طبق اعلام شرکت توانیر، تغییر ساعات ادارات ایران به‌گونه‌ای که صبح زودتر کارمندان مشغول به کار شوند و پیش از ساعت ۱۴ ادارات تعطیل شوند، ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ مگاوات صرفه‌جویی در مصرف برق کشور به همراه خواهد داشت.
آرش کردی، مدیرعامل شرکت توانیر، از نهایی شدن تغییر ساعات ادارات در ۱۰ استان کشور خبر داده و اعلام کرد، تاکنون تغییر ساعات اداری در ۱۰ استان کشور که گرمسیر هستند، اجرایی شده است و احتمالاً در روزهای آینده تعداد استان‌های مشمول این طرح به ۲۰ استان می‌رسد.
انتظار صرفه‌جویی ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ مگاواتی در مصرف برق کشور با تغییر ساعات اداری به این معنی است که در تابستان امسال استفاده از سیستم سرمایش و کولرهای ادارات ممنوع است.
بر اساس آمارهای رسمی، مصرف برق ادارات کشور در تابستان حدود ۲۰۰۰ مگاوات است که ۱۲۰۰ مگاوات آن مربوط به سیستم سرمایش است.
مشخص نیست با اجرای این طرح، کارمندان یا ارباب رجوع در ساعت ۱۰ تا ۱۴ که گرما در بسیاری از نقاط کشور به بالای ۴۰ درجه می‌رسد، چگونه شرایط را تحمل خواهند کرد.
از طرفی بر اساس آمارهای رسمی، ۱۳ درصد از برق تولیدی ایران در سیستم فرسوده انتقال و توزیع تلف می‌شود که این رقم معادل ۱۰ برابر مصرف کولرهای کل ادارات کشور است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
دولت طی سال‌های گذشته هیچ اقدام چشمگیری برای کاهش تلفات برق در شبکه فرسوده نکرده است و کماکان حجم عظیمی از برق تولیدی ایران در شبکه به هدر می‌رود که این رقم معادل ۴۰ درصد از برق مصرفی کل خانوارهای کشور است.
همچنین بیش از ۹۰ درصد برق کشور در نیروگاه‌های حرارتی تولید می‌شود که متوسط راندمان آنها حدود ۳۷ درصد است؛ در حالی که متوسط راندمان نیروگاه‌های مدرن جهان بالای ۵۰ درصد است.
کسری برق ایران
بنابر اظهارات مقامات ایران، این کشور در تابستان امسال حداقل با ۱۳ هزار مگاوات کسری برق مواجه است. بدین ترتیب، خاموش کردن کولرهای کل ادارات کشور حتی ۱۰ درصد از کسری برق ایران را نیز جبران نمی‌کند.
ایران فروردین امسال برای اولین بار به واردکننده خالص برق تبدیل شد؛ یعنی وارداتش بیشتر از صادراتش شد. اردیبهشت‌ماه نیز بنا به گفته مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق ایران، این وضعیت ادامه داشته است: «در شرایط کنونی میزان واردات نسبت به صادرات برق چربش دارد؛ به طوری که حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ مگاوات واردات و حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ مگاوات صادرات برق داریم».
این در حالی است که در فروردین و اردیبهشت هنوز موج گرما در کشور آغاز نشده بود و از ماه جاری است که مصرف برق اوج خواهد گرفت.
هملن‌گونه که اشاره شد، بیش از ۹۰ درصد برق ایران از نیروگاه‌های حرارتی تولید می‌شود که با سوخت‌های فسیلی کار می‌کنند.
فعالیت این نیروگاه‌ها با مصرف سالانه ۶۵ میلیارد متر مکعب گاز و ۱۷ میلیارد لیتر مازوت و گازوئیل خود یکی از عوامل افزایش گرماست.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
ایران سالانه نزدیک به ۸۰۰ میلیون تن گازهای گلخانه‌ای تولید می‌کند و مقام هفتم را در جهان دارد. گازهای گلخانه‌ای علاوه بر آلودگی و افزایش مقطعی حرارت هوای شهرها، مهم‌ترین عامل گرمایش زمین نیز هست.
ایران طی سال‌های گذشته تولید برق از منابع تجدیدپذیر بادی و خورشیدی را توسعه نداده، در حالی که کشور سالانه ۳۰۰ روز آفتابی دارد.
برق پاک و پایدار
در سال‌های گذشته عمده واردات برق ایران از ترکمنستان و ارمنستان بوده، اما از تابستان سال گذشته خرید برق از جمهوری آذربایجان را نیز آغاز کرده و امسال میزان خرید برق افزایش چشمگیری یافته است.
عدم توسعه نیروگاه‌های برقی تجدیدپذیر ایران در حالی است که جمهوری آذربایجان هم‌زمان با تغییر ساعات اداری و ممنوعیت استفاده از کولر در ادارات جمهوری اسلامی، یک قرارداد عظیم با شرکت "انرژی آتی ابوظبی" برای احداث ۴۰۰۰ مگاوات نیروگاه‌های برقی بادی و خورشیدی امضا کرد. این میزان از برق معادل تولید برق چهار نیروگاه به بزرگی نیروگاه اتمی بوشهر است.
سال گذشته جمهوری آذربایجان ۱.۴ تراوات ساعت صادرات برق به روسیه، گرجستان، ایران و ترکیه داشت.
دو ماه پیش الهام علی‌یف، رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان، اعلام کرد که امسال صادرات برق این کشور به هر چهار مشتری خود در حال افزایش است.
بیش از یک چهارم برق ترکیه نیز از انرژی بادی و خورشیدی تولید می‌شود. این کشور سال گذشته یک و نیم برابر کل نیروگاه‌های جدید راه‌اندازی‌شده ایران در سال ۱۴۰۰، رشد تولید برق از منابع تجدیدپذیر داشت. کشورهای عرب حوزه خلیج فارس نیز به سرعت در حال توسعه انرژی‌های پاک هستند.
عربستان در نظر دارد تا سال ۲۰۳۰ میلادی نیمی از برق این کشور را از منابع تجدیدپذیر تولید کند. ریاض در نظر دارد ۳۸۰ میلیارد ریال سعودی (۱۰۱ میلیارد دلار) در نیروگاه‌های برقی خورشیدی و بادی، همچنین ۱۴۲ میلیارد ریال سعودی در سیستم توزیع برق این کشور سرمایه‌گذاری کند.
دولت امارات نیز سال گذشته از طرح سرمایه‌گذاری ۱۶۳ میلیارد دلاری خود تا سال ۲۰۵۰ برای توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر خبر داد.
هر دو کشور عرب همسایه ایران طی سال‌های گذشته تولید برق از منابع تجدیدپذیر را چندین برابر افزایش داده‌اند و تنها ایران است که سهم تولید برق آن از نیروگاه‌های تجدیدپذیر حدود نیم درصد است.
جمهوری اسلامی طی دهه‌های گذشته همواره بر تولید برق آبی، حرارتی و نیز هسته‌ای تمرکز داشته که در هر سه مورد با چالش مواجه شده است.
در نیروگاه‌های حرارتی، به خاطر کسری گاز مجبور به سوزاندن سالانه ۱۷ میلیارد لیتر مازوت و گازوئیل شده که به آلودگی شدید هوای کشور منجر شده است. در نیروگاه‌های برقی با خشکسالی و افت ذخایر آب سدها مواجه شده و تولید برق آبی کشور به یک سوم کاهش یافته و در مورد هسته‌ای نیز سهم نیروگاه بوشهر از کل تولید برق کشور حدود یک درصد است.
ایران می‌توانست با تمرکز بر نیروگاه‌های بادی و خورشیدی، همچنین احتراز از تنش با جامعه جهانی و جذب سرمایه‌ها و تکنولوژی شرکت‌های غربی، به یکی از کشورهای پیشرو تولید برق پاک تبدیل شود.
این کشور اما اکنون برای جبران ۱۰ درصد از کسری برق کشور ساعات اداری را کاهش می‌دهد و کولرهای ادارات را خاموش می‌کند.
ایران طی چند سال گذشته تنها نیمی از اهداف رشد تولید برق را محقق کرده و امسال نیز در حالی که راه‌اندازی ۴۷۰۰ مگاوات نیروگاه جدید هدف‌گذاری شده، در فروردین تنها ۵ مگاوات به تولید برق خود اضافه کرده است. وزارت نیرو طی دو هفته گذشته دسترسی به آمارهای ماهانه خود را مسدود کرده و معلوم نیست وضعیت رشد تولید برق در اردیبهشت به چه صورت بوده است.