ارزیابی‌های متفاوت از نتایج احتمالی اجلاس گروه ۵+۱
۱۳۸۶ بهمن ۱, دوشنبه
در آستانه برگزاری اجلاس وزرای خارجهی گروه ۵+۱ در برلین، سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته است که چین و روسیه در مورد پرونده هسته‌ای ایران مواضع واقع‌بینانه‌تری دارند. محمد علی حسینی این نظر را در مصاحبه‌ی هفتگی خود با خبرنگاران، در روز دوشنبه، ۲۱ ژانویه بیان نمود. وی ضمن تأکید بر توافق جمهوری اسلامی با مدیر کل آژانس اتمی در زمینه رفع ابهامات باقیمانده در مورد پرونده هسته‌ای ایران، کشورهای غربی را متهم کرد که هیچ اهمیتی برای آژانس و فعالیت‌ها و مواضع فنی و حقوقی آن قائل نیستند و چنین رویكردهایی به گفته‌ی وی به هیچ وجه نمی‌تواند باعث حل وفصل مسایل شود.
ابهام در مورد توافق
اجلاس گروه ۵+۱، متشکل از ۵ عضو دائم شورای امنیت و آلمان در حالی قرار است در مورد تشدید احتمالی تحریم‌ها علیه ایران به رایزنی بپردازد که کماکان انتظار چندانی به حصول توافق در میان اعضای آن نمی‌رود. چین به رغم همراهی با برخی تحریم‌های بانکی آمریکا و از جمله ایجاد محدودیت برای مبادلات بانکی و اعتباری ایران، همچنان با تشدید فشارهای اقتصادی علیه این کشور موافق نیست. در همین راستا، وزیر خارجهی چین ، در دیدار هفته‌ی گذشته خود با سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، راه‌حل پایان‌دادن به مناقشه هسته‌ای ایران را ادامه مذاکرات و همکاری فشرده‌تر این کشور با آژانس اتمی دانست.
سرگئی لاورف، وزیر خارجهی روسیه نیز، آنچنان که سخنگوی وی در مسکو گفته است، در اجلاس برلین حضور خواهد یافت. این سخنگو همزمان تأکید کرده است که نظر قاطع روسیه، حل چالش هسته‌ای ایران از راه‌های سیاسی و دیپلماتیک است و اجلاس برلین باید هماهنگ‌کننده اقداماتی در این راستا باشد.
ظاهراَ با توجه به مواضع چین و روسیه، آمریکا نیز که بیش از همه اعضای گروه ۵+۱ به دنبال تشدید تحریم‌ها علیه ایران است، انتظار چندانی از اجلاس برلین ندارد. شون مک‌کورمک، سخنگوی وزارت خارجهی آمریکا، آخر هفته گذشته اعلام کرد که اعضای مؤثر شورای امنیت همچنان از رسیدن به توافق در مورد تشدید فشارهای اقتصادی بر ایران فاصله دورند. او ابراز امیدواری کرد که بالاخره چنین توافقی حاصل شود.
ادامه‌ی ارسال سوخت هسته‌ای به ایران
روسیه هفته‌ی گذشته دومین محموله‌ی سوخت هسته‌ای برای نیروگاه بوشهر را به ایران ارسال کرد. با محموله‌ی سوم که در اواخر فوریه ارسال خواهد شد عملاَ سوخت لازم برای کار مقدماتی نیروگاه بوشهر مهیاست و این نیروگاه به گفته‌ی مقامات ایران از تابستان آینده فعالیت خود را با نصف ظرفیت، یعنی با تولید ۵۰۰ مگاوات برق آغاز خواهد کرد. روسیه اولین محموله‌ی سوخت هسته‌ای را ماه دسامبر گذشته به ایران فرستاد. در آن هنگام، دولت مسکو با صدور بیانیه‌ای ابراز امیدواری کرد که این اقدام، ایران را به تعلیق غنی‌سازی در داخل کشور سوق دهد تا به این ترتیب خواست مطرح در دو قطعنامه‌ی شورای امنیت سازمان ملل تحقق یابد. جمهوری اسلامی اما این خواست را بلاموضوع دانست و با آن مخالفت نمود.
شورای امنیت سازمان ملل در در دو قطعنامه‌ای که در دو سال گذشته تصویب کرده ، از ایران همکاری بیشتر با آژانس اتمی در زمینه رفع ابهام از برنامه هسته‌ای‌اش را خواستار شده است. خواست دیگر شورای امنیت، توقف غنی‌سازی اورانیوم در ایران است تا نگرانی‌ها نسبت به مقاصد جمهوری اسلامی در دستیابی به انرژی هسته‌ای از بین برود. اعضای شورای امنیت و به ویژه کشورهای غربی، برنامه هسته‌ای ایران را به سبب ۱۸ سال مخفی‌کاری و بی‌خبر نگه‌داشتن آژانس اتمی از آن، ابهام‌آمیز و مشکوک می‌دانند.
سیاست‌های منطقه‌ای ایران واز جمله اظهارات احمدی‌نژاد در زمینه‌ی نابودی اسرائیل نیز محملی برای تشدید اتهام و نگرانی نسبت به ماهیت برنامه‌ای هسته‌ای ایران شده‌اند. در این میان اما، همکاری فشرده‌تر ایران با آژانس اتمی در ماه‌های اخیر و نیز گزارش اخیر سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا که بر توقف جنبه نظامی برنامه هسته‌ای ایران از سال ۲۰۰۳ دلالت دارد، سبب شده که هماهنگی‌ها و هم‌رایی‌های اولیه در میان اعضای گروه ۵+۱ در زمینه تشدید سختگیری‌ها و تحریم‌ها علیه ایران کم‌رنگ‌تر شود. از این رو، بعید نیست که اجلاس برلین بدون حصول توافق در باره اعمال مجازات‌های بیشتر علیه ایران یا تنها با تاکید بر مجازات‌های کنونی پایان گیرد.
اختلاف نظرها در اروپا
پیشتر برخی از کشورهای غربی، مانند فرانسه تأکید داشتند که در صورت عدم توافق گروه ۵+۱ به تشدید تحریم‌ها علیه ایران، کشورهای اروپایی رأساَ تشدید تحریم‌ها را آغاز کنند. آلمان اما ضمن مخالفت با این پیشنهاد، گفته است که تنها تحریم‌هایی را اجرا خواهد کرد که به تصویب شورای امنیت برسند.
در همین حال، فرانک-والتر اشتاین مایر، وزیر خارجهی آلمان که میزبان اجلاس جدید گروه ۵+۱ است، ابراز امیدواری کرده که تصمیمات این جلسه به نماد انسجام و یکپارچگی در برابر ایران بدل شود تا این کشور بالاخره قطعنامه‌های شورای امنیت را به اجرا درآورد.
ماهواره جدید اسرائیل برای کنترل فعالیت هسته‌ای ایران
روز دوشنبه اسرائیل اعلام کرد که یک ماهواره جدید به مدار زمین فرستاده است. این ماهواره که تک استار (Tecstar) نام دارد به گفته‌ی کارشناسان قادر است فعالیت‌های نظامی و مخفی ایران در شب و نیز در مواقع ابری را ردیابی و نظارت کند. به ویژه برنامه هسته‌ای ایران موضوع فعالیت‌های تجسسی ماهواره یادشده خواهد بود. تک استار از خاک هند و به وسیله یک موشک هندی به فضا پرتاب شده است. اولین تصاویر این ماهواره دو هفته‌ی دیگر برای مقامات مسئول اسرائیل قابل دسترس خواهند بود.