1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
موسیقی

آواهای کم‌شنیده از دیروز تا امروز • جمال صفوی

میترا خلعتبری/ اسکندر آبادی۱۳۹۶ اردیبهشت ۷, پنجشنبه

در پادکست این هفته خوانند‌ه‌ای از دوره مشروطه را به شما معرفی کرده‌ایم که سكوت زودرسی داشت. جمال صفوی، خواننده قطعه‌"مرغ بینوا" تنها تا ۲۲ سالگی خواند و پس از آن به خاطر مشكل حنجره با سکوتی اجباری روبه‌رو شد.

https://p.dw.com/p/2c1Rm

در سال ۱۳۰۷ شرکت آمریکایی "كلمبيا" که کارش ضبط صفحه‌های گرامافون بود ترانه‌هايی را در تهران ضبط و پخش می‌کرد. برخی از این صفحه‌ها متعلق به خواننده‌ ۲۰ ساله‌ای بود که آن روزها بسیار گل کرده بود. باید در اینجا به این نکته مهم هم اشاره کرد که به راستی اگر این صفحه‌ها از جمال صفوی در آن سال‌ها ضبط نمی‌شد، شاید به راستی هیچ سندی از خوانندگی این خواننده مسلط به موسیقی وجود نداشت.

جمال صفوی زاده اصفهان بود و به سبک و سياق خوانندگان آن سرزمين می‌خواند. صفوی كه صدای زير و تقريبا بچگانه‌ای داشت، تصنيف‌های ماندگاری از ساخته‌های عارف قزوينی و ملک‌الشعرا بهار را با اركستر منصوری اجرا كرده بود كه در آن‌ها مضمون‌های سياسی و اجتماعی در كنار موضوع‌های عشقی مطرح شده بودند. 

به گفته زنده‌ياد جلال‌الدین تاج اصفهانی، از خوانندگان ایرانی كه با او آشنايی نزديک داشت، صفوی در ۲۲ سالگی مشكل حنجره و تارهای صوتی پيدا كرد و ديگر نتوانست بخواند. با سكوت اجباری هنری اين هنرمند، گويی چگونگی ادامه زندگی او نيز دستخوش فراموشی شده است.

در پادکست این هفته "آواهای کم شنیده از دیروز تا امروز" ترانه "مرغ بینوا" از جمال صفوی با شعری از ملک‌الشعرا بهار را می‌شنوید که مانند بسیاری دیگر از کارهای او مضمونی سیاسی – اجتماعی دارد.

در این پادکست هر هفته ترانه‌ها و آهنگ‌هایی را به شما معرفی می‌کنیم که کم‌تر شنیده‌اید. اگر "دیروزی" هستید با آواهای امروزی و اگر "امروزی" هستید با آواهای دیروزی بیشتر آشنا می‌شوید.