پاتریک زوسکیند، نویسنده "عطر" ۷۰ ساله شد
۱۳۹۸ فروردین ۶, سه‌شنبه
سالهاست که پاتریک زوسکیند، نویسنده رمان معروف "عطر"، از جنجال و سر و صدای محافل ادبی دوری می‌جوید. زوسکیند شخصا نه در نمایشگاه‌های کتاب شرکت می‌کند و نه در مراسم اکران فیلم یا برنامه معرفی کتاب‌های جدیدش.
همچنین نادر کسی توانسته با او مصاحبه کند. تنها روزنامه‌نگارانی موفق به گفت‌وگو با او شده‌اند که متعلق به محافلی خاص بوده‌اند و قواعدی را رعایت کرده‌اند که او برای مصاحبه تعیین می‌کرده است. او در ضمن با انتشار عکس از خودش کاملا مخالف است.
روشن نیست که پاتریک زوسکیند، نویسنده موفق آلمانی، کجا زندگی می‌کند. گفته می‌شود که خانه‌ای در کنار دریاچه اشتارن‌برگ دارد، خانه‌ای در میان طبیعت و به دور از زندگی شلوغ شهری. در ضمن گفته می‌شود که او خانه‌ای هم در محل تولدش آمباخ دارد که در سال ۱۹۴۹ در آن به دنیا آمد. سخن از مونتولیو در جنوب فرانسه و پاریس هم به عنوان محل سکونت او در میان است. اما کسی درست نمی‌داند او کجاست.
مورد ستایش منتقدان ادبی
داستان موفقیت پاتریک زوسکیند در سال ۱۹۸۴ آغاز شد. یواخیم فست، سردبیر "فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ" که در آن زمان مسئول داستان‌های پاورقی روزنامه بود، به دنبال داستانی جدید برای این بخش فرانکفورتر آلگماینه می‌گشت که به طور سنتی از بخش‌های مورد علاقه خوانندگان این روزنامه آلمانی است. قرعه به نام نویسنده‌ای ناشناس و جوان و رمانش "عطر" افتاد.
خوانندگان این رمان را بس جذاب و خواندنی یافتند و فروش روزنامه بسیار افزایش یافت. مارسل رایش رانیتسکی، معروف‌ترین منتقد ادبی آلمان که در محافل ادبی با ترس و احترام به او می‌نگریستند، مجذوب "عطر" شده بود. او در نقد "عطر" زوسکیند را نویسنده‌ای آلمانی می‌خواند که "به زبان آلمانی مسلط است" و با رمانش به وقت گرانبهای خوانندگان احترام می‌گذارد.
کتاب پرفروش
کتاب نسبتا کم‌حجم "عطر" در سال ۱۹۸۵ در ۵۰ هزار نسخه به بازار عرضه شد. انتشارات دیوجانس در زوریخ که با نویسنده آلمانی گمنام آن زمان قرارداد بسته بود، در اصل دست به کاری خطرناک زده بود. اما میزان فروش کتاب نشان داد که ناشر اشتباه نکرده بود.
خوانندگان دوست داشتند داستان آدمکشی را بخوانند که در قرن هجدهم میلادی ۲۶ دختر جوان را کشته بود تا با بوی آنها بهترین عطرها را بسازد.
"عطر" ماه‌ها در رده اول فهرست‌های مختلف پرفروش‌ترین کتاب‌ها بود. تا امروز هم این کتاب جزو پرفروش‌ترین کتاب‌های انتشارات دیوجانس است. قرار بود زوسکیند در سال ۱۹۸۷ جایزه ادبی "فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ" را دریافت کند، اما او این جایزه را رد کرد.
او همچنین جایزه فرانسه برای بهترین "اثر نخست" یک نویسنده را نپذیرفت. او نمی‌خواست در پهنه همگانی حضور یابد و دیده شود.
پیوند با حاشیه‌نشینان جامعه
پاتریک زوسکیند در شهر آمباخ در کنار رودخانه اشتارن‌برگ بزرگ شد. او ۲۶ مارس ۱۹۴۹ به دنیا آمد و از کودکی کنجکاو و شیفته مطالعه بود.
پدر او روزنامه‌نگار بود و از جمله برای روزنامه "زوددویچه" می‌نوشت و در کنار کار روزنامه‌نگاری به نوشتن کتاب می‌پرداخت. مادرش معلم ورزش بود و وقت زیادی را صرف فراهم‌آوری زندگی‌ای سالم برای خانواده‌اش می‌کرد.
پاتریک زوسکیند پس از دریافت دیپلم دبیرستان در سال ۱۹۶۸ برای تحصیل دانشگاهی، نخست به مونیخ و سپس به اکسان‌پرووانس فرانسه رفت. او از "رفتار خوب" فرانسویان خوشش می‌آمد.
نوشتن را از دوره دبیرستان شروع کرد، اما نخستین نوشته‌های او هنوز منتشر نشده‌اند. او در وهله نخست به عنوان نویسنده سناریوهای فیلم‌های سرگرم‌کننده شناخته شد. او در فیلم‌نامه‌های "موناکو فرانس" و "کر رویال" با طنز و نگاهی انتقادی جامعه ثروتمندان خوشگذران مونیخ را وارسی می‌کند.
زوسکیند در سال ۱۹۸۰ برای نخستین بار یک نمایشنامه نوشت. "کنتراباس" برای اولین بار در مونیخ به روی صحنه رفت و تا امروز یکی از نمایشنامه‌هایی است که بارها و بارها در اروپا به روی صحنه رفته است. این نمایشنامه به همه زبان‌های دنیا، از جمله به فارسی توسط حسین منصوری در سال ۱۳۹۵، منتشر شده است.
از رمان "عطر" تا کنون ۲۰ میلیون نسخه چاپ شده و این رمان به بیش از ۴۰ زبان ترجمه و منتشر شده است. دو ترجمه از این رمان در فارسی ارائه شده، توسط رویا منجم و مهدی سمسارزاده.
همچنین تیم تیکوِر، کارگردان آلمانی، در سال ۲۰۰۶ فیلمی موفق را بر پایه این رمان ساخت. سریالی تلویزیونی نیز از این رمان ساخته و توسط نت‌فلیکس به بازار بین‌المللی عرضه شده است.
پاتریک زوسکیند آثاری دیگر را هم خلق کرده چون "کبوتر" (۱۹۸۷) و "داستان آقای زومر" (۱۹۹۱)، اما موفقیت هیچ یک از این آثار به اندازه "عطر" نبوده است.
پاتریک زوسکیند ۷۰سالگی‌اش را در روز ۲۶ مارس ۲۰۱۹ جشن می‌گیرد.