ایدز، کودکان جهان سوم و بی اعتنائی کنسرن های داروئی

پژوهش های پزشکان بدون مرز نشان می دهد که میلیون ها کودک حامل ویروس ایدز، پیش از رسیدن به دو سالگی جان می بازند، زیرا داروهائی که می توانند بر طول حیات آن ها بیافزایند، در دسترسشان قرار نمی گیرد. در حال حاضر پزشکان بدون مرز ۵۷ هزار انسان آلوده به ویرس ایدز یا مبتلا به این بیماری را در ۲۹ کشور جهان تحت درمان دارند که ۳۵۰۰ نفر از آنان را کودکان تشکیل می دهند و ۸۰۰ نفر از آنان در کنیا زندگی می کنند.

هماهنگ کننده خدمات درمانی پزشکان بدون مرز می گوید: "نتیجه فعالیت ها رضایتبخش بوده است، اما ما مبارزه ای سخت را در پیش داریم". وی، درباره مشکل عدم دسترسی به داروهای مناسب کودکان می افزاید: «پزشکان معالج، از آنجا که به قرص های دزبندی شده برای کودکان دسترسی ندارند، ناچارند قرص ها را خرد کنند و این سبب می شود که دز دارو دقیق نباشد. تجویز دارو در دز پائین می تواند سبب مقاومت ویروس شود و دز بالا نیز برای کودکان مضر است.»

در واقع شربت ها یا پوردهائی نیز هستند که می توانند به جای قرص مصرف شوند. اما مشکل آنجا است که کودکان باید سه نوع از این شربت ها و پودرها را در اندازه های مختلف مصرف کنند که مزه آن ها نیز اغلب خوشایند نیست. از سوی دیگر، برخی از این داروها می بایست در یخچال نگهداری و به هنگام مصرف در آب آشامیدنی حل شوند. در حالی که بسیاری از مردم کشورهای فقیر نه به یخچال دسترسی دارند و نه به آب آشامیدنی سالم.

مشکل دیگری که پیشگیری و درمان بیماری ایدز را در نوزادان دشوار می کند، این است که روش های آزمایش موجود یا در دسترس کشورهای فقیر نیست و یا چنان گران است که خانواده ها توان پرداخت هزینه آن را ندارند. آزمايشهاى معمولی که سبب تشخیص بیماری می شود، نمی تواند در مورد کودکان زیر ۱۸ ماهه اعمال شود.

کودکان شیرخواره ویروس منتقل شده از مادر را در خود حمل می کنند و با آزمایش های موجود نمی توان تشخیص داد که عامل اصلی انتقال ویروس کیست و خود کودک هم مبتلا شده است یا نه. به این ترتیب تا زمانی که روش های آزمایش متداول برای تمام نوزادان جهان ایجاد نشده و داروهای مناسب برای نوزادان در اختیار همگان قرار نگرفته است، همچنان میلیون ها کودک پیش از رسیدن به سن دو سالگی جان خود را از دست خواهند داد.

از هر ده کودکی که با ایدز به دنیا می آیند، ۹ نفر از آن ها در قاره آفریقا چشم بر جهان می گشایند. در این شرایط دردناک، به نظر پزشکان بدون مرز، از آنجا که تولید داروهای مناسب و تحقیق در مورد روش های تشخیص ضروری در آفریقا سود آور نیست، کنسرن ها در این امر سرمایه گذاری نمی کنند.

هماهنگ گننده خدمات درمانی پزشکان بدون مرز می گوید: «ایدز، درنتیجه پیشرفت های علمی، امروز به یک بیماری قابل درمان تبدیل شده است. بسیاری از کودکان می توانند با داروهای مناسب به زندگی عادی ادامه دهند، اما تعداد بی شماری همچنان انتظار این داروها را می کشند.»

به موازات انتقاد شدید پزشکان بدون مرز، رئیس انجمن پژوهشگران صنایع داروئی در برلین می گوید: «بخش های تحقیقاتی تولیدکنندگان دارو در نظر دارند تا سال ۲۰۰۹ میلادی هشت ماده موثر در مبارزه با بیماری ایدز را برای عرضه به بازار آماده کنند، مشروط به آن که مسئولان اجازه این کار را به آن ها بدهند.»

وی می افزاید: «آماده ساختن یک داروی تازه، برای مبارزه با ایدز به طور متوسط به ۸۰۰ میلیون یورو سرمایه گذاری و ۱۰ تا ۱۲ سال وقت نیاز دارد.»

اما به گزارش سازمان بهداشت جهانی، تنها در سال جاری ۴ ميليون و ۹۰۰ هزار نفر بر تعداد آلودگان به ویروس ایدز افزوده شد و ۳ میلیون و ۱۰۰هزار نفر از مبتلایان جان سپردند که ۵۰۰ هزار نفر از آنان زن یا کودک بودند. ۶۴درصد از آلوده شدگان تازه به ویروس ایدز در جنوب افریقا زندگی می کنند و همین امر نشان می دهد که مبارزه با ایدز به ویژه در آفریقا تا چه حد حیاتی است.