هشت مارس: اعتصاب نمادین زنان در آلمان برای برابری جنسیتی
ماجرا سه سال پیش در اسپانیا آغاز شد. یک گروه از زنان بسیار جوان در این کشور فراخوانی برای اعتصاب سراسری با هدف رفع نابربری جنسیتی دادند و با تلاششان توانستند سال گذشته تنها در اسپانیا حدود پنج تا شش میلیون نفر را به خیابانها بکشانند.
زنان از کشورهای مختلف به این حرکت اعتراضی پیوستند و در ماه سپتامبر سال گذشته میلادی، با برپایی سمیناری در شهر گوتینگن، زنان آلمانی نیز پیوستن به این حرکت را اعلان کردند.
با شرکت چندین گروه از فعالان زن، از گروههای ضد فاشیست گرفته تا زنان مستقل و نیز زنان لزبین، ترنس و اینترسکشوال قرار است این حرکت نمادین امسال در روز هشت مارس، روز جهانی زن در آلمان اجرایی شود.
هما مرادی از سوی دو تشکل خانههای امن مستقل زنان و زنان بنفش کلن یکی از سازماندهندگان این اعتصاب سراسری است. او در گفتوگو با دویچهوله فارسی تشریح میکند که در آلمان فراخوان دادن برای اعتصاب ممنوع است و تنها سندیکاهای شناختهشده کارمندی و کارگری میتوانند برای اعتصاب فراخوان بدهند. از همین رو اجرایی کردن این ایده آسان نیست.
او میگوید: «ما نمیتوانیم زنان را به اعتصاب دعوت کنیم و بگوییم دست از کار بکشند بدون آنکه از آنها حمایت کنیم. ما نمیتوانیم چون برای خودمان [به عنوان کسانی که در بخش غیردولتی کار میکنند] اتفاقی نمیافتد زنان دیگر را به خطر بیندازیم. برای همین با حقوقدانان در تماس هستیم و یک جزوه حقوقی انتشار دادیم و این موضوع را پیگیری میکنیم. امسال یک شروع است مثلا زنان کارگر و کارمند میتوانند روی سینههایشان بنویسند که ما از اعتصابیون حمایت میکنیم اما سر کارشان بروند تا زمانی که اتحادیههای کارگری و کارمندی به اعتصاب بپیوندند و آنها فراخوان اعتصاب را آنها بدهند.»
کافههای اعتصاب
در چندین نقطه شهر کلن کافههایی برای حمایت از اعتصابکنندگان اعلام آمادگی کردهاند. زنان کارمند و کارگر میتوانند مثلا در ساعات استراحت یا ناهارشان به این کافهها بیایند، مقابل دوربینی که در آنجا قرار دارد خواست خود برای رفع نابرابری جنسیتی را بگویند و از اعتصاب زنان اعلام حمایت کنند.
هما مرادی میگوید: «به این ترتیب ما از یک طرف کار سیاسیمان را انجام میدهیم و شعارمان را هم میدهیم و از طرف دیگر کسی را به خطر نمیاندازیم.»
گروههای مختلف زنان خواستهای متفاوتی را مطرح میکنند مثلا خواستهای زنان مهاجر با زنان بومی متفاوت است یا زنان کارگر خواستهای متفاوتی از زنان متخصص و دانشگاهی دارند اما هما مرادی میگوید تمرکز امسال بیشتر بر کار بدون مزد زنان است؛ کارهایی از قبیل نگهداری از کودکان، نگهداری از اعضای بیمار خانواده، برگزاری جشنها و مراسم در خانواده که معمولا بر عهده زنان است. او میگوید: «ما میخواهیم این کارها مورد توجه قرار بگیرد و اعتصاب را تا رفع نابربری جنسیتی ادامه خواهیم داد.»
پیدا کردن شعار مشترک برای زنان ایرانی
یکی از مشکلات برای اینکه زنان ایرانی شعار مخصوص خودشان را داشته باشند پیدا کردن یک شعار مشترک است. هما مرادی میگوید: «ما باید شعارهایی را از دل این جمع بیرون آوریم که هم با متن اعتصاب بخواند و هم برای کسانی که در آلمان هستند قابل فهم باشد. مثلا اگر ما بگوییم "رفع حجاب اجباری" برای زن آلمانی که خیلی اطلاعاتی درباره ایران ندارد، برداشتن حجاب اجباری ربطی به اعتصاب ندارد. بنابراین ما داریم روی این مسئله کار میکنیم.»
مشارکت و حمایت مردان
مسئله مشارکت مردان در حرکتهای زنان همواره مورد توجه و البته بحث بوده است. برخی زنان معتقدند حرکتهای زنان میبایست مختص خود آنها باشد و شرکت دادن مردان در این گونه اعتراضات لازم و ضروری نیست.
هما مرادی اما معتقد است: «رهایی جنسیتی دوسر دارد و مردان هم باید جزیی از آن باشند. اینکه جایگاهشان در این مناسبات جنسیتی کجاست خیلی مهم است بنابراین میبایست درها را برای مردانی که میخواهند این حرکت را همراهی کنند باز گذاشت.»
در عین حال او بر این نظر است که: «درست نیست ما به مردان بگوییم چکار بکنند، اگر علاقهمندند باید خودشان بدانند چه کاری میتوانند و میخواهند انجام دهند. از طرف دیگر هم سالیان سال است که مردان خواستهاند به ما بگویند برای رهایی جنسیتی چکار باید بکنیم. نه این درست است و نه آن.»
نتیجه این بحثها در میان فراخواندهندگان اعتصاب به آنجا رسید که نحوه همکاری مردان به خودشان واگذار شود و به آنها گفته شد: «اگر مایلید با ذهن خودتان و با جایگاه خودتان در این مناسبات جنسیتی هرکاری میخواهید انجام دهید به غیر از آنکه به ما بگویید ما چکار باید بکنیم.»
در حال حاضر گروه مردان حامی اعتصاب تشکیل شده و با ایجاد میلینگ لیست از مردانی که به هر نحوی میخواهند در این حرکت مشارکت کنند دعوت میشود.
در کافههای اعتصاب نیز وظیفه نگهداری از کودکان و تهیه نوشیدنی و خوراکی برای زنان اعتصابی بر عهده مردان است.
حرکت اعتصاب نمادین زنان در هشت مارس مختص آلمان نیست و زنان از سایر کشورهای اروپایی و نیز آمریکای لاتین و حتی چند کشور آسیایی برای پیوستن به این حرکت اعلام آمادگی کردهاند.