1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

«ایران همچنان یکی از ۵ زندان بزرگ روزنامه‌نگاران است»

۱۳۹۷ اردیبهشت ۵, چهارشنبه

ایران در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها بین ۱۸۰ کشور در جایگاه ۱۶۴ قرار گرفت. نروژ در رتبه نخست و کره شمالی در جایگاه آخر. سازمان گزارشگران بدون مرز می‌گوید آستانه تحمل دولت‌ها در برابر روزنامه‌نگاران پایین آمده است.

https://p.dw.com/p/2wcC3
Bildergalerie Presse in Iran
عکس: Hossein Rezaei

برای دومین سال پیاپی، دو کشور اروپای شمالی، نروژ و سوئد به در صدر رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها قرار دارند و فنلاند برای دومین سال رده سوم را به هلند داده است. "گزارشگران بدون مرز" می‌گوید تضعیف موقعیت فنلاند به خاطر به خطر افتادن "اصل مخفی ماندن منبع خبر" برای روزنامه‌نگاران است.

 سازمان گزارشگران بدون مرز از افزایش فشار بر روزنامه‌نگاران در دنیا خبر می‌دهد. به طور نمونه، در ترکیه یا مصر، تروریسم به اتهامی همگانی علیه روزنامه‌نگاران تبدیل شده یا در فیلیپین و هند، خشونت کلامی با تهدیدهای فیزیکی متوجه رسانه‌ها می‌شود.

این سازمان اعلام می‌کند که رویارویی آشکار با رسانه‌ها از سوی برخی رهبران سیاسی تشویق می‌شود و تمایل نظام‌های اقتدارگرا به تحمیل ژورنالیسم مورد نظرشان دموکراسی را تهدید می‌کند.

ایران در رده بندی سال ۲۰۱۸ مقام ۱۶۴ را دارد. گزارشگران بدون مرز می‌گوید این که ایران به نسبت سال قبل یک پله بالاتر آمده به معنای پیشرفت نیست، بلکه به خاطر بدتر شدن وضعیت دیگر کشورهای جهان است: «در سال ۲۰۱۷ ایران همچنان یکی از ۵ زندان بزرگ جهان برای روزنامه‌نگاران و شهروند خبرنگاران بود. هیچ تغییر ملموسی در عرصه آزادی اطلاع‌رسانی و آزادی رسانه‌ها مشاهده نمی‌شود.»

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

گزارشگران بدون مرز می‌گوید تاثیر بازداشت بیش از ۲۰ روزنامه‌نگار و ۵۰ شهروند خبرنگار طی اعتراضات سراسری دی‌ماه، ایجاد وحشت، عدم امنیت شغلی و تحمیل خودسانسوری به آنها بوده است. این سازمان یادآوری می‌کند که دولت جمهوری اسلامی با آماده کردن لایحه سازمان نظام رسانه‌ای، در صدد تبدیل کردن روزنامه‌نگاران به کارمندان دولتی است: «در این مدت سرکوب آزادی اطلاع‌رسانی در مرزهای کشور محدود نمانده است. جمهوری اسلامی ایران همواره به بزک کردن چهره‌اش در جهان توجه داشته است و این گونه رسانه‌های جهانی و به ویژه رسانه‌های فارسی‌زبان در خارج از کشور نیز قربانی سرکوب وتهدید و سانسور شده‌اند.»

جنگ؛ اهرم سانسور و سرکوب رسانه‌ها

عراق در رده‌بندی سال ۲۰۱۸، جایگاه ۱۶۰ و سوریه جایگاه ۱۷۷ را دارند. گزارشگران بدون مرز می‌گوید وقتی دیکتاتورها نباشند، این جنگ است که کشورها را به سیاه‌چال‌های اطلاع‌رسانی تبدیل می‌کند.

مکزیک با ۱۱ روزنامه‌نگار کشته‌شده در سال ۲۰۱۷، جایگاه ۱۴۷ را دارد و پس از سوریه، دومین کشور مرگبار جهان برای خبرنگاران معرفی شده است.

آخرین گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز چهارشنبه (۲۵آوریل/۵ اردیبهشت) منتشر شده است. کریستف دولوار، دبیراول این سازمان می‌گوید: «آزادی کین‌پراکنی علیه روزنامه‌نگاران یکی از بدترین تهدیدها علیه دموکراسی است. رهبران سیاسی که تنفر به روزنامه‌نگاری را دامن می‌زنند، مسئولیتی سنگین بر دوش دارند. آنها باور به بحث عمومی در جامعه دموکراتیک را که بنیاد آزادی جستجو و انتشار آزادانه اطلاعات است به چالش می‌کشند و این گونه دموکراسی را با جامعه‌ای بر پایه پروپاگاندا جایگزین می‌کنند.»

خشونت آشکار علیه رسانه‌ها

از جمله مصادیق خشونت علیه روزنامه‌نگاران، کنفرانس مطبوعاتی رئیس جمهور چک است که سال ۲۰۱۷ در کنفرانسی مطبوعاتی با یک کلاشنیکوف ساختگی حاضر شد که روی آن نوشته بود: برای خبرنگاران. نخست وزیر وقت اسلواکی نیز روزنامه‌نگارها را "روسپی‌های کثیف" خواند. دوارته، رئیس جمهوری فیلیپین هشدار داد که روزنامه‌نگار بودن به معنای مصونیت در برابر کشته شدن نیست.

سازمان گزارشگران بدون مرز می‌گوید کشورهای پساسوسیالیستی و ترکیه پیشتازان بدتر شدن وضعیت آزادی رسانه‌ها در جهان هستند. این سازمان عقب‌نشینی وضعیت آزادی رسانه‌ها در ترکیه را در سه دهه گذشته بی‌نظیر می‌خواند.

گزارشگران بدون مرز، گفتمان "زهرآلود ضدرسانه‌ای" دونالد ترامپ را نیز از قلم نینداخته است. آمریکا بین ۱۸۰ کشور در رتبه ۴۵ آزادی رسانه‌ها قرار دارد. در گزارش سالانه این سازمان آمده است که برخی از رهبران در دولت‌های دموکراتیک رسانه‌ها را نه به عنوان یکی از بنیادهای دموکراسی که همچون رقیب می‌بینند و در برابر آنها نفرت خود را آشکارا بیان می‌کنند: «کشوری که نخستین اصل قانون اساسی‌اش تضمین‌گر آزادی بیان است با از دست دادن دو رتبه در رده ۴۵ نشسته است. ترامپ رسانه‌ها را دشمن مردم نامیده است. طرفه آن که این عبارت را پیش‌تر یوزف استالین به کار برده است.»ایران

تنها کشوری که همواره در قعر جدول آزادی رسانه‌ها می‌ماند، کره شمالی است.