جمهوری اسلامی در انتظار "گام بلند اروپا"

رسانه‌های داخلی ایران پس از تصویب طرح همکاری "بانک سرمایه‌گذاری اروپا" با جمهوری اسلامی، از "گام بلند" کشورهای اروپایی برای حفظ برجام از طریق تأمین منافع اقتصادی ایران سخن می‌گویند. این مصوبه می‌تواند راه را برای سرمایه‌گذاری کشورهای اروپایی در ایران هموار کند.

نمایندگان پارلمان اروپا روز چهارشنبه ۴ ژوئیه (۱۳ تیر) طرحی را تصویب کردند که اجازه می‌دهد "بانک سرمایه‌گذاری اروپا" (EIB) با ایران داد و ستد مالی داشته باشد. با این حال گفته می‌شود که مصوبه پارلمان اروپا برای این بانک الزام‌آور نیست. این بانک می‌تواند در صورت معامله با ایران مشتریان آمریکایی خود را از دست بدهد و شرکت‌های آمریکایی سرمایه‌گذاری خود در آن را متوقف کنند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

اعضای اتحادیه اروپا نیز از نظر عملی می‌توانند اجرای مصوبه پارلمان اروپا را معلق کنند. البته سران این اتحادیه در نشست ماه مه گذشته خود، از طرح وام‌های "بانک سرمایه‌گذاری اروپا" حمایت کرده بودند و به همین دلیل بعید به نظر می‌رسد که در مقابل مصوبه اخیر بایستند.

این بانک غیرانتفاعی مستقر در لوکزامبورگ بازوی سرمایه‌گذاری‌های درازمدت اتحادیه اروپا به شمار می‌رود. به گزارش خبرگزاری رویترز، این بانک در خصوص تلاش‌های اتحادیه اروپا برای حفظ معاملات تجاری با ایران "نقشی کلیدی" ایفا می‌کند؛ معاملاتی که به خاطر تحریم‌های در پیش آمریکا علیه تهران به خطر افتاده‌اند.

مصوبه اخیر پارلمان اروپا می‌تواند برگ برنده‌ای در دست فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا محسوب شود که ریاست نشست جمعه آینده ۱۵ تیر وزیران خارجه پنج قدرت بزرگ و ایران را برعهده دارد.

این نشست به درخواست ایران برگزار خواهد شد. وزیران خارجه بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان با حضور محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در این نشست تلاش‌های اتحادیه اروپا برای حفظ برجام در مقابل تحریم‌های آمریکا را بررسی خواهند کرد.

تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران در حوزه صنعت خودرو و فلزات گرانبها روز ۱۳ مرداد و تحریم نفتی این کشور علیه جمهوری اسلامی روز ۱۳ آبان اجرایی خواهد شد. با وجود این، بسیاری از شرکت‌های اروپایی پیش از آن از توقف فعالیت‌های خود در ایران خبر داده بودند.

"ارکان استراتژی اروپا" برای حفظ برجام

به گزارش رویترز، وام‌دهی از طریق بانک سرمایه‌گذاری اروپا و اتخاذ اقدامی ویژه برای محافظت از شرکت‌های اروپایی در برابر تحریم‌های ثانویه آمریکا از ارکان اصلی استراتژی اروپا برای حفظ برجام هستند.

رکن مهم دیگر، پیشنهاد کمیسیون اروپا مبنی بر انتقال مستقیم پول از سوی دولت‌های اروپایی به بانک مرکزی ایران، برای اجتناب از مجازات‌های آمریکا عنوان شده است.

برخی گمانه‌زنی‌ها در ایران از "نگاه مثبت" جمهوری اسلامی به این بسته پیشنهادی حکایت دارد. همچنین برخی منابع از "تضمین اروپا" برای خرید یک میلیون بشکه نفت از ایران و در قبال آن پرداخت ارز از "کانالی مشخص" خبر می‌دهند. اخبار تأییدنشده‌ای نیز درباره موافقت اروپا با سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری در ایران منتشر شده است.

کمیسیون اروپا اواسط ماه ژوئن گذشته (اواخر خرداد) با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که مقررات مسدودکننده و وام خارجی بانک سرمایه‌گذاری اروپا را به‌روزرسانی کرده است. این اقدامات برای محافظت از منافع شرکت‌های اروپایی طرف معامله با ایران اتخاذ شده‌اند.

سایه دستگیری دیپلمات ایرانی بر "حفظ برجام"

بسته پیشنهادی اتحادیه اروپا برای ایران قرار است فردا جمعه رسانه‌ای شود. حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، در آستانه ارائه این بسته پیشنهادی، در راستای آخرین تلاش‌ها برای حفظ برجام راهی سوئیس و اتریش شد. اما دستگیری دیپلمات ایرانی در آلمان به اتهام طراحی بمب‌گذاری در همایش سازمان مجاهدین خلق در پاریس، او را در موقعیت دشواری قرار داد.

روحانی که در نخستین سفر اروپایی‌اش پس از خروج آمریکا از برجام، برای جلب همکاری کشورهای اروپایی، به برن و وین سفر کرده بود، بایستی در دیدار خود با مقام‌های اتریشی به اتهام سنگینی علیه جمهوری اسلامی پاسخ می‌داد.

سباستیان کورتس، صدراعظم اتریش، در دیدار خود با روحانی به موضوع دستگیری این دیپلمات در آلمان اشاره کرده و از ایران خواستار توضیح شده بود.

گرچه روحانی در سخنان خود در نشست خبری با کورتس به پرونده دیپلمات ایرانی دستگیرشده در آلمان و زوج ایرانی دستگیرشده در بلژیک اشاره‌ای نکرد، اما صدراعظم اتریش از آمادگی جمهوری اسلامی و قول این کشور برای همکاری در جهت روشن شدن پرونده ابراز خرسندی کرده بود.

فرجام این پرونده برای جمهوری اسلامی حیاتی است، زیرا نتیجه تحقیقات بر سر نقش دیپلمات ایرانی در بمب‌گذاری نافرجام پاریس، اروپا را برای "حفظ برجام" در موقعیت بسیار دشواری قرار خواهد داد.

"اسدالله الف." دیپلمات ۴۶ ساله ایرانی، از دیپلمات‌های سفارت جمهوری اسلامی در وین، به تلاش برای بمب‌گذاری نافرجام در همایش اخیر شورای ملی مقاومت وابسته به سازمان مجاهدین خلق در پاریس متهم شده است.

این دیپلمات متهم است که با زوجی ایرانی با تابعیت مضاعف بلژیکی‌، که در بروکسل بازداشت شده‌اند و در خودروی آنها ۵۰۰ گرم ماده منفجره قوی و حساس پروکسید استون کشف شده، ارتباط داشته است. این زوج نیز متهم‌اند که قصد عملی کردن طرح بمب‌گذاری در همایش مجاهدین را داشته‌اند. پلیس آلمان در همین ارتباط اقدام به دستگیری این دیپلمات ایرانی کرده است.