1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

بازی خطرناک گوایدو و شمشیر دولبه حمایت از او

۱۳۹۷ بهمن ۵, جمعه

خوان گوایدو رهبر اپوزیسیون ونزوئلا خود را رئیس‌‌جمهور خوانده است. کشورهای بسیاری از جمله آلمان، از او حمایت می‌کنند. مدیر بخش آمریکای‌لاتین دویچه‌وله می‌‌گوید گوایدو وارد بازی بسیار خطرناکی شده است.

https://p.dw.com/p/3C9zW
خوان گوایدو، رئیس پارلمان ونزوئلا
خوان گوایدو، رئیس پارلمان ونزوئلا عکس: Getty Images/AFP/F. Parra

اوتا توفرن، مدیر بخش آمریکای‌لاتین دویچه‌وله معتقد است که امروزه در فقیرترین کشورهای ثروتمند دنیا همه چیز ممکن است: سقوط یک دیوار دیگر، یک "بهار عربی" دیگر با تمام پیامدهای شناخته شده آن، به راه افتادن یک حمام خون یا بازداشت رئیس‌ جوان و باشهامت پارلمان ونزوئلا، پایان تجمعات اعتراضی و بازگشت به وضعیت رنج‌آور ماه‌های گذشته.

رئیس پارلمان ونزوئلا، خوان گوایدو، در مدت چند هفته تغییری در حال وهوایی این کشور ایجاد کرده که تقریبأ هیچکس انتظار آن را نداشت. او به پارلمان ونزوئلا که در ساختار حکومت چاوزی این کشور به حاشیه رانده شده بود، جان تاز‌ه‌ای بخشیده است و موفق شده نیروهای اپوزیسیون را همراه خود کند.

وزیر خارجه آلمان در مصاحبه‌ای اختصاصی با دویچه‌وله اعلام کرد برلین از خوان گوایدو، رهبر اپوزیسیون ونزوئلا که خود را رییس‌جمهور موقت این کشور معرفی کرده، پشتیبانی می‌کند. هایکو ماس تاکید کرد: «ما از گوایدو حمایت می‌کنیم زیرا با به رسمیت شناختن انتخاب دوباره مادورو مشکل جدی داریم.»

ماس افزود موارد نامطلوب زیادی در انتخابات ونزوئلا رخ داد و نمی‌توان از انتخابات کاملا دموکراتیک سخن گفت. این گفت‌وگو در اتاق شورای امنیت سازمان ملل در نیویورک صورت گرفت. دوره عضویت دو ساله آلمان در این شورا به تازگی آغاز شده است. 

اوتا توفرن می‌گوید حال در ونزوئلا حتی مردم محله‌های فقیر و سنتی که به آرمان‌های چاوز ایمان دارند، حامی گوایدو هستند.

به عقیده خانم توفرن، گوایدو که پیشتر به عنوان رهبر جنبش دانشجویی مسیر گفت‌وگو با جناح رقیب را آغاز کرده بود، می‌تواند مرد مناسبی برای تغییر در ونزوئلا باشد.

او می‌گوید: از همه مهمتر بر اساس قانون اساسی ونزوئلا -حداقل به طور موقت- رئیس پارلمان می‌تواند رهبر مشروع دولت گذار در این کشور باشد. رئیس‌جمهور رسمی مادورو که ژانویه سال ۲۰۱۹ دومین دور ریاست‌جمهوری خود را آغاز کرده، تمام مشروعیت خود را از پیروزی در شبه‌انتخاباتی دارد که در تضاد با اصوال دمکراسی برگزار شد.

با این حال، گوایدو دست به اقدامی بسیار خطرناکی زده است. حمایت آشکار ایالات متحده از او هم می‌تواند به یک شمشیر دولبه تبدیل شود.

اوتا توفرن، مدیر بخش آمریکای‌لاتین دی‌دابلیو
اوتا توفرن، مدیر بخش آمریکای‌لاتین دی‌دابلیو عکس: Bettina Volke Fotografie

خانم توفرن می‌گوید آمریکا بی‌تردید وزنه بسیار سنگینی در آمریکای لاتین است، اما گذشته این کشور به دلیل مداخلات سیاسی در کشورهای آمریکای لاتین هنوز فراموش نشده است.

هر گونه کمکی از سوی ایالات متحده آمریکا توجیه جدیدی به دست تندروهای حکومت مادورو می‌هد که تمام بدبختی‌های ونزوئلا را به "جنک اقتصادی" که آمریکا علیه این کشور راه انداخته، نسبت دهند.

به نظر می‌‌رسد گوایدو اقدام خود را با دولت ایالات متحده هماهنگ کرده است، چون تنها چند دقیقه بعد از پخش سخنرانی او، رئیس جمهور آمریکا با انتشار پیامی در توییتر ریاست جمهوری او به رسمیت شناخت. این پیام وضعیت آشفته ونزوئلا را بهتر نکرد.

هرچند اکثر کشورهای آمریکای لاتین، کانادا و دبیر کل سازمان کشورهای آمریکایی تقریبأ با همان سرعت گوایدو را به رسمیت شناختند، اما هنوز یک وزنه سنگین در این بازی باقی مانده است: مکزیک.

رئیس جمهور پوپولیست و چپ‌گرای مکزیک هنوز مادورو را به عنوان رئیس‌جمهور ونزوئلا قبول دارد. از همه مهمتر چین و روسیه هستند که بقای حکومت مادورو بسته به حمایت آنهاست. برای هر دو، ونزوئلا یک پل راهبردی استراتژیک در آمریکای لاتین است تا نفوذ ژئوپلیتیکی خود را در این قاره گسترش دهند. 

روسیه و چین هر دو سال‌هاست که از دولت کاراکاس با وام‌های سخاوتمندانه حمایت مالی می‌کنند، که البته منابع سرشار نفت ونزوئلا تضمین‌کننده بازپرداخت آنهاست. روسیه چندی پیش برای برگزاری یک مانور نظامی در ونزوئلا شماری از جت‌های جنگی خود را به این کشور فرستاد .

بر اساس قانون اساسی ونزوئلا گوایدو می‌تواند رئیس‌جمهور را خلع کند و خود عهده‌دار وظایف او شود
بر اساس قانون اساسی ونزوئلا گوایدو می‌تواند رئیس‌جمهور را خلع کند و خود عهده‌دار وظایف او شودعکس: Getty Images/AFP/F. Parra

بدین سان روزهای پیش‌رو روزهایی سرنوشت‌ساز برای ونزوئلاست. اگر آمریکا فراتر از حمایت زبانی، پشت صحنه با چین مذاکره کند یا حتی وارد مذاکره شود، این امید وجود دارد که راه‌حلی مسالمت‌‌آمیز برای بحران سیاسی ونزوئلا پیدا شود؛ که البته احتمال آن اندک است. 

بنابراین، در روزهای پیش‌رو همه چیز بستگی به این دارد که حامیان چماق‌ به‌دست و سرویس‌های اطلاعات مخفی ونزوئلا چه رفتاری در پیش گیرند. موضع‌گیری ژنرال‌های ارتش نیاز بسیار مهم است.

وزیر دفاع ونزوئلا هنوز در انظارعموم ظاهر نشده و تنها با انتشار پیامی در توییتر گفته است که سربازان ونزوئلا نه از یک رئیس‌جمهور خود خوانده، بلکه از قانون‌اساسی و استقلال حاکمیت کشور دفاع می‌کنند؛ این پیام را نمیتوان حمایت از مادورو انست.