1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
تاریخ

آزمون و خطا به جای استدلال قیاسی

۱۳۹۸ شهریور ۲۶, سه‌شنبه

۱۷ سپتامبر ۱۹۹۴؛ ۲۵ سال پيش در چنين روزی كارل پوپِر در لندن درگذشت.

https://p.dw.com/p/3PhSS
Sir Karl Popper englischer Philosoph aus Österreich
عکس: picture-alliance/akg-images

می‌گفت: "فرق ما با حيوانات اين است كه ما می‌توانيم پی اشتباهات‌مان بگرديم".

كارل پوپر Karl Popper در وين پايتخت اتريش زاده شد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

مادرش دست خوشی در موسيقی داشت و پدرش وكيل دعاوی و از توانگران و فرهيختگان شهر بود.

او تا ۱۲ سالگی با كتاب و موسيقی در آسايش رشد كرد.

۱۲ ساله بود كه جنگ جهانی اول آغاز شد و او به سختی دبيرستان را ادامه داد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در زندگينامه اش می‌نويسد: «۱۷ سالم بود كه يك خطای آموزنده كردم: كمونيست شدم ولی سه ماه پس از آن هنگامی كه پيش چشمانم چند كارگر در درگيری با پليس كشته شدند، فهميدم كه من اهل بهشت‌خواهی بر روی زمين آن هم به زور نيستم. آنها كه چنين می‌خواهند سرانجام دوزخ به بار می‌آورند.»

۲۲ ساله بود كه در كنار تحصيل در دانشگاه وين برای تربيت دبيری، مدرک نجاری گرفت چون می‌خواست كارگر دستی هم باشد.

۲۶ ساله بود كه در رشته علوم پرورشی و زبان دكترا گرفت و به تحصيلات خود در رشته های فيزيک، رياضيات ادامه داد و ۵ سال آموزگار مدارس وين بود.

۳۵ ساله بود كه به خاطر تبار يهودی‌اش از زادگاهش به نيوزلند گريخت و ۹ سال در آنجا استاديار دانشگاه در شهر كرايست چِرچ بود.

در كتاب "راهنمای پوپر" چاپ اشپرينگر Springer از قول او آمده: «در واكنش به جنگ و فاشيسم هيتلری كتاب جامعه باز را نوشتم و در برابر تاريخگرايی از مردمسالاری دفاع كردم.»

۴۴ ساله بود كه استاد دانشگاه "مدرسه عالی اقتصاد و سياست" در لندن شد.

او بر اين باور بود كه حقيقت در گرو هيچكس نيست و دانش يكسره حدس و گمان است. به جای اينكه به كمک فرضيات علمی از جزئيات به كليات برسيم بايد روش گام‌های كوچک يعنی آزمون و خطا را پيش گيريم تا به حقيقت نزديک شويم.

۴۷ ساله بود كه استاد منطق در دانشگاه لندن شد و از آن پس سرسختانه با اثباتگرايی علمی مخالفت كرد: «تنها نكته آشكار در فلسفه اين است كه همه ما دچار پيشداوری هستيم. اهميت فلسفه در اين است كه وابستگی ما به اين پيشداوری‌ها را نشان می‌دهد و با انتقاد آنها را تصحيح می‌كند.»

به باور او كار فيلسوف و دانشمند رد نظريه های غلط است تا به اين ترتيب به ديدگاه‌های نسبتا درست‌تر برسيم.

كارل پوپر در ۹۲ سالگی در پايتخت بریتانیا درگذشت.