چه کسی امسال لایق دریافت جایزه نوبل صلح است؟
۱۳۹۷ مهر ۱۱, چهارشنبهلحظهای برای کتابهای تاریخ: مون جه- این، رئیس جمهوری کره جنوبی و کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، دست در دست هم در مرز میان دو کره دیده میشوند.
اینجا مرزی است که ۶۵ سال پیش با آغاز جنگ میان دو کره دو بخش این کشور را تا امروز از هم جدا کرده است. دو رهبر کره با این اقدام از نزدیکی و امید به صلح خبر میدهند. اما آیا میتوان به خاطر این اقدام به آنها جایزه نوبل صلح داد؟
برنده جایزه صلح نوبل برای رهبران دو کره؟
دان اسمیت، رئیس انستیتوی بینالمللی پژوهشهای صلح استکهلم (سیپری)، بر این نظر است که گفتوگوهای میان کره شمالی و کره جنوبی "در این سال بزرگترین حادثه در روابط بینالمللی" بوده است. سیپری در باره جنگ و صلح، مسابقه تسلیحاتی و عرضه و تقاضای سلاح در جهان پژوهش میکند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
دان اسمیت در ادامه میگوید او فکر نمیکند هیئت ژوری این جایزه را به رهبر کره شمالی دهد، زیرا هنوز زود است در باره بحران کره نتیجهای نهایی گرفته شود، بخصوص با خصوصیات غیرقابل پیشبینیای که از رهبر کره شمالی دیده شده است.
پتر والنستاین، محقق امور صلح در دانشگاه "اوپسالا" در سوئد نیز همین نظر را دارد. او میگوید موفقیت طرحهای صلح در کره هنوز مشخص نیست. میشائیل برتسوسکا، محقق امور صلح در شهر هامبورگ آلمان نیز بر این نظر است که دستاوردهای واقعی به دست آمده در امر خلعسلاح در شبهجزیره کره چندان قابل توجه نیستند.
نگرانی آمریکا در شبهجزیره کره برنامههای اتمی کره شمالی است و این که این کشور تا چه حد به خلع سلاح اتمی پایبند خواهد بود. کره شمالی برای تحقق خلع سلاح اتمی در کشورش تقاضاهایی از آمریکا دارد که هنوز به طور مشخص پاسخی در باره آنها ارائه نشده است.
نزدیکی مواضع کره شمالی و کره جنوبی در حالی است که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، یک سال پیش هنوز کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی را "مرد موشکی کوچولو" مینامید.
به همین دلیل است که کارشناسان جهانی برای تعیین برنده نوبل صلح سال جاری میلادی (۲۰۱۸) با مشکل بزرگی روبهرو شدهاند. به نظر میرسد که تعیین برنده نوبل صلح در دو سال گذشته بسیار راحتتر از امسال بوده است.
نامزدهای دیگر
در فهرست نامزدهای امسال جایزه صلح نوبل ۲۱۶ نفر و ۱۱۵ سازمان ثبت شدهاند. دان اسمیت، رئیس انستیتوی بینالمللی پژوهشهای صلح (سیپری)، بر این نظر است که امسال فردی انتخاب خواهد شد که سابقه فعالیتهای حقوق بشری داشته یا در ارتباط با محیط زیست فعالیت کرده است.
آبی احمد، نخست وزیر اتیوپی، یکی از نامزدهای جایزه صلح نوبل امسال است. او در تابستان سال جاری میلادی یکشبه بر درگیریها با اریتره پایان داد و با مشخص شدن مرز میان دو کشور موافقت کرد. گرچه در ماه ژوئیه سال جاری میلادی قرارداد صلح میان دو کشور امضا شد، اما هنوز مشخص نیست صلح بوجود آمده تا چه حد پایدار باشد.
به نظر پتر والنستاین، محقق امور صلح در دانشگاه "اوپسالا" در سوئد، امکان دادن جایزه صلح نوبل به آبی احمد بیشتر از دادن این جایزه به کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی است.
اما مشکل بزرگی که بر سر راه جایزه صلح نوبل برای آبی احمد وجود دارد تاخیر در ثبت نام است. بر مبنای قوانین نوبل، نامزدها تا بهار هر سال فرصت ثبت نام دارند، اما نامزدی آبی احمد در ماه ژوئیه پس از بسته شدن قرارداد صلح بوده است.
هنریک اوردال، محقق صلح در انستیتوی پریو در نروژ، بر این نظر است که امسال برنده جایزه صلح نوبل "برنامه جهانی غذا" در سازمان ملل متحد، یا دنیس موکوگه، پزشک کنگویی، خواهد بود.
برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد در جهت کمک به مردم جهان که قادر به تأمین غذای کافی برای خود و اعضای خانوادهشان نیستند تلاش میکند. دنیس موکوگه نیز سالهاست علیه خشونتهای جنسی مبارزه و به قربانیان تجاوزهای جنسی کمک میکند.
اسمیت والنستاین و آسله سوین، کارشناس امور نوبل، بر این نظرند که جنبش (MeToo#) در اعتراض عمومی به تعرض جنسی نیز بخت بسیاری برای دستیابی به جایزه صلح نوبل را دارد.
این امکان هم وجود دارد که کمیته نوبل جایزه صلح را به روزنامه "جمهوریت" ترکیه و سردبیر پیشین آن، جان دوندار بدهد. بسیاری نیز سازمان "مموریال" روسیه و فعال این سازمان، سوتلانا گانوشکینا را لایق دریافت جایزه صلح نوبل میدانند.