استقبال ترکیه از احمدی‌نژاد: مصلحت‌گرایی و منافع اقتصادی
۱۳۸۷ مرداد ۲۵, جمعه
گسترش روابط اقتصادى، مسئله شورشيان كرد و ميانجيگرى تركيه در مناقشه اتمى از جمله مهمترين مسايل مورد گفتگو ميان دو كشور مى باشند.
روزنامه آلمانى ”برانشويگر تسايتونگ“ درباره سفر رئيس جمهور ايران به تركيه مى نويسد:
«اتفاق نظر ميان احمدى نژاد و اردوغان به عنوان سياستمدارانى زرنگ و حليه گر مى تواند بدين خاطر باشد كه آنان مجبور به گسترش ميدان عمل خود در عرصه ملى هستند. شعار آنان اينست كه يك دست صدا ندارد. در حاليكه ايران از موضع سرسختانه تركيه در قبال كردها پشتيبانى مى كند، تركيه نيز در زمينه بكارگيرى انرژى اتمى از سوى ايران مخالفت زيادى از خود نشان نمى دهد. البته از اين طريق ثبات در منطقه بيشتر نمى شود، زيرا بى اعتمادى فزاينده در اسرائيل و امريكا ابعاد خطرناكى به خود گرفته است.»
روزنامه ”فرانكفورتر آلگماينه“ چاپ آلمان نگاهى به سفر پردردسر محمود احمدى نژاد، رئيس جمهور ايران به تركيه دارد و دراينباره مى نويسد:
« بازديد رئيس جمهور ايران از تركيه، به مثابه نخستين بازديد از يك كشور عضو پيمان ناتو، پيشاپيش باعث سردرگمى شده است. اين امر تنها به خاطر انتقادات امريكا و اسرائيل از اين سفر نيست، بلكه بيشتر به خاطر تنزل اين بازيد به يك سفر كارى مى باشد. در صورت سفرى رسمى به تركيه، محمود احمدى نژاد مجبور به اداى احترام به كمال آتاتورك و نهادن تاج گلى بر مقبره موسس تركيه بود. اما رهبران حكومت دينى در ايران به شدت از آتاتورك نفرت دارند. اين تنفر از يكسو به خاطر مواضع اصولى آنان مى باشد، ولى از سوى ديگر ريشه در پيروى رضا شاه از آتاتورك دارد، گرچه اين پيروى از اصلاحگر تركيه موفقيت زيادى نيز بهمراه نداشته است. عبدالله گل، رئيس جمهور و اردوغان، نخست وزير تركيه، كه هر دو از جنبش اسلامى اين كشور برخاسته اند، به آتاتورك به ديده احترام مى نگرند، مشكلى با عضويت كشور خود در پيمان ناتو ندارند و در حال مذاكره براى ورود به اتحاديه اروپا هستند. بدين معنا اين بازديد تصادم دو جهان متفاوت اسلام با يكديگر است.»
روزنامه ”نويه تسورشه تسايتونگ“ چاپ سويس درباره گسترش روابط ايران و تركيه و نقش برجسته آنكارا در خاورميانه مى نويسد:
«تركيه نه تنها با اسرائيل، بلكه با ايران و سوريه نيز داراى روابطى حسنه است. دولت تركيه در تلاش براى ايفاى نقشى فعالتر در خاورميانه به عنوان يك ميانجى است. آنكارا بدين طريق مى خواهد كه اهميت بيشترى به عنوان قدرت منطقه اى كسب كند. با افزايش نفوذ آنكارا در اين منطقه بحرانى، اهميت تركيه براى اتحاديه اروپا و امريكا نيز بيشتر خواهد شد. علاه بر اين تركيه به خاطر عبور نفت و گاز ايران و منطقه درياى خزر از اين كشور اهميت بيشترى كسب كرده است. اين كشور همچنين مدلى براى اعراب و ايرانيان ليبرال است. اين نيروها به دقت حوادث تركيه را دنبال مى كنند و فعاليت هاى حزب مذهبى حاكم اردوغان، در زمينه پيوند ميان اسلام و مدرنيته را زير نظر دارند. در سال هاى گذشته تركيه برغم اختلافات ايدئولوژيك، روابط خود با همسايه شرقى اش يعنى ايران را به شدت بهبود بخشيده است. روابط ايران و تركيه منتج از مصلحت گرايى و منافع اقتصادى مشترك است.»
روزنامه آلمانى ”دى ولت“ درباره درخواست رئيس جمهور ايران از تركيه پيرامون ميانجيگرى اين كشور در مناقشه اتمى مى نويسد:
«بنا به اظهارات ديپلمات هاى ايرانى، تهران خواهان آنست كه تركيه در نزاع بر سر برنامه اتمى ايران دست به ميانجيگرى زند. در محافل دولتى تركيه نيز سخنان مشابه اى به گوش مى رسد. با توجه به اظهارات محافل سياسى درتركيه، فاصله زيادى ميان مواضع ايران و قدرت هاى بزرگ وجود دارد ولى اختلافات نسبت به گذشته كمتر شده است. تركيه در تلاش براى برقرارى پلى ميان طرفين اختلاف مى باشد. البته منافع تركيه تنها در عرصه هايى با منافع ايران منطبق است. هر دو كشور خواهان جلوگيرى از يك حمله نظامى به ايران هستند. تركيه مايل نيست كه پس از درگيرهاى نظامى در عراق و گرجستان، همسايه ديگرى نيز گرفتار جنگ شود. از آنجاييكه تركيه نيز در بلند مدت خواهان ايجاد نيروگاه هاى اتمى است، مايل نيست، كه به بهانه جلوگيرى از دستيابى ايران به سلاح هسته اى، بر طبق قراردادى قدرت هاى بزرگ، خود غنى سازى اورانيوم را نيز بر عهده گيرند. اين امر سبب ايجاد چارچوبى حقوقى خواهد شد كه تركيه طالب آن نمى باشد.»