امکان برگزاری همه‌پرسی برای تعیین وضعیت پارک گزی
۱۳۹۲ خرداد ۲۳, پنجشنبه
دولت ترکیه اعلام کرد که امکان برگزاری همه‌پرسی برای تعیین سرنوشت پارک گزی وجود دارد. حسین چلیک، سخنگوی حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) پس از دیدار رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه با منتقدان دولت گفت: "احتمال برگزاری همه‌پرسی وجود دارد."
چلیک درباره جزییات این همه‌پرسی سکوت کرد. به لحاظ قانونی نیز هنوز روشن نیست که آیا نتیجه همه‌پرسی می‌تواند ضرورتی اجرایی برای دولت در پی داشته باشد یا نه.
پیشنهاد برپایی همه‌پرسی نخستین عقب‌نشینی دولت اردوغان در مقابل منتقدان و مخالفان است. به گفته مخالفان تا کنون نخست‌وزیر ترکیه سیاستی آمرانه را در برابر منتقدان به اجرا گذاشته است. حسین چلیک افزود که "اردوغان خود پیشنهاد همه‌پرسی را در نشست با هنرمندان، کارشناسان و روزنامه‌نگاران منتقد مطرح کرده است."
تهدید به دخالت مجدد پلیس
سخنگوی حزب عدالت و توسعه تاکید کرد که این پیشنهاد، ارتباطی با تجمع غیرقانونی افراد در پارک گزی در استانبول نداشته و تظاهرکنندگان باید هر چه سریع‌تر چادرهای خود را برچینند و این مکان عمومی را ترک کنند.
همزمان با دیدار اردوغان با "منتقدان دولت" در آنکارا، فعالان سیاسی در میدان تقسیم اعلام کردند افرادی که با نخست‌وزیر ترکیه گفت‌وگو داشته‌اند، "نمایندگان معترضان در استانبول نیستند."
گروهی که خود را "پلاتفرم تقسیم" می‌نامد و بزرگترین تشکل مخالفان خیابانی به شمار می‌آید در دیدار اردوغان با منتقدان حضور نداشت. این گروه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این دیدار به این معنای است که ماموریت خشونت‌آمیز پلیس علیه تظاهرکنندگان ادامه خواهد یافت.»
در شامگاه چهارشنبه (۱۲ ژوئن) بار دیگر بیش از ۱۰ هزار نفر در میدان تقسیم بطور مسالمت‌آمیز دست به تظاهرات زدند. ماموران پلیس نیز در محل حاضر بودند، اما عملی برای متفرق کردن تظاهرکنندگان انجام ندادند.
در روز سه‌شنبه درگیری شدیدی میان ماموران پلیس و تظاهرکنندگان رخ داد. نیروها انتظامی در این روز با گاز اشک‌آور، شلیک گلوله‌های پلاستیکی و آب‌پاش کوشیدند که مخالفان را متفرق کند. گفته می‌شود که در روز سه‌شنبه ده‌ها نفر بازداشت شدند.
اعتراض وکلا و مجازات رسانه‌ها
اعتراضی که برای جلوگیری از قطع درختان پارک گزی در استانبول آغاز شده بود، حال به مخالفت با دولت اردوغان و برکناری وی انجامیده است. هزاران وکیل در چندین شهر ترکیه نیز برای حمایت از مخالفان دست به راه‌پیمایی زدند.
به گفته فعالان سیاسی بیش از ۷۳ وکیل تنها در استانبول بازداشت شده‌اند. به گفته رسانه‌های ترکیه در آنکارا نیز حدود ۳ هزار وکیل با سر دادن شعار "دمکراسی همین الان" به خیابان‌ها آمدند و از جنبش میدان تقسیم پشتیبانی کردند.
رئیس اتاق وکلای استانبول در مقابل صدها همکار خود گفت: «ما خواهان پایان فوری اعمال خشونت از سوی پلیس علیه تظاهرکنندگان و وکلا هستیم.»
از سوی دیگر اداره نظارت بر فعالیت رادیو و تلویزیون ترکیه (RTـK) مجازات‌های متفاوتی را برای رسانه‌هایی برقرار کرد که پوشش گسترده خبری در روزهای گذشته در رابطه با جنبش میدان تقسیم داشته‌اند.
به گفته رسانه‌ها ترکیه، تلویزیون "هالک" (Halk TV) و سه شبکه تلویزیونی دیگر به دلیل "اطلاع‌رسانی گسترده" محکوم به پرداخت جریمه‌های نقدی شده‌اند. اداراه نظارت بر فعالیت رادیو و تلویزیون ترکیه مدعی است که این شبکه‌های تلویزیونی "اصول پایه‌ای" رسانه‌ها را زیر پا نهاده و برنامه‌های خبری آنان "سلامت روحی، جسمی و اخلاقی جوانان را به خطر می‌اندازد."
حدود دو هفته پیش برخی فعالان سیاسی و شهروندان برای جلوگیری از تخریب پارک گزی در نزدیکی میدان تقسیم در قلب استانبول دست به تظاهرات زدند. اما با دخالت پلیس این جنبش اعتراضی بدل به مخالفت با دولت اردوغان شد.
به گفته مراکز درمانی تا کنون چند تن کشته و بیش از ۵ هزار نفر در درگیری‌ها زخمی شده‌اند. به گفته مقامات رسمی یکی از کشته‌شدگان مامور پلیس بوده و حدود ۶۰۰ مامور انتظامی نیز تا کنون مجروح شده‌اند.