سرد دانست) مذاکره شود. پس از این‌که مذاکرات به شکست انجامید، ناتو در سال ۱۹۸۳ شروع به استقرار تسلیحات جدید در اروپا نمود.
۱۲ هزار و ۱۰۰ کلاهک آماده شلیک
امروز در جلساتی که نهضت صلح برای آگاهی شهروندان آلمانی برگزار می‌کند، کمتر از سال‌های پیش از پایان جنگ سرد، از خطرات بمب اتم سخنی گفته می‌شود. این البته به آن معنا نیست که جهان عاری از سلاح‌های اتمی شده است. بر اساس آمار مؤسسه "سیپری" (SIPRI) ، مؤسسه سوئدی فعال در زمینه تحقیق و بررسی موضوعات چالش برانگیز، تعداد کلاهک‌های اتمی در سال ۱۹۸۳، حدود ۲۰ هزار عدد بوده که این تعداد در حال حاضر به ۱۲ هزار و ۱۰۰ کلاهک رسیده است. پایگاه اینترنتی "globalsecurity.org" هم آمار مشابهی ارائه می‌دهد. این سایت آمریکایی در سال ۲۰۰۴ تعداد کلاهک‌های هسته‌ای موجود در جهان را حدود ۱۳ هزار و ۱۰۰ عدد عنوان کرده بود.
آمارها نشان می‌دهند که دو ابر قدرت هسته‌ای جهان یعنی ایالات متحده و روسیه، هم‌چنان بیش از ۹۰ درصد تسلیحات کشتار جمعی جهان را در اختیار داشته و دارند.
مسابقه تسلیحات هسته‌ای هم‌چنان ادامه دارد
برخی کارشناسان معتقدند که آمریکا در سال‌های اخیر بیشترین نقش را در به راه افتادن و شتاب گرفتن مسابقه تسلیحاتی در جهان بر عهده داشته است. به اعتقاد اوتفرید ناساور (Otfried Nassauer) ، از کارشناسان مرکز تحقیقات صلح برلین، دولت بوش از زمان روی کار آمدن در سال ۲۰۰۱، شروع به برنامه‌ریزی فشرده برای نوسازی تجهیزات هسته‌ای خود کرد. الگویی که کشورهای دیگر هم از آن تبعیت کرده و به دنبال تولید نسل جدید سلاح‌های اتمی رفتند. جالب این که خود آمریکا که آغازکننده این حرکت بود، تلاش چندانی برای عملی کردن برنامه‌های تسلیحات هسته‌ای خود نکرد. ایالات متحده اما زمانی که عطش کشورهای دیگر برای نوسازی تجهیزات هسته‌ای‌شان را دید، تصمیم گرفت که این بار به برنامه‌های یادشده جامه عمل بپوشاند.
به تعداد سلاح‌ها اتمی افزوده خواهد شد
ناساور می‌گوید که پافشاری کشورهای غربی بر استفاده از پتانسیل‌های هسته‌ای، می‌تواند برای دیگر کشورها انگیزه‌ای باشد که به سراغ ساخت سلاح اتمی بروند. هند و پاکستان و به تازگی هم ایران، بهترین شاهدان این مدعا هستند.
این کارشناس برلینی هم‌چنان ادامه می‌دهد که راه به سوی بمب اتم هم می‌تواند هموارتر و سهل‌تر شود. با توجه به محدودیت منابع فسیلی و چالش گرم‌شدن کره زمین، انرژی هسته‌ای جایگزین مناسبی برای تأمین انرژی به شمار می‌آید. با توجه به این موضوع می‌توان انتظار داشت که پای دانش هسته‌ای به بسیاری از کشورها باز شود. هر چه دایره کشورهای دارنده دانش هسته‌ای بزرگ‌تر شود، میزان ذخایر اورانیوم غنی‌شده افزایش می‌یابد، عاملی که پایه ساخت بمب اتم است.
روز به روز احتمال به کارگیری بمب اتم افزایش می‌یابد
کارشناسان پیامدهای خطرناکی را برای روند یادشده پیش‌بینی می‌کنند. به گفته ناساور «هر چه تعداد کشورهای اتمی افزایش یابد، احتمال شکستن تابوی استفاده از بمب اتم افزایش می‌یابد، تابویی که با حمله اتمی آمریکا به ناگازاکی شکل گرفت» .
بر اساس آمار منتشر شده در پایگاه اینترنتی "globalsecurity.org" ، آمریکا در سال ۲۰۰۴ با ۱۰ هزار و ۶۴۰ کلاهک هسته‌ای، بیشترین حجم تسلیحات هسته‌ای در جهان را در اختیار داشت که از این تعداد ۶ هزار و ۷۷۰ عدد آماده شلیک بودند. پس از آمریکا، روسیه با ۸ هزار و ۶۰۰ (۵ هزار و ۷۹ کلاهک آماده شلیک) و انگلستان با ۲۰۰ کلاهک هسته‌ای (همه آماده شلیک) در مقام‌های دوم و سوم قرار دارند. در لیست کشورهای دارای سلاح اتمی هم‌چنین نام فرانسه (۳۵۰ کلاهک – ۳۵۰ آماده شلیک) ، چین (۴۰۰ – حدود ۳۲۵) ، اسرائیل (۲۰۰ – ۲۰۰) ، هند (۱۱۰ تا ۱۵۰ - ۱۱۰) ، پاکستان (۷۵ - ۷۵) و کره شمالی (ظاهرا حدود ۸ کلاهک) نیز به چشم می‌خورد.