برده‌ای که سپهسالار ایران شد

الله وردیخان با نام اوندیلادزه در تفلیس، پایتخت گرجستان زاده شد. پدر و مادرش از اشراف‌زادگان ارمنی‌تبار محل بودند. از کودکی و نوجوانی او آگاهی درستی در دست نیست.

۱۲ ساله بود که در جریان لشکرکشی سپاهیان شاه طهماسب صفوی به گرجستان او را به اسارت و به سی سکه زر به بردگی گرفتند و پس از اینکه چندین بار اربابی او را به ارباب دیگر فروخت، به اصفهان رسید، مسلمان شد و نام الله وردی را برگزید.

۲۵ ساله بود که شاه طهماسب او را خرید و به دربار برد و از غلامان ویژه شاه شد.

۲۷ ساله بود که شاه عباس اول که تازه به تخت نشسته بود او را به مقام "قوللر آغاسی" سرپرست و سردار هنگ غلامان درباری رساند.

۳۰ ساله بود که شاه او را به فرمانداری گلپایگان گمارد و از آنجا که پریشانی و ضعف حکومت مرکزی را در تنش و دشمنی میان سرداران ترک قزلباش و تاجیکان ایرانی‌تبار می‌دید، بر آن شد که ارمنیان، چرکس‌ها و گرجیان را به مقام‌های بلند نظامی و سیاسی بگمارد و تعادلی در نیروهای حکومتی پدید آورد.

۳۵ ساله بود که شاه او را فرماندار فارس کرد و یک سال پس از آن سرزمین کهگیلویه را به قلمرو حکومتش افزود و به این ترتیب او را یکی از پنج مقام بزرگ ایران و با سرداران قزلباش برابر کرد.

۳۸ ساله بود که شاه عباس او را به پاس از خودگذشتی‌هایش در نبرد با ازبکان، عثمانیان و پرتغالی‌ها، فرمانده کل نیروهای مسلح کشور خواند و برای احترام به او "پدر" می‌گفت و در جنگ‌ها بیشتر به سپاه سی هزار نفره او تکیه می‌کرد.

از ماندگارترین کارهای او ساختن سی و سه پل در اصفهان و "مدرسه خان" با صد حجره در شیراز است.

در آن مدرسه افزون بر رشته‌های معمول زمان مانند حکمت، فقه، نجوم و ادبیات، ریاضیات و زیست‌شناسی و شیمی هم تدریس می‌شد.

او فقیه آزادندیش، ملاصدرا را از آنجا که فقیهان اصفهان تکفیر و به کهک قم تبعیدش کرده بودند، به مدرسه‌اش فراخواند و از او پشتیبانی کرد.

الله‌وردی خان در ۵۲ سالگی در اصفهان درگذشت.