انتقاد رئیس جمهور فرانسه از طرح سپر دفاع موشکی آمریکا

رئیس‌جمهور فرانسه که کشورش ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را بر عهده دارد، سیاست تسلیحاتی ایالات متحده در راستای استقرار سپر دفاع موشکی در شرق اروپا را شدیدا مورد انتقاد قرار داد. نیکلای سارکوزی که در نشست همکاری‌های اتحادیه اروپا و روسیه، روز جمعه (۱۴ نوامبر) در نیس سخن می‌گفت، پیشنهاد کرد که در نیمه سال آینده نشست امنیتی سران کشورهای اروپایی برای مشخص کردن سیاست‌های امنیتی این قاره زیر نظر سازمان امنیت و همکاری‌های اروپا تشکیل شود. سارکوزی گفت: «تا آن زمان نباید در مورد استقرار سپر دفاع موشکی صحبت شود، زیرا این سپر نه تنها امنیت منطقه را افزایش نمی‌دهد، بلکه شرایط را پیچیده‌تر کرده و دستاوردهای گذشته را هم به مخاطره می‌اندازد.»

دیمیتری مدودیف، رئیس جمهور روسیه، نیز آمادگی کشورش برای همکاری اروپا به منظور تهیه "بسته امنیتی اروپا" را اعلام کرد. او خطاب به واشنگتن گفت: « باید از تصمیمات یک‌جانبه‌ای که امنیت را به خطر می‌اندازند، پرهیز شود».

سپر دفاع موشکی آمریکا که موشک‌های آن در لهستان نصب خواهند شد، تنها ۱۰۰ کیلومتر با خاک روسیه فاصله دارد. مدودیف پیش‌تر اعلام کرد که در صورتی‌که لهستان با استقرار دفاع موشکی آمریکا در خاک این کشور موافقت کند، روسیه نیز برای تأمین امنیت خود، موشک‌های کوتاه‌برد "اسکندر" (Iskender) را در کالینینگراد (منطقه مایملک روسیه، بین لهستان و لیتوانی) مستقر خواهد کرد.

سارکوزی مخالفت خود را با مسابقه تسلیحاتی هر دو کشور اعلام کرد. وی گفت: «می‌توان با موشک و سپر دفاع موشکی به جان هم افتاد، اما این خط مشی اروپا نیست». اتحادیه اروپا همواره بر سیاست گفت‌وگو تأکید کرده است.

رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا، روز پنج‌شنبه (۱۳ نوامبر)، بار دیگر اعلام کرد که سپر دفاع موشکی ایالات متحده نه تهدیدی علیه روسیه، بلکه برای مقابله با حمله احتمالی ایران و در جهت تأمین امنیت منطقه، از جمله روسیه، نصب خواهد شد.

مذاکرات غیرمنتظره روسیه و آمریکا

ایالات متحده آمریکا و روسیه روز پنج‌شنبه، در ژنو برای کاهش سلاح‌های اتمی خود بر سر میز مذاکره نشستند. به گفته منابع دیپلماتیک، اولین دور این گفت‌وگوها تا پایان هفته آینده ادامه خواهد داشت. در سال ۱۹۹۳، بوش پدر و بوریس یلتسین، رئیس جمهور وقت روسیه، قراردادی برای کاهش تسلیحات اتمی دو کشور به امضا رساندند. بر اساس این قرارداد تعداد موشک‌های دوربرد روسیه با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای به ۳ هزار و موشک‌های ایالات متحده به ۳ هزار و ۵۰۰ قبضه کاهش داده می‌شوند.

دو کشور در دور جدید گفت‌وگوهایی که کاملا غیر منتظره نیز آغاز شدند، تلاش می‌کنند هزار موشک دیگر خود را هم از بین ببرند.

روز چهارشنبه (۱۲ نوامبر) نیز ویلیام برنز، معاون وزیر امور خارجه آمریکا، با دیمیتری مدودیف، رئیس جمهور روسیه، در مسکو دیدار کرد. در این دیدار در مورد ملاقات مقامات دو کشور در ماه دسامبر توافق شد. در این ملاقات‌ها مسئله سپر دفاع موشکی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

مدودیف اعلام کرد که در صورتی‌که رئیس جمهور آینده آمریکا از استقرار سپر موشکی در اروپای شرقی چشم بپوشد، روسیه نیز از نصب موشک‌های خود در کالینینگراد صرف نظر خواهد کرد. رابرت گیتس، وزیر دفاع کابینه بوش، اما در یک مصاحبه مطبوعاتی پیشنهاد مدودیف را رد کرد.

تردید اوباما در استقرار سامانه دفاع موشکی

بر اساس برنامه‌های بوش، سپر دفاع موشکی آمریکا باید در سال ۲۰۱۴ آماه باشد. این در حالی است که اوباما در مورد توانایی این سامانه در دفاع از موشک‌های بالستیک دوربرد، ابراز تردد کرده است؛ به ویژه این‌که تمام آزمایش‌ها در این مورد در ۸ سال گذشته با شکست مواجه شده‌اند. علاوه بر این هزینه‌های مالی چنین پروژه‌ای نیز متوجه رئیس جمهور جدید خواهد بود.

اوباما قصد دارد از توان فنی اعضای ناتو در تحقیقات این پروژه استفاده کند. از سوی دیگر گفته می‌شود که او در انتظار آینده روابط سیاسی ایران و ایالات متحده نیز خواهد نشست. اوباما در گفت‌وگوهای خود با رئیس جمهور چک نیز در مورد این موضوع سخنی به میان نیاورد.

آمریکا به روسیه پیشنهاد کرده بود که برای اطمینان، متخصصان خود را به محل نصب سپر دفاع موشکی بفرستد. روسیه اما این گام را برای تضمین امنیت خود کافی ندانسته و آن‌را رد کرده بود. به اعتقاد مسکو، دولت بوش را قصد دارد کار را یک‌سره کرده و جای مانور کمتری برای جانشین خود باقی بگذارد.

ژنرال هنری اوبرینگ، مدیر پروژه سپر دفاع موشکی آمریکا در وزارت دفاع این کشور (پنتاگون)، روز چهارشنبه در مصاحبه‌ای مطبوعاتی به اوباما هشدار داد که این پروژه را متوقف نکند. وی گفت که با توقف این برنامه «منافع آمریکا به شدت به خطر می‌افتد و چهره رهبری او در ناتو خدشه‌دار می‌شود». او که هفته آینده از سمت خود کناره می‌گیرد، تیم اوباما را به «روحانیانی» تشبیه کرده بود که «در آمریکای پیش از سال ۲۰۰۰ زندگی می‌کنند» . وی زمانی را یادآوری کرد که بیل کلینتون برنامه دفاع موشکی آن زمان ایالات متحده را متوقف کرد.