اروپا و بازار داغ محصولات غذایی "حلال"
۱۳۸۸ مهر ۲۰, دوشنبه
شرکت‌های معروف تولیدکنندهی مواد غذایی مثل "نستله" سال‌هاست که شمار زیادی از محصولاتشان را با برچسب‌هایی روانه بازار می‌کنند که روی آنها کلمه‌ی "حلال" نقش بسته است؛ در حقیقت این اصل که مسلمانان ساکن در کشورهای اروپایی جزو مصرف‌کنندگان سودآور به شمار می‌‌روند، مدت‌هاست که برای تولیدکنندگان جا افتاده، زیرا آمار نشان می‌دهند که خانوادههای مسلمان به طور معمول فرزندان بیشتری در مقایسه با خانوادههای غیر مسلمان دارند.
از همین رو نیز در مجموع ۱۷ درصد مواد غذایی تولید شده در جهان "حلال" بوده‌اند.
در کشور فرانسه، که یکی از کشورهای اروپایی با شمار بالای ساکنین مسلمان به شمار می‌آید، فروشگاههای زنجیره‌ای "Casino" گوشت‌ها و سوسیس‌هایی با نشان "حلال" را عرضه می‌کنند و در انگلیس هم می‌توان در فروشگاههای "Tesco" و "Sainsbury" مواد غذایی حلال یافت.
در این میان یکی از داروخانه‌های زنجیره‌ای بریتانیا رو به عرضهی حلال غذای نوزادان آورده و رستوران‌های زنجیره‌ای مک‌دونالد نیز اعلام کرده‌اند که در آینده‌ی نزدیک در برخی شعبه‌های خود گوشت مرغ حلال به مشتریان مسلمان ارائه می‌دهند.
دستی یا ماشینی؟
عرضهی مواد غذایی حلال در آلمان اما داستان دیگری دارد. بسیاری از شرکت‌های تولیدکنندهی فراوردههای گوشتی به دلیل ترس از اعتراض انجمن‌های طرفدار حیوانات نسبت به روش ذبح حیوانات برای عرضهی گوشت حلال، از این کار چشم‌پوشی می‌کنند و ترجیح می‌دهند بیشتر نقش واردکننده را بازی کنند تا عرضه‌کننده.
در ماه ژانویه سال ۲۰۰۲ دادگاه فدرال آلمان قانونی را تصویب کرد که به عرضهکنندگان مسلمان فراوردههای گوشتی اجازه می‌داد، دام‌ها را بدون بیهوش کردن و تنها با گردن زدن بکشند.
بر طبق اعتقادات اسلامی حیوانی که پیش از ذبح بیهوش شده باشد، مرده به حساب می‌آید و از همین رو گوشت آن حرام است. از طرف دیگر در هنگام ذبح بایستی خون حیوان تماما از بدن خارج شود که به باور مسلمانان این کار تنها از طریق بریدن گردن دام میسر می‌شود.
این مسائل موجب شده‌اند که شرکت‌های تولیدکنندهی فراوردههای گوشتی در آلمان ترجیح دهند تا بیشتر نقش واردکننده را در این زمینه ایفا کنند. البته در میان شوراهای اسلامی نظارتی ذبح اسلامی در آلمان اختلاف نظرهایی نیز وجود دارد که همین امر موجب شده آنها نتوانند بر سر قوانین یکسان به توافق برسند.
از نظر برخی به زبان آوردن نام خدا در هنگام ذبح باید برای هر حیوانی تک به تک اجرا شود، اما برخی دیگر معتقدند که می‌توان در ذبح اسلامی به روش‌صنعتی، از نوارهای صوتی ضبط شده استفاده کرد.
پاک کردن رد گوشت خوک
با این حال یکی از تولیدکنندگان فراوردههای گوشتی به نام "Meemken" در آلمان موفق شده است تا نام خود را به عنوان موفق‌ترین عرضه‌کننده‌ی مواد گوشتی حلال به ثبت برساند. ۶۰ محصول تولید شده از سوی این کارخانه، بیش از نیمی از بازار را در قبضه دارند و صادرات به دیگر کشورهای اروپا نیز نقش ویژه‌ای را ایفا می‌کند. در حال حاضر فروشگاه زنجیره‌ای "Netto" در آلمان در لیست مشتریان این کارخانه قرار گرفته است.
بنا بر گفته‌ی مسئولان "Meemken" در روزهایی که قرار است دام‌ها به روش اسلامی در کشتارگاه‌ها ذبح شوند، تمامی تیغ‌ها با دقت تمیز می‌شوند تا هیچ‌گونه اثری از گوشت خوک بر روی آنها باقی نمانده باشد. به گفته‌ی آقای "رولف میمکن"، مدیر این کارخانه، به زودی نیز قرار است کشتارگاهی مجزا ویژه‌ی ذبح اسلامی ساخته شود.
بنا بر گزارش اتحادیه‌ی تولیدکنندگان مواد غذایی آلمان، ارائه‌ی محصولات حلال برای عرضهکنندگان سود قابل توجهی را به همراه دارد. این گفته با در نظر گرفتن قدرت خرید سالانه‌ی ترک‌های ساکن آلمان که بالغ بر ۲۵ میلیارد یورو است، اهمیت دو چندان پیدا می‌کند.
باید توجه داشت که حلال بودن تنها فراوردههای گوشتی را در بر نمی‌گیرد. از پنیرهای بدون آنزیم حیوانی گرفته تا شیرینی‌ها و شکلات‌های بدون الکل همه در زمره‌ی محصولاتی به شمار می‌آیند که مسلمان هنگام خرید دقت ویژه‌ای را نسبت به حلال بودن آنها به خرج می‌دهند.
از همین رو هم شاید بتوان گفت، این روزها هویت اسلامی را نه تنها در روسری و یا روزه گرفتن که می‌توان در سبدهای خرید نیز جستجو کرد.
SN/SA