آیا ایران در پی ناامن کردن تنگه هرمز است؟

به گزارش رسانه‌های داخلی ایران، نیروی دریایی سپاه پاسداران  روزپنج‌شنبه ۲۷ تیر (۱۸ ژوئیه) با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد نیروهای سپاه در خلیج فارس و تنگه هرمز "طی عملیات رصد و کنترل ترددهای شناوری در خلیج فارس به منظور کشف و مقابله با قاچاق سازمان‌یافته" روز یکشنبه گذشته "پس از اطمینان از "حمل قاچاق سوخت" توسط یکی از "کشتی‌های خارجی"، این نفت‌کش را که حامل یک میلیون لیتر سوخت قاچاق بوده، پس از هماهنگی و حکم مراجع قضائی در جنوب جزیره لارک توقیف کرده‌اند".

در اطلاعیه سپاه هم‌چنین آمده است نفت‌کش توقیف شده با ۱۲ خدمه خارجی‌اش "درحال عزیمت برای تحویل سوخت قاچاق دریافتی از لنج‌های ایرانی به کشتی‌های بیگانه در مناطق دورتر" بوده است.

در این اطلاعیه نوشته شده که کشتی یاد شده ظرفیت حمل دو میلیون سوخت را دارد و در جزیره لارک که متعلق به ایران است و در تنگه هرمز قرار دارد، متوقف شده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

این خبر در حالی منتشر شده است که تنش‌ها در روزهای اخیر بین ایران و بریتانیا در منطقه خلیج فارس بالا گرفته است و لندن به مقامات ایرانی هشدارهایی برای کاستن از تنش‌ها داده‌است.

در این خصوص دویچه‌وله فارسی گفت‌وگویی انجام داده است با هوشنگ حسن‌یاری، کارشناس روابط بین‌الملل: 

ارزیابی شما از توقیف این نفتکش خارجی که گفته می‌شود حامل سوخت قاچاق بوده، چیست؟

 با توجه به گزارشی که روز شنبه دولت امارات منتشر کرد، مبنی بر اینکه نشانی از یکی از کشتی‌هایش  پس از ترک دوبی ندارد، به دلیل اینکه سیستم ردیاب آن خاموش شده است و یک روز پس از آن، یعنی روز یکشنبه، سپاه پاسداران خبر توقیف یک نفت‌کش خارجی را در آبهای ایران منتشر کرد، از آنجایی که گمشدن کشتی دیگری گزارش نشده است، به نظر می‌رسد این دو کشتی یکی باشند.

در اطلاعیه سپاه آمده است نفتکش توقیف‌شده در حال "تحویل سوخت قاچاق دریافتی از لنج‌های ایرانی به کشتی‌های بیگانه در مناطق دورتر بوده است".

 از این جهت که پای قاچاق یک میلیون لیتر سوخت در میان است، بسیارغیرمحتمل به نظر می‌رسد که لنج‌های کوچک توانسته باشند این حجم سوخت را از ایران قاچاق کنند و به نفت‌کش در آن‌سوی مرز برسانند، بدون اینکه این رفت و آمدها از چشم سپاه پاسداران پنهان بماند.

برای رساندن چنین حجمی از سوخت این لنج‌ها باید دفعات زیادی درهر دو طرف مرز تردد کرده باشند.

سوال بعدی است که آیا این اقدام تلافی اقدامی است که نیروی دریایی بریتانیا دو هفته پیش یک نفتکش ایرانی را در جبل الطارق توقیف کرد و مقامات ایرانی هشدار دادند که این اقدام را بی پاسخ نخواهند گذاشت.

دویچه وله را در اینستاگرام دنبال کنید

یا می‌توان تصور کرد که نیروهای سپاه پاسداران قادر به کنترل آبهای سرزمینی خود نیستند که قاچاق سوخت در این حجم وسیع توسط لنج‌های کوچک از چشم‌شان پنهان مانده که این با ادعاهای قبلی این گروه همخوانی ندارد یا اینکه آنها بهانه‌ای جعلی ساخته‌اند تا اقدام بریتانیایی‌ها را تلافی کنند.

 و سوال دیگر این است که اگر این نفت‌کش انگلیسی نیست، چطور می‌توان انگلیس را با توقف کشتی که متعلق به این کشور نیست، تنبیه کرد؟ٰ

 به هر حال پس پرده هر چه باشد، این اتفاق تنش‌ها را در منطقه خلیج فارس افزایش می‌دهد و در نتیجه آن ممکن است شرکت‌ها و کشورها به جای تنگه هرمز مسیر دیگری را برای ترانزیت دریایی انتخاب کنند و این دقیقا همان چیزی است که سپاه پاسداران می‌خواهد و بارها گفته است که اگر ایران نتواند از طریق این تنگه نفت خودرا بفروشد، به کشور دیگری هم اجازه تردد در این آبراه را نخواهد داد.

با فرض اینکه ادعای توقیف نفت‌کشی که یک میلیون لیتر سوخت قاچاق حمل می‌کردهم درست باشد، آیا می‌توان نتیجه گرفت که یک نهاد دولتی قدرتمند پشت این قاچاق سوخت باشد؟

این سوال بسیار خوبی است و قطعا جای تردید وجود ندارد که وقتی صحبت از قاچاق سوخت در چنین حجم عظیمی باشد، قطعا پای نهاد قدرتمندی در کار است.

همانطور که احمدی نژاد در دوران ریاست‌جمهوری‌اش از قاچاق کالاهای ایرانی از جمله نفت و سوخت در حجم‌بزرگ توسط سپاه پاسداران خبر داده بود،  به نظر می‌رسد این نظریه هم محتمل باشد.