بهاره هدایت: با تحریم‌ها به سوی آیندهای نامعلوم می‌رویم
۱۳۹۷ آذر ۱۸, یکشنبه
پس از خروج رئیس‌جمهور آمریکا از توافق اتمی با ایران تحریم‌های یک‌جانبه این کشور علیه ایران بار دیگر اجرایی شدند. دولت آمریکا تأکید دارد که هدف این تحریم‌ها مردم ایران نیستند و آمریکا می‌خواهد با اجرای آنها "سیاست‌های بی‌ثبات‌کننده" جمهوری اسلامی را تغییر دهد.
بهاره هدایت، فعال سیاسی و اجتماعی در ایران، معتقد است تفکیکی که آمریکا میان فشار بر حکومت و فشار بر مردم قائل میشود، قابل دفاع نیست. او به دویچه‌وله می‌گوید: «روشن است که مردم باید فشار تحریم‌ها را تحمل کنند. وضعیت اقتصادی با افزایش بیکاری و از دست رفتن برخی فرصت‌های شغلی، بدتر میشود و سیستم برای دور زدن تحریم‌ها راهکارهایی برای مبادلات مالی پیدا می‌کند، باعث فساد میشود که در نهایت فشار آن هم روی مردم خواهد بود.»
بهاره هدایت از فعالان سرشناس دانشجویی و جنبش زنان در ایران است که بارها بازداشت و زندانی شده است. او سال ۱۳۸۸ از سوی دادگاه انقلاب به نه سال و نیم زندان محکوم شد و بیش از هفت سال از این مدت را پشت میله‌های زندان گذراند. او شهریور ۱۳۹۵ آزاد شد.
بهاره هدایت می‌گوید: «کشورهایی که این تحریم‌ها را اعمال می‌کنند کافی است به تاریخچه ۵۰ سال گذشته نگاهی بیاندازند و ببینند تحریم‌ها در کدام کشور خروجی مطلوب آنها را به بار آورده : در ونزوئلا، کوبا، لیبی، عراق، افغانستان؟ خروجی تحریم‌ها چه بوده که همچنان پافشاری می‌کنند که با تحریم می‌خواهند رفتار یک کشور را تغییر دهند؟»
ظهور گرایش‌های رادیکال
بازگشت تحریم‌های آمریکا اقتصاد ایران را آشفته کرده است. از دی‌ماه گذشته سراسر کشور شاهد ناآرامی‌های گسترد‌ه‌ای در اعتراض به گرانی و نابه‌سامانی اقتصادی است. وزیر امور خارجه آمریکا، مایک پومپئو، معتقد است که تحریم‌های آمریکا عیله ایران موجب گسترش نارضایتی در ایران و قیام مردم علیه حکومت میشود.
بهاره هدایت می‌گوید: «اینکه نارضایتی در داخل وجود دارد، قابل انکار نیست. این هم قابل انکار نیست که ما با وضعیت بغرنجی در سیاست داخلی روبه‌رو هستیم. شما وقتی می‌خواهید با یک آرایش بین‌المللی از خارج یک سیستم را زیر فشار قرار دهید، خروجی آن احتمالأ به التهاب نزدیک میشود. در یک جامعه ملتهب احتمال ظهور گرایش‌های رادیکال از هر طیفی که تصور کنید، بیشتر میشود. از یک طرف مخالفان یا منتقدین گرایش‌های تندتری پیدا می‌کنند و از طرف دیگر حامیان حکومت دنبال راهکارهای رادیکا‌ل‌تری برای مدیریت شرایط می‌گردند. آنچه در این میان قربانی میشود عقلانیت، مدارا و جستجو در پی راه‌حلی است که مورد اجماع ملی قرار گیرد.»
"به سوی آیندهای نامعلوم حرکت می‌کنیم که هیچ‌کس مسئولیت آن را نخواهد پذیرفت"
شماری از چهره‌های سرشناس جامعه مدنی ایران که خواستار به نتیجه رسیدن مذاکرات اتمی بودند، معتقد بودند که پایان مناقشه هسته‌ای به نفع جامعه مدنی ایران است. ۲۱ تن از آنها –از جمله نسرین ستوده، حقوقدان و مدافع مشهور حقوق‌بشر- نامه‌ای را در حمایت از مذاکرات اتمی امضا کرده بودند. در این نامه تأکید شده بود که ترمیم سیاست خارجی و پایان دادن به انزوای حکومت ایران، فرصتی کم سابقه برای ارتقای حقوق بشر در ایران ایجاد و زمینه رشد جامعه مدنی را فراهم می‌کند.
بهاره هدایت معتقد است این موضع مورد حمایت بسیاری از فعالان داخل ایران است و کم شدن فشار مشکلات اقتصادی پس از توافق اتمی می‌توانست به رشد جامعه مدنی و رسیدن به ارزش‌های فرامادی مانند آزادی و دمکراسی کمک کند.
این فعال اجتماعی تصریح می‌کند که توافق اتمی به نقطه بازدهی نرسید چون بازگشایی کانال‌های ارتباط مالی مورد اختلاف بود و در نهایت هم با ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ به ثمر نرسید.
او با توجه به سیاست‌های ترامپ برای افزایش فشار بر ایران می‌گوید: «افزایش فشار از خارج بر جوامعی مثل جامعه ایران که در آن نهادها، احزاب و گروه‌های مرجع خیلی قوام ندارند، احتمال بروز تشنج را بیشتر می‌کند و کنترل این شرایط مسئله حادتری میشود که هم حکومت با آن مواجه خواهد بود و هم کشورهایی که می‌خواهند تغییر سیاستی رخ دهد. درنتیجه ما به جای آنکه به سطح با ثبات‌تری برسیم، داریم به سوی آیندهای نامعلوم حرکت می‌کنیم که هیچ‌کس مسئولیت آن را نخواهد پذیرفت.»