احتمال دخالت نیروهای نظامی در انتخابات مجلس هشتم • مصاحبه

اصلاح‌طلبان خطر دخالت نیروهای نظامی و بسیج را مطرح می‌کنند و نسبت به پیامدهای آن هشدار می‌دهند. نگرانی دیگر اصلاح‌طلبان در عین حال، باز هم مسئله فیلتر شورای نگهبان و احتمال رد گسترده‌ی صلاحیت نامزدهای انتخاباتی‌ست.

رجبعلی مزروعی نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگویی با دویچه‌وله مطرح می‌کند که دخالت نیروهای نظامی و نوع برخورد شورای نگهبان، بستگی زیادی به فضا و آرایش نیروهای سیاسی در شش ماه آینده، یعنی زمان برگزاری انتخابات مجلس هشتم دارد.

دویچه‌وله: آقای مزروعی، مدتی پیش یکی ازاعضای حقوقدان شورای نگهبان از کسانی که در انتخابات قبلی مجلس رد صلاحیت شدند درخواست کرد که از گذشته‌ی خودشان توبه کنند تا شاید در آینده رد صلاحیت نشوند. در این سخنان، به نظر شما، چه پیامی برای اصلاح‌طلب‌ها و شرکت آنها در انتخابات مجلس هشتم وجود دارد؟

رجبعلی مزروعی: خیلی نباید این مسئله را جدی گرفت و به هرحال در فضای سیاسی ایران گفتن این گونه بحث‌ها خیلی عادی‌ست، ضمن آن‌که فکر نمی‌کنم پیام خاصی داشته باشد. در گذشته شورای نگهبان نشان داده است که بستگی به شرایط و وضعیت نیروهای سیاسی در داخل و اوضاع جهانی نسبت به صلاحیت‌ها تصمیم می‌گیرد و نوع عملشان دارای قبض و بسط می‌‌شود. من فکر نمی‌کنم که خیلی بشود الان روی این بحثی که مطرح شده است تکیه کرد و آنچه تعیین‌کننده است برای نیروهای سیاسی و اصلاح‌طلبان شرایط زمان انتخابات است.

یکی از نگرانی‌های اصلاح‌طلب‌ها در رابطه با انتخابات در پیش مجلس، انتصاب تعداد زیادی از نیروهای نظامی و امنیتی در پست‌های مدیریت سیاسی وزارت کشور است. آیا به نظر شما امکان تکرار مجدد آن چیزی که معروف شد به "دخالت احزاب پادگانی"، در انتخابات مجلس هشتم هم وجود دارد؟

آن چیزی که الان نگرانی اصلاح‌طلبان را نسبت به سلامت انتخابات بیشتر می‌کند این است که هم نیروهای اجرایی و هم نیروهای نظارتی به یک جناح فکری و سیاسی تعلق دارند و طبیعی‌ست که این کار را خیلی مشکل می‌کند. تجربه‌ی دو­ سه انتخابات گذشته هم این نگرانی را افزایش داده است. ولی بستگی دارد به شرایط سیاسی در زمان انتخابات و نحوه حضور و مشارکت مردم و البته چون بحث این است که انتخابات به‌صورت رایانه‌ای برگزار بشود، اگر این هم اتفاق بیفتد، احتمال دخالت کمتر می‌شود. این نگرانی وجود دارد، ولی این هم باز به فضای سیاسی که در زمان انتخابات بوجود می‌آید بستگی دارد.

در میان نیروهای سیاسی از جمله "سازمان مجاهدین انقلاب" ابراز نگرانی کرده نسبت به آینده‌‌ی انتخابات. آیا سخنان نماینده‌ی آیت‌اله خامنه‌ای در بسیج در مورد مقابله با ائتلاف اصلاح‌طلبان و یا انتخاب سردار افشار به سمت معاون سیاسی وزارت کشور که مسئولیت برگزاری انتخابات را برعهده دارد، از سوی اصلاح‌طلبان در چارچوب نوعی دخالت سازمان‌یافته‌ی نیروهای نظامی در انتخابات تعبیر می‌شود؟

در گذشته هم این بحث‌ها بوده است، و الان هم همه‌ی اصلاح‌طلبان و نه تنها سازمان مجاهدین نسبت به این موضوعات اظهار نگرانی می‌کنند و هشدار می‌دهند و قطعا این وضعیت یک وضعیتی که برای اصلاح‌طلبان پیام خوبی داشته باشد، نیست. اما این‌که واقعا در عمل و در وضعیت سیاسی ایران چقدر این نیروها می‌تواننند اثرگذار باشند و در رای مردم دخالت کنند، این الان تنها یک هشدار هست و یک نگرانی. بایستی منتظر شرایط آن موقع بود و ما در گذشته هم دیده‌ایم که مثلا در مجلس چهارم و پنجم هم این بحث‌های حضور نیروهای نظامی و غیره مطرح بوده است. ولی در عمل بسته به میزان و حضور مردم در انتخابات و، گفتم، توازون قوای سیاسی می‌تواند این امر تغییر پیدا کند. بنابراین این اصلاح‌طلبان دیدگاه‌ها و نظرات خودشان را می‌گویند، اما آنچه تعیین‌کننده هست این که بتوانند نیروهای حامی خودشان را بسیج کنند و با حضور آنها فکر می‌کنم اگر به‌صورت جدی و قوی به میدان بیایند، خیلی از این بحث‌ها خودبه‌خود خنثی می‌شود.

اگر چنانچه انتخابات نسبتا سالمی برگزار شود، موقعیت و شانس نیروهای اصلاح‌طلب برای شرکت در انتخابات مجلس هشتم تا چه حدی‌ست؟

اگر واقعا یک انتخابات سالم، رقابتی، آزاد و قانونی در کشور برگزار بشود، برداشت من این است که اکثریت مردم تمایل به نیروهای اصلاح‌طلب دارند و نتیجه‌ی این انتخابات به نفع اصلاح‌طلبان خواهد بود. الان شرایط سیاسی‌­ اجتماعی در ایران باز به نفع نیروهای اصلاح‌طلب در حال تغییر است.

وضعیت نیروهای موسوم به "اصولگرا" را چگونه می‌بینید؟ آیا اصولگرایان طرفدار دولت، حاضر به پذیرش نقشی برای اصولگرایان به‌‌اصطلاح مستقل هستند، یا اختلاف آنها باعث انشقاق در صفوفشان می‌شود؟

ظاهرا تجربه‌ی انتخابات شوراها در سال گذشته باعث شده است که اصولگرایان، در هر دو طیفی که هستند، تقریبا به این نتیجه برسند که با یک لیست واحد در انتخابات بیایند. و من هم برداشت‌ام این است که این‌گونه خواهد شد و در این مسیر هم فکر می‌کنم آن طیفی که سنتی‌تر و معقول‌تر هستند، آنها شانس بیشتری را برای انتخاب‌شدن در انتخابات آتی خواهند داشت.

مصاحبه‌گر: بهنام باوندپور (رادیو دویچه‌وله)