اتفاقات برجسته جشنواره فیلم برلین به روایت تصویر

«بهترین بازیگر زن»، «بهترین بازیگر مرد»:‌ امسال از این جمله‌ها خبری نبود. برای نخستین بار جایزه بازیگری بر اساس جنسیت تقسیم نشد و تنها یک خرس نقره‌ای به «بهترین بازیگر نقش اصلی» اعطا شد. خانم مارن اگرت این جایزه را برای بازی در «من انسان تو هستم (Ich bin dein Mensch) دریافت کرد. این فیلم به کارگردانی ماریا شریدر داستان رابطه یک زن و یک روبات است.

کارگردان آلمانی ماریا اشپت با صبر و حوصله زیاد به مدت شش سال روی مستند تقریباً چهار ساعته خود با نام «آقای باخمن و کلاس درس او» کار کرده است. او در این فیلم یک معلم آلمانی و شاگردان کلاس درس او را که مهاجرتبارند و بعضی‌شان در آغاز هنوز آلمانی بلد نیستند همراهی می‌کند. مستند طولانی او خرس نقره‌ای هیئت داوران را دریافت کرد.

برندگان خرس‌های طلایی و نقره‌ای در ماه مارس مشخص شده بودند، زمانی که نخستین دور برلیناله به صورت آنلاین و تنها برای دست‌اندرکاران فیلم و خبرنگاران برگزار شد. روز ۱۳ ژوئن آنها توانستند خرس‌های خود را در برلین دریافت کنند. شرکت‌کنندگان این مراسم که در سینمای تابستانی سرباز برگزار شد، پروتکل‌های کرونایی را به‌شدت رعایت کردند، از جمله این که اهداکنندگان جایزه‌ها در فاصله مناسبی از یکدیگر ایستاده‌اند.

هنگام نمایش مستند «شجاعت» که درباره اعتراضات جنبش دموکراسی‌خواهی در بلاروس است، شماری از تماشاچیان عکس زندانیان مخالف رژیم لوکاشنکو را در دست داشتند. علاوه بر آلیاکسی پالویان، کارگردان فیلم که خود شهروند بلاروس است، سوتلانا الکسیویچ، برنده جایزه نوبل ادبیات، و سوتلانا تیخانوفسکایا، سیاستمدار برجسته مخالف رژیم نیز در سالن نمایش حضور داشتند.

ریاست برلیناله به مدت ۱۸ سال با دیتر کوسلیک بود و از سال ۲۰۲۰ به کارلو چاتریان و ماریته ریسن‌بیک سپرده شد. آنها ناچار بودند در سال جاری به دلیل بحران کرونا بخشی از جشنواره را به فضای مجازی منتقل کنند. به همین دلیل جشنواره در دو دور برگزار شد:‌ از یکم تا پنجم مارس و از نهم تا بیستم ژوئن.

به اعتقاد مونیکا گروترز، وزیر مشاور در امور فرهنگی دولت آلمان، ویژه‌جشنواره تابستانی حس رومانتیکی در تماشاچیان برمی‌انگیزاند. نه تنها به این دلیل که سینماها در آلمان از دوم نوامبر سال گذشته تعطیل بودند و اخیرا اکران فیلم در برخی سینماها امکان‌پذیر شده، بلکه به این دلیل هم که فیلم‌های جشنواره در سینماهای تابستانی سرباز اکران می‌شوند.

موریتانیایی"، ساخته کوین مک‌دونالد، فیلم افتتاحیه برلیناله بود. این فیلم بر اساس داستان واقعی مردی ساخته شده که ۱۴ سال بدون هیچ اتهامی در بازداشتگاه گوانتانامو اسیر بود. جودی فاستر در نقش نانسی هولندر، وكیل‌مدافع شناخته‌شده بین‌المللی ظاهر می‌شود. خانم هولندر در سینما حضور داشت و به تماشاچیان خوش‌آمد گفت.

چهره‌های برجسته صنعت فیلم آلمان در مراسم افتتاحیه شرکت کردند، از جمله فولکر اشلوندورف، کارگردان فیلم «طبل حلبی». به طور معمول ستاره‌های دنیای فیلم از اقصی نقاط جهان در برلیناله حضور می‌یابند، اما امسال به دلیل محدودیت‌های کرونایی به برلین نیامدند.

برلیناله تا سال ۱۹۷۷ در تابستان برگزار می‌شد و از سال ۱۹۷۸ در ماه فوریه (بهمن/اسفند) برگزار می‌شود. ایریس بربن، بازیگر سرشناس آلمانی كه ۱۹۵۰ متولد شده، آن دوران را به‌خوبی به‌یاد دارد. خانم بربن همچنین انتقادها و گله‌های همکارانش به دلیل انتقال جشنواره از تابستان به یکی از سردترین ماه‌های سال را فراموش نمی‌کند.

سینمای اصلی ویژه‌جشنواره تابستانی برلیناله در «جزیره موزه‌ها» در شهر برلین است اما فیلم‌ها‌ در ۱۵ محل دیگر در سطح شهر اکران می‌شوند. در عکس، یکی از سینماهای موقت در حیاط داخلی قصر شارلوتنبورگ دیده می‌شود. دمای تابستانی، صندلی‌های ساحلی، لمیدن و تماشای فیلم در چنین فضایی لذت بیشتری دارد تا در سالن سربسته یک سینما در ماه فوریه.

به محض این که هوا تاریک می‌شود، آپارات‌های سینماها به‌کار می‌افتند و به تماشاچیانی که نزدیک به یک سال در چهاردیواری منزل خود فیلم می‌دیدند، حس «آزادی» منتقل می‌کنند. علاوه بر نمایش ۱۲۶ فیلم که به جشنواره راه یافته‌اند، مراسم اعطای جایزه‌ها از اتقاقات برجسته جشنواره است.