با رفتن قاضی‌زاده هاشمی، معاون نوبخت سرپرست وزارت بهداشت شد
۱۳۹۷ دی ۱۳, پنجشنبه
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، روز پنجشنبه ۱۳ دی (سوم ژانویه) طی حکمی ضمن موافقت با استعفای حسن قاضی‌زاده هاشمی، سعید نمکی را به عنوان سرپرست جدید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منصوب کرد.
سعید نمکی پیش از این معاون سازمان برنامه و بودجه به ریاست محمدباقر نوبخت بود. وزیر پیشین بهداشت بر سر بودجه این وزارتخانه با نوبخت اختلافات شدیدی داشت.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
حسن روحانی در حکم خود ضمن قدردانی از "خدمات و تلاش‌های" قاضی‌زاده هاشمی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم "بویژه در اجرا و پیشبرد طرح تحول سلامت" با استعفای او موافقت و سعید نمکی را به عنوان سرپرست وزارت بهداشت منصوب کرد.
سعید نمکی که دارای دکترای ایمونولوژی پزشکی و عضو "هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی" است، پیش از این معاون امور علمی، فرهنگی و اجتماعی سازمان برنامه و بودجه بوده است. او همچنین عضویت شورای سیاست‌گذاری مرکز ملی تحقیقات بیمه سلامت و نیز معاونت سابق سازمان محیط زیست را در کارنامه خود دارد.
نمکی: چاره‌ای جز بودجه انقباضی نداریم
سرپرست جدید وزارت بهداشت در نخستین اظهارات خود در سمت جدیدش به خبرگزاری دولتی ایرنا با اشاره به اینکه "قطار طرح تحول سلامت در هیچ ایستگاهی متوقف نمی‌شود" گفت: «طرح تحول سلامت فقط مربوط به دکتر هاشمی نیست و مربوط به کل دولت آقای روحانی است و ما نیز به عنوان بدنه دولت از این طرح حمایت می‌کنیم.»
سعید نمکی تأکید کرد: «ما در سازمان برنامه و بودجه خود را مکلف می‌دانیم که تحت هر شرایطی که رخ دهد طرح تحول سلامت را به خصوص درباره کاهش هزینه‌های کمرشکن درمانی، تهیه داروهای بیماران خاص و ماندگاری و مقیمی پزشکان در مناطق محروم ادامه بدهیم و منابع آن را با هر مکانیزمی تامین کنیم.»
سرپرست جدید وزارت بهداشت همچنین با اشاره به اینکه "چاره‌ای جز بودجه انقباضی نداریم" گفت: «وزارت بهداشت فعالیت‌های گسترده‌ای دارد که نیازمند منابع متنوعی است، اما سبد دارایی‌های کشور نیز محدود است و سازمان برنامه و بودجه باید به همه قسمت‌ها بودجه تخصیص بدهد.»
نمکی در ادامه با اشاره به اینکه "کشور وارد یک جنگ اقتصادی تمام‌عیار با دشمن شده و سال آینده باید نهایت صرفه‌جویی را در هزینه‌ها انجام بدهیم"، تصریح کرد که «در بازنگری بودجه‌ها نیز از بودجه وزارت بهداشت (در تغییرات لایحه بودجه) هیچ تغییری اعمال نشد.»
تکذیب "اختلاف"
معاون پیشین نوبخت در سازمان برنامه و بودجه همچنین در واکنش به گزارش‌ها درباره "وجود اختلاف" بین این سازمان و وزارت بهداشت گفت: «اینکه برخی تلاش می‌کنند بین سازمان برنامه و بودجه و وزارت بهداشت اختلاف سیاسی ایجاد کنند، کذب است. دکتر نوبخت از گذشته نگاه حمایتی به وزارت بهداشت و طرح تحول سلامت داشته و دکتر هاشمی نیز تلاش کرد اوضاع را به خوبی هدایت کند. به هر حال دو عضو کابینه باید شرایط را کنترل کنند تا برخی افراد فتنه‌انگیز از شرایط سوءاستفاده نکنند.»
معاون پیشین نوبخت در حالی "وجود اختلاف" میان سازمان برنامه و بودجه و وزیر سابق بهداشت را تکذیب می‌کند که در روزهای گذشته گزارش‌های بسیاری از این اختلافات منتشر شده بود. رسانه‌ها دلیل استعفای قاضی‌زاده هاشمی را که تا روز گذشته رسما نه تأیید و نه تکذیب شده بود، "اختلافات بودجه‌ای" وزیر با رئیس سازمان برنامه و بودجه عنوان کرده و نوشته بودند که او نه تنها دیگر در جلسات هیأت دولت شرکت نمی‌کند، بلکه حتی با معاونان خود نیز خداحافظی کرده است.
در همین حال، علی نوبخت، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس و برادر محمدباقر نوبخت، به شدت به قاضی‌زاده هاشمی حمله کرده و او را به "فرار به جلو" برای گریز از استیضاح متهم کرده بود.
یکشنبه گذشته الیاس حضرتی، نماینده مجلس برای نخستین بار خبر استعفای قاضی‌زاده هاشمی را به دلیل "کاهش بودجه بهداشت و سلامت" در توییتر منتشر کرد. برخی منابع نیز ضمن تأیید این خبر گفته بودند که با وجود گذشت "۱۵ روز" از استعفای وزیر بهداشت، حسن روحانی با آن موافقت نکرده است.
"محدودیت‌های بسیار زیاد" به خاطر تحریم‌ها
محمود واعظی، رئیس دفتر ریاست جمهوری ایران نیز روز گذشته "اختلاف نظر" وزیر سابق بهداشت با دولت بر سر بودجه این وزارتخانه را تائید کرده و ضمن تأکید بر "مقاومت" روحانی در برابر پذیرش استعفای قاضی‌زاده هاشمی، تأیید کرده بود که وزارت بهداشت و طرح تحول نظام سلامت "نیازمند بودجه قابل توجهی است". واعظی در عین حال گفته بود که با توجه به "جنگ اقتصادی و تحریم‌ها" سازمان برنامه و بودجه برای تأمین این هزینه‌ها "با محدودیت‌های بسیار زیادی مواجه است".
مژگان خانلو، سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه و بودجه ایران نیز پیش‌تر گفته بود که "اعتبارات بخش سلامت و بهداشت در دولت یازدهم و دوازدهم" بیش از سه برابر افزایش یافته است. اما ادعای کاهش بودجه این وزارتخانه می‌تواند با در نظر گرفتن بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران و افزایش چشمگیر قیمت ارز مطرح شده باشد.
پس از انتشار خبر استعفای وزیر سابق بهداشت، بسیاری از مخالفان او، از جمله علی نوبخت، از احتمال به جریان افتادن طرح استیضاح او خبر داده بودند.
شایعه استیضاح حسن قاضی‌زاده هاشمی که از شاخص‌ترین وزیران دولت روحانی محسوب می‌شد، همواره در دوران وزارتش مطرح بود، اما هیچگاه عملی نشد. قاضی‌زاده هاشمی به‌ویژه به خاطر اجرای "طرح تحول نظام سلامت" و در پی آن بیمه شدن به گفته او "۱۱ میلیون نفر" در ایران و نیز برخی رفتارهای نامتعارف‌اش با شهروندان، تبدیل به یکی از جنجال‌برانگیزترین وزیران دولت روحانی شد.
موافقان طرح "تحول نظام سلامت" که روحانی آن را در کنار برجام یکی از دستاوردهای بزرگ دولت اول خود عنوان کرده بود، این طرح را اقدامی مهم در راستای حمایت پزشکی و درمانی از قشرهای کم‌درآمد ارزیابی می‌کنند. مخالفان اما آن را یکی از عوامل "حیف و میل" بودجه وزارت بهداشت و افزایش هزینه‌های درمانی می‌دانند.
طرح تحول نظام سلامت همچنین در حوزه‌هایی با منافع کارگران و بازنشستگان اصطکاک پیدا کرد و اعتراض آنان را به همراه داشت. از جمله گفته می‌شد، پشتوانه اصلی مالی این طرح که اجرای آن از اردیبهشت‌ماه سال ۹۳ در دستور کار دولت یازدهم قرار گرفت، منابع مالی صندوق‌های درمانی بیمه‌های اجتماعی بوده است. از همین رو این صندوق‌ها زیر فشار شدید مالی قرار گرفتند و تا آستانه ورشکستگی پیش رفتند.