1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

هشدار علم‌الهدی به دولت: اروپا نباید جایگزین آمریکا شود

۱۳۹۷ مرداد ۲۶, جمعه

امام جمعه مشهد برای دومین بار پیاپی در خطبه‌های نماز جمعه از ادامه مذاکره هسته‌ای با کشورهای اروپایی به شدت انتقاد کرد. این اظهارات با بیانیه اخیر دفتر خامنه‌ای و موضع رسمی حکومت درباره مذاکرات همخوان به نظر نمی‌رسد.

https://p.dw.com/p/33Jgt
احمد علم‌الهدی، نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی و امام جمعه مشهد
عکس: mashreghnews.ir

نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی و امام جمعه مشهد می‌گوید اگر قرار باشد جمهوری اسلامی در مذاکرات هسته‌ای با آمریکا "ارتباطی نداشته باشد"، نباید کشورهای اروپایی جایگزین ایالات متحده شوند.

به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، احمد علم‌الهدی در خطبه‌های نماز جمعه ۲۶ مرداد ماه گفت: «امروز نباید فکر کنیم که اگر آمریکا نشد به دنبال انگلیس، فرانسه و آلمان برویم.»

او سه کشور اروپایی طرف توافق هسته‌ای با جمهوری اسلامی را متهم کرد که در دوران جنگ ایران و عراق "اسلحه شیمیایی و دیگر تسلیحات به صدام دادند" و به همین دلیل عقل حکم می‌کند که از تجربه‌های گذشته استفاده شود.

رئیس جمهور آمریکا، دونالد ترامپ که هشتم ماه مه (۱۸ اردیبهشت) فرمان اجرایی خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را امضا کرده بود، شامگاه پانزدهم مرداد نیز دستور بازگشت بخشی از تحریم‌های تعلیق شده علیه جمهوری اسلامی را صادر کرد.

پس از خروج آمریکا از برجام، کشورهای اروپایی تلاش می‌کنند با کاهش فشار تحریم‌ها بر جمهوری اسلامی این کشور را به ادامه پایبندی به برجام ترغیب کنند و برای این منظور یک بسته پیشنهادی به تهران ارائه کرده‌اند. پیشتر سخنگوی وزارت خارجه، بهرام قاسمی، و رئیس مجلس شورای اسلامی، علی لاریجانی، پیشنهادهای اروپا به ایران را "معقول" ارزیابی کرده‌اند.

امام جمعه مشهد در توجیه مخالفت با مذاکره با اروپا به تجربه دولت محمد مصدق اشاره کرد و گفت: «مصدق که با انگلیس مبارزه و نفت را ملی کرد پنداشت که بدون وابستگی به یک قدرت خارجی نمی‌توان زندگی کرد لذا با آمریکایی‌ها دست همکاری داد و نمی‌دانست این دو یکی هستند.»

تک‌خوانی علم‌الهدی علیه اروپا

به گزارش خبرگزاری تسنیم، احمد علم‌الهدی در خطبه‌های نماز جمعه هفته گذشته نیز از ادامه مذاکرات برجامی ایران با سه کشور اروپایی انتقاد کرد و گفت: «آمریکا و اروپا امروز دشمن قسم‌خورده هستند و اروپا نیز می‌خواهد همان کار آمریکا را صورت دهد اما هر کدام با یک روش جلو آمده‌اند.»

گرچه محورهای اصلی خطبه‌های نماز جمعه سراسر ایران را شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه تعیین می‌کند، در هفته‌های اخیر مخالفت جدی با مذاکره با سه کشور اروپایی، بر خلاف مشهد در شهرهای دیگر کمتر به گوش می‌رسد.

مطابق گزارش رسانه‌های ایران، حجت‌الاسلام محمدحسن ابوترابی‌فرد، خطیب نماز جمعه این هفته تهران، بخش اصلی خطبه‌های خود را به مسائل اقتصادی و نوسان‌های شدید بهای ارز اختصاص داده و هیچ اشاره‌ای به مذاکرات ایران با کشورهای اروپایی نکرده است.

علم‌الهدی نیز که همواره از منتقدان جدی مذاکرات هسته‌ای بوده، بر خلاف هفته‌های اخیر از سیاست‌های کلی حکومت درباره مذاکرات پیروی کرده است. او از جمله در ماه‌های نخست گفت‌وگوهای هسته‌ای که حمله و انتقاد از مذاکره‌کنندگان در دستور کار اصولگرایان افراطی قرار داشت، به تکرار سخنان رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای، پرداخت که از آنها حمایت کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر، امام جمعه مشهد هشتم آذر ماه ۹۲ ضمن انتقاد از "منفی‌نگری نسبت به مذاکرات" گفته بود: «دولت منتخب مردم یک برنامه‌ای را اجرا کرد و مقام معظم رهبری فرمودند اینان فرزندان انقلاب هستند، پس درست نیست ما وارد مباحث شویم و سیاه‌نمایی کنیم و مردم را نگران کنیم.»

چند روز پیش سخنانی به نقل از خامنه‌ای مبنی بر این که او در مذاکرات هسته‌ای "اشتباه کرده" منتشر شد که از جمله به علت بی‌سابقه بودن اعتراف رهبر جمهوری اسلامی به اشتباه کردن، در رسانه‌های داخلی و خارجی و فضای مجازی انعکاس وسیعی داشت.

تصحیح "اشتباه" خامنه‌ای، مخالف‌خوانی علم‌الهدی

پایگاه رسمی دفتر رهبر جمهوری اسلامی ۲۴ مرداد با انتقاد از "انعکاس تحریف شده" این بخش از اظهارات خامنه‌ای اعلام کرد: «موضوع بیانات مذاکره با آمریکا بود، نه برجام.» مطابق اعلام این پایگاه او گفته است: «در قضیه‌ برجام، بنده اشتباه کردم، اجازه دادم که وزیر خارجه‌‌ ما با آن‌ها صحبت کند، ضرر کردیم.»

ظاهرا این اشاره‌ای به دیدار محمد جواد ظریف و جان کری، همتای آمریکایی وقت او، در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۹۲ است که اندکی پیش از آغاز مذاکرات رسمی میان نمایندگان ایران و کشورهای موسوم به پنچ به علاوه یک (آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان) انجام شد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

اصلاحیه دفتر خامنه‌ای در مورد "اشتباه" او چندان باورپذیر به نظر نمی‌رسد؛ مذاکرات هسته‌ای و دیدارهای مکرر ظریف و جان کری نزدیک به دو سال ادامه داشت و چنان که مذاکره‌کنندگان ایرانی و مسئولان دولتی بارها گفته‌اند خامنه‌ای در جریان تمام مذاکرات بوده و هیچ کاری بدون آگاهی و مجوز او انجام نشده است.

افزون بر این، بیانیه دفتر خامنه‌ای نشان می‌دهد که او با اصل مذاکرات هسته‌ای نه مخالف بوده و نه آن را اشتباه می‌داند. در چنین حالتی سخنان امام جمعه مشهد در مخالفت با ادامه گفت‌وگو با سه کشور اروپایی، منطبق با سیاست‌های حکومتی به نظر نمی‌رسد.

پرش از قسمت در همین زمینه