1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
تاریخ

نخستين دبيركل سازمان ملل متحد

۱۳۹۸ تیر ۲۵, سه‌شنبه

۱۶ ژوئيه ۱۸۹۶؛ ۱۲۳ سال پيش در چنين روزی تريگوه لی، نخستين دبيركل سازمان ملل متحد، در حومه اوسلو پايتخت نروژ زاده شد.

https://p.dw.com/p/3M81F
Ehemaliger UN-Generalsekretär Trygve Lie
عکس: picture-alliance/dpa

به هنگام استعفايش به دبيركل بعدی سازمان ملل گفت: "به نيويورک، سازمان ملل و غيرممكن‌ترين شغل روی زمين خوش آمديد".

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

تریگوه لی شش ساله بود كه پدرش خانواده را ترک كرد. مادرش يك قهوه‌خانه كوچک به راه انداخت و تريگوه و خواهرش را به سختی بزرگ كرد.

در خانواده آنها هميشه صحبت از طبقه محروم و حقوق بهتر برای كارگران بود.

۱۵ ساله بود كه عضو حزب سوسيالدموكرات كار شد.

۲۳ ساله بود كه رشته حقوق را در دانشگاه اوسلو به پايان رساند، وكيل شد و به مقام دبيری حزب كار رسيد.

۲۶ ساله بود كه در سِمت وكالت در ديوان عالی كشورش به كار پرداخت و ۳۵ ساله بود كه سرپرستی سازمان تربيت بدنی كارگران كشورش را به عهده گرفت كه بعدها سازمان تربيت بدنی كل كشور شد.

۳۹ ساله بود كه وزير دادگستری شد و ۴ سال پس از آن به وزارت بازرگانی رسيد.

۴۴ ساله بود كه آلمان نازی كشورش را اشغال كرد و او به همراه پادشاه و دولت به بریتانیا گريخت و در آنجا در حكومت تبعيدی نوروژ مقام وزارت خارجه را داشت.

۵۰ ساله بود كه چون از سويی در لندن زيسته و از سوی ديگر عضو يک دولت چپگرا بود، بلوك‌های شرق و غرب او را به عنوان نخستين دبيركل سازمان نوبنياد ملل متحد تأييد كردند اما كارش در آغاز جنگ سرد ميان جهان سرمايه‌داری و كشورهای سوسياليستی بسيار سخت و پيچيده بود. هركدام آنها می‌خواستند سازمان ملل را ابزار هدف‌های خود سازند و در اين راستا او را متهم به هواداری از جناح ديگر می‌كردند:

"كدام كشور بايد عضو شورای امنيت سازمان ملل باشد، چين كمونيست يا تايوان؟".

با اين حال در دوره سرپرستی‌اش اعلاميه جهانی حقوق بشر به تصويب رسيد و با ميانجيگری او اتحاد شوروی نيروهای خود را از ايران بيرون برد.

افزون بر اين او دخالت آمريكا در جنگ كره را توجيه كرد و همين باعث شد كه استالين رهبر شوروی در خلع او بكوشد.

۵۴ ساله بود كه مجمع عمومی سازمان ملل او را برای بار دوم به دبيركلی برگزيد ولی از آنجا كه استالين دائم در كار او اخلال می‌كرد از كار كناره گرفت.

تريگوه لی در ۷۲ سالگی در شهر گايلو در شمال نوروژ درگذشت.