اتحادیه اروپا: ایران فورا در لغو مجوز بازرسان بازنگری کند

واکنش‌های انتقادی و ابراز نگرانی از لغو مجوز فعالیت شماری از بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران همچنان ادامه دارد.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، پیتر استانو، سخنگوی سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز یک‌شنبه ۲۶ شهریور (۱۷ سپتامبر) جمهوری اسلامی را به "بازنگری فوری" در تصمیم اخیر خود فراخواند.

او می‌گوید موضوعی که به طور خاص باعث نگرانی است تاثیر مستقیم و شدید تصمیم تهران بر توانایی آژانس در انجام فعالیت‌های راستی‌آزمایی است که شامل نظارت بر اجرای برجام هم می‌شود.

اتحادیه اروپا در توافق هسته‌ای که سال ۱۳۹۴ میان ایران و شش قدرت جهانی امضاء شد و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نقش هماهنگ‌کننده را بر عهده دارد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

روز گذشته رافائل گروسی، مدیرکل آژانس با انتقاد از تصمیم اخیر ایران درباره لغو مجوز تعدادی از بازرسان این نهاد نظارتی سازمان ملل آن را اقدامی "نامتناسب و به‌شکل غیرمنتظره‌ای یک‌جانبه" و در تضاد با همکاری‌هایی خواند که باید بین جمهوری اسلامی و آژانس بین‌المللی برقرار باشد.

لغو مجوز هشت بازرس آلمانی و فرانسوی

گروسی به تعداد بازرسانی که مجوزشان لغو شده اشاره‌ای نکرد اما گفت آنها از مجرب‌ترین کارشناس آژانس با دانش و آگاهی منحصر‌به‌فرد در زمینه فناوری غنی‌سازی بوده و تا پیش از این در تأسیسات غنی‌سازی جمهوری اسلامی که تحت پادمان‌های آژانس بین‌المللی قرار دارند، در زمینه ‌راستی‌آزمایی فعالیت داشتند.

خبرگزاری فرانسه به نقل از منابع ایرانی و یک دیپلمات غربی که هویتشان فاش نشده می‌گوید تعداد بازرسانی که مجوزشان لغو شده هشت نفر است و همه شهروندان فرانسه و آلمان هستند.

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به سخنان گروسی علت لغو مجوز بازرسان آژانس را اقدامی تلافی‌جویانه در برابر تلاش آمریکا و کشورهای اروپایی عضو برجام برای "سوءاستفاده سیاسی" از نهادهای بین‌المللی عنوان کرد.

ادعای ایران و انتقاد شدید آژانس

کنعانی به رغم انتقادهای شدید گروسی در روزهای اخیر، چهار کشور غربی را به "زیاده‌خواهی و تخریب فضای همکاری ایران و آژانس" متهم کرده و مدعی شد که جمهوری اسلامی با آژانس "تعامل مثبت، سازنده و مستمر" دارد.

گروسی روز دوشنبه در آغاز نشست فصلی شورای حکام این نهادابراز تاسف کرد که هیچ پیشرفتی در اجرای توافق‌های پادمانی ان‌پی‌تی (پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی) و توافق‌های اواخر اسفند ماه سال گذشته با تهران حاصل نشده است.

مدیرکل آژانس همچنین هشدار داد که عدم پایبندی جمهوری اسلامی به تعهدات پادمانی و توافق‌هایش با این نهاد سازمان ملل در حال "تبدیل شدن به یک روال عادی" است.

یکی از انتقادها به جمهوری اسلامی عدم پاسخگویی به برخی پرسش‌های آژانس از جمله درباره رد مواد رادیواکتیو در دو سایت اعلام نشده در تورقوزآباد و ورامین است. ایران حدود سه ماه پیش مدعی شده بود موضوع این دو سایت "یک روزه قابل حل است".

تصمیم اروپا برای عدم لغو تحریم‌های تسلیحاتی

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا چند روز پیش در بیانیه‌ای اعلام کرد تروئیکای اروپایی طرف برجام در نامه‌ای اطلاع داده‌اند که تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی در ارتباط با موشک‌های بالستیک، تسلیحات و اشاعه هسته‌ای که قرار بود مطابق توافق هسته‌ای اکتبر امسال لغو شوند همچنان اعمال خواهند شد.

برخی منابع می‌گوید عدم پایبندی ایران به تعهدات برجامی، بی‌پاسخ گذاشتن پرسش‌های آژانس، تحویل پهپاد به روسیه برای استفاده در تهاجم علیه اوکراین و احتمال ارسال موشک بالستیک به این کشور از دلایل اصلی سه کشور اروپایی برای این تصمیم بوده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

جمهوری اسلامی ارسال پهپاد به روسیه برای استفاده در جنگ علیه اوکراین را بارها تکذیب کرده اما آمریکا به تازگی مستندات این اقدام را در اختیار کی‌یف قرار داد.

در جریان برگزاری اجلاس شورای حکام آژانس، ۶۳ کشور از جمله آمریکا، کشورهای اروپایی و شماری از همسایگان ایران در بیانیه‌ای از درخواست آژانس از تهران برای همکاری جدی در مورد حل و فصل مسائل باقی‌مانده از جمله رد مواد رادیواکتیو در سایت‌های اعلام نشده پشتیبانی کردند.

جمهوری اسلامی همواره هدف برنامه‌های هسته‌ای خود را صلح‌آمیز خوانده و ادعا کرده قصد ساخت بمب اتمی را ندارد، اما کشورهای غربی معتقدند ایران این ادعا را به شکل باورپذیر و از طریق همکاری‌های لازم با آژانس اثبات نکرده است.

مدیرکل آژانس می‌گوید در شرایط کنونی این نهاد نظارتی سازمان ملل در موقعیتی قرار ندارد که در مورد منحصرا صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی تضمین دهد.