باستان‌پژوه ماندگار
۱۳۹۹ مرداد ۲۵, شنبه
پدر علی سامی از نقاشان و سرایندگان بنام زادگاهش بود و او را به دیدار و پژوهش در آثار باستانی تشویق می‌کرد.
۱۸ ساله بود که دبیرستان را به پایان رساند و یک سال بعد در همان مدارسی که آموزش دیده بود دبیر تاریخ و جغرافی و پس از چندی مدیر و سرانجام سرپرست دانش‌سرای مقدماتی شیراز شد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
۲۵ ساله بود که به خاطر پژوهش‌هایش در آثار باستانی از "دانشگاه آزاد آسیایی" دکترای افتخاری گرفت.
۲۶ ساله بود که به مرمت چند اثر تاریخی پرداخت، در ساخت و بهسازی آرامگاه حافظ و سعدی و خاجوی کرمانی شرکت فعال داشت و به سرپرستی آثار باستانی فارس به ویژه تخت جمشید رسید.
او افزون بر مقاله‌های بسیار به زبان‌های فارسی و انگلیسی در رسانه‌های تخصصی، ۳۰ عنوان کتاب دارد که ماندگارترین آنها "آثار تاریخی جلگه مرودشت"، "پارس در عهد باستان"، "پاسارگاد یا قدیمی‌ترین پایتخت کشور شاهنشاهی ایران"، "مقام دانش در ایران باستان"، و "شیراز شهر سعدی و حافظ" است.
۳۷ ساله بود که کاوش در ویرانه‌های تخت جمشید را آغاز کرد و ۲۰ سال به این کار ادامه داد تا نکات پنهان بسیاری را درباره این اثر تاریخی روشن ساخت و در چند کتاب شرح داد:
"به لطف خداوندگاری و کوشش و بردباری دشواری‌های عدیده و ناهمواری‌های مالی و اداری و نارسایی سایر کارها که در پیش پای ما بود، هرچند فشار کار با افسردگی و آزردگی خاطر توأم و گاهی طاقت‌فرسا بود ولی از تلاش و کوشش باز نماندم و همین امر توانست گرد و غبار گذشت زمان را از چهره تابناک گوهر گرانبهای شرق باستان بزداید که این خود یک پاداش معنوی است که نیروهای مصرف‌شده و سال‌های گرانبهای زندگی از دست‌رفته را جبران می‌نماید".
۴۴ ساله بود که استاد تاریخ شد و به ویژه تدریس دوران هخامنشی در دانشگاه شیراز همت گمارد و ۱۶ سال به این کار پرداخت.
او بر این باور بود که آثار باستانی "تاریخ ملموس و زنده" اند و برای اثبات این ادعا یافته‌های خود را نمونه می‌آورد.
او به چند اثر یگانه از روزگار باستان دست یافت که چند قطعه از آنها مانند سردیس یکی از شاهزادگان هخامنشی از سنگ لاجورد و یک بشقاب سنگی حاوی نوشته‌ای به خط آرامی در موزه ملی ایران نگهداری می‌شوند.
علی سامی در ۷۹ سالگی در زادگاهش درگذشت.