پيشگام حشرهشناسی
۱۳۹۸ مهر ۱۹, جمعهبه همکاران منتقدی كه كارش را ارج نمینهادند، میگفت: «شما پژوهندگان مرگ هستید و من پژوهنده زندگی».
ژان هانری فابر Jean-Henri Fabre در روستای سانلِئون در جنوب فرانسه در خانوادهای تنگدست و فرودست زاده شد كه نمیتوانست هزينه مدرسه او را تأمين كند.
از كودكی ساعتها به تماشای حشرات مینشست و شيفته پژوهش در گونهها و شیوه زيست آنها بود. حتی خواندن و نوشتن را هنگامی آموخت كه پدرش تختههايی با تصوير و نام حشرات به او هديه داد.
۱۰ ساله بود كه خادم كليسای مدرسه زادگاهش شد و به اين ترتيب توانست رايگان به دبيرستان برود.
۱۴ ساله بود كه مادرش را از دست داد و پدرش او را به حال خود گذاشت تا نان خود را در آورد.
۱۷ ساله بود كه به آموزشگاه عالی تربيت معلم در شهرستان زادگاهش راه يافت و از آن پس مشاهدات خود را به عنوان كتاب درسی تأليف میكرد و به شاگردانش درس میداد اما چون به جای نشستن سر كلاس در طبيعت گشت میزد و ديدههايش را مینوشت و همه واحدهای درسی را خود میآموخت، نتوانست رسما دانشگاه را به پايان برساند.
او بيش از ۱۰۰ كتاب درسی علمی برای كودكان نوشته كه شناختهترين آنها سلسله كتابهای "عمو پاول" است كه در آنها عموی با تجربه به زبانی ساده به كودكان زيستشناسی میآموزد.
ماندگارترين اثر او "خاطرات يك حشرهشناس" است كه در ده جلد در بيش از ۴۰۰۰ صفحه منتشر شده است. خواننده گويی به جای يك كتاب زيستشناسی خشك و سرد يك رمان بلند دلنشين میخواند و گام به گام زندگی و تنازع بقا را تجربه میكند. نويسنده گاه مكالمهای را از زبان حشرات جاری میسازد و اين گونه به كتاب خود گيرايی و نشاط میبخشد.
در پاسخ منتقدان همرشته خود می گفت:
«شما حيوان را كالبدشكافی میكنيد ولی من او را زنده تجربه و تعقيب میكنم. شما از او يك چيز ترسناك و قابلترحم میسازيد ولی من كاری میكنم كه مردم دوستش بدارند. شما در كارگاه شكنجه و خردكننده حشرات كار میكنيد، من اما زير آسمان آبی و آواز جيرجيركها كار میكنم".
ژان هانری فابر در ۹۱ سالگی در جنوب فرانسه درگذشت.