آمریکا: آژانس بازرسی پارچین را به ایران واگذار نمی‌کند
۱۳۹۴ مرداد ۳۰, جمعه
وزارت امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه (۲۰ اوت/ ۲۹ مرداد) اعلام کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سازمان ملل متحد "به هیچ وجه" مسئولیت بازرسی از سایت پارچین را به ایران نخواهد سپرد.
روز چهارشنبه خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی اختصاصی خبر داده بود که آژانس انرژی اتمی سازمان ملل متحد بازرسی از سایت پارچین را بر عهده کارشناسان خود ایران قرار داده است.
بیشتر بخوانید: "طبق توافقی محرمانه خود ایران مسئول بازرسی از پارچین است"
به گزارش خبرگزاری رویترز٬ جان کربی٬ سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا٬ با انتشار بیانیه‌ای گفت "این شیوه کار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیست." او افزود: «کارشناسان اتمی دولت آمریکا به طرح‌های فنی آژانس برای بازرسی ابعاد نظامی ممکن برنامه‌های پیشین ایران اطمینان دارند.»
بیشتر بخوانید: سازمان انرژی اتمی ایران: آسوشیتدپرس گمانه‌زنی کرده است
بر اساس نسخه پیش‌نویس توافق ایران و آژانس که آسوشیتدپرس می‌گوید در اختیار دارد٬ قرار است متخصصان ایرانی از نقاطی در سایت پارچین که آژانس انرژی اتمی اعتقاد دارد در آن‌ها فعالیت‌های مرتبط با پرونده اتمی در جریان است فیلم و عکس تهیه کنند و در اختیار آژانس قرار دهند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سازمان‌های اطلاعاتی غرب گمان می‌برند که ایران در پارچین آزمایش‌های انفجاری شدیدی را انجام داده که از ملزومات ساخت چاشنی بمب اتمی بوده است. دولت ایران اما ارتباط این مرکز با فعالیت‌های هسته‌ای را رد می‌کند و می‌گوید که دسترسی به این تاسیسات به دلیل نظامی بودن شامل تعهدات ایران در چارچوب "معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی" نمی‌شود.
"نادرست" خواندن اطلاعات افشا شده
روز گذشته همچنین یوکیا آمانو٬ دبیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی٬ در بیانیه‌ای در واکنش به اظهاراتی که "از سپرده شدن بازرسی پارچین از سوی آژانس به ایران" خبر می‌دهند، موضع‌گیری کرد و آن‌ها را موجب "ناخشنودی" خود خواند.
او در بیانیه خود نوشت: «چنین اظهاراتی روش ما را برای انجام چنین بازرسی مهمی محترم نمی‌شمارد.» آمانو در حالی گزارش آسوشیتدپرس را تصویری "نادرست" خواند که بار دیگر تاکید کرد تمامی توافقات آژانس با ایران درباره سایت پارچین و دیگر موضوعات مرتبط به پرونده اتمی "محرمانه" است و گفت بر اساس "الزامات قانونی" نمی‌تواند مفاد توافق‌ها را "عمومی" کند.
بر اساس گزارش منتشرشده از سوی آسوشیتدپرس٬ بازرسان آژانس معمولاً برای بررسی مدارک و شواهد از مواد در محیط نیز نمونه‌‌‌‌هایی برمی‌دارند که توافق پارچین این وظیفه را نیز برعهده‌ی متخصصان ایرانی قرار داده است تا برای بازرسان آژانس نمونه‌گیری‌های خواسته شده را انجام دهند.
آمانو اما روز گذشته در این باره اظهارنظر نکرد. با این‌همه او تنظیمات در نظر گرفته شده در توافق را "بی‌عیب و خالی از تناقض با شیوه کار آژانس" خواند و تاکید کرد که در توافقات انجام‌شده "به هیچ طریقی" بر سر "استانداردهای حفاظتی" آژانس "مصالحه" صورت نگرفته است.
آمانو نقشه راه برنامه‌ریزی شده بین آژانس و ایران در ارتباط با راستی‌آزمایی هسته‌ای ایران را "بسیار قوی" خواند که دارای "زمان‌بندی سخت‌گیرانه‌ای" است.
بیشتر بخوانید: آمانو: آژانس مفاد توافق محرمانه با ایران را افشا نخواهد کرد
پیش از این تاکید آمانو بر محرمانه ماندن توافقات آژانس با ایران خشم شماری از جمهوری‌خواهان کنگره آمریکا را برانگیخته بود. لیندسی گراهام٬ رئیس جمهوری‌خواه کمیته فرعی تخصیص بودجه سنای آمریکا٬ با طرح درخواست دریافت کپی از هر توافقی میان آژانس و ایران، تهدید کرده بود که در صورت برآورده نشدن این امر آمریکا کمک مالی خود به آژانس را قطع خواهد کرد.
"ایران نقشی ایفا خواهد کرد"
انتشار گزارش آسوشیتدپرس همان طور که خود این خبرگزاری پیش‌بینی کرده بود به برآشفتن بیشتر منتقدان توافق هسته‌ای میان ایران و شش قدرت جهانی خصوصا اسرائیل و منتقدان اوباما در آمریکا انجامیده است.
به گزارش شبکه خبری سی‌ان‌ان٬ لیندسی گراهام٬ که برای ریاست‌جمهوری آینده ایالات متحده خیز برداشته است٬ روز پنجشنبه گفت: «اجازه دادن به ایران برای بازرسی از سایت‌های خود٬ خصوصا یک سایت نظامی بدنام٬ مثل این است که به زندانیان اجازه داده شود خودشان زندان را اداره کنند.» او افزود: «به بازرسی‌هایی که انجام نمی‌گیرند٬ نمی‌شود اعتماد کرد.». به گفته گراهام، این بازرسی‌های انجام‌نشده ایالات متحده آمریکا را در خطر قرار می‌دهند.
با این‌همه یک مقام وزارت امور خارجه آمریکا که نخواست نامش ذکر شود٬ اعلام کرد که قرار نیست ایران خودش از فعالیت‌هایش بازرسی به عمل آورد. با این‌همه او هم تکذیب نکرد که ایران در این میان "نقشی ایفا خواهد کرد."
جان بینر٬ رئیس جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا٬ نیز درباره گزارش منتشر شده از سوی آسوشیتدپرس گفت: «چرا باید به ایران برای بازرسی از سایت نظامی‌ای که خود تلاش داشت از دنیا پنهان نگه دارد اطمینان کرد؟». او از این موضوع که توافق‌های محرمانه ایران و آژانس در اختیار کنگره آمریکا قرار نگرفته انتقاد کرد.
یووال استاینیتز٬ وزیر انرژی اسرائیل٬ نیز روز پنجشنبه به طعنه گفت: «یکی باید به این نوآوری جهانی و تفکر خلاق خوشامد گوید.» او افزود: «آدم تنها از خودش می‌پرسد که آیا بازرسان ایرانی هم مجبورند تا پیش از بازدید از سایت و جستجوی شواهد اتهامی ۲۴ روز صبر کنند؟»
ایران و شش کشور قدرتمند جهان (آمریکا، روسیه، بریتانیا، چین، فرانسه و آلمان) پس از یک دوره طولانی مذاکره برای پایان دادن به مناقشه اتمی جمهوری اسلامی، در روز چهارشنبه ۲۳ تیر (۱۴ ژوئیه) به توافق نهایی دست پیدا کردند.
اندکی پیش از اعلام رسمی توافق وین، مدیرکل آژانس و علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، بر سر "نقشه راهی" به توافق رسیدند که بر مبنای آن قرار است ابهام‌های فعالیت‌های هسته‌ای ایران در گذشته روشن شود. آژانس و ایران موافقت کرده‌اند که جزئیات این "نقشه راه" محرمانه بماند که همین امر خشم اصول‌گرایان تندرو در ایران و شماری از سناتورهای جمهوری‌خواه آمریکا را برانگیخته است.