جانمایه نامدارترین نگاره جهان

۲۴ ساله بود که بر نگاره "لبخند ژوکوند" اثر لئوناردو داوینچی جاودانه شد.

نام اصلی لیزا دل جوکوندو Lisa del Giocondo لیزا جِراردینی و پدرش از اشراف زمین‌دار محل بود. او دختر بزرگش لیزا را به شیوه آن روزگار تنها برای پیدا کردن شریک زندگی‌ای توانگر و توانمند به آموزگاران سرخانه سپرد تا ادبیات، الهیات و موسیقی بیاموزد.

از زندگی خصوصی او اطلاع چندانی در دست نیست.

۱۵ ساله بود که با یک بازرگان ۳۰ ساله ابریشم فرانچِسکو دل جوکوندو ازدواج کرد و تا ۲۴ سالگی پنج فرزند به دنیا آورد.

۲۴ ساله بود که همسرش خانه بزرگی خرید و از آنجا که لئوناردو داوینچی در آن هنگام در فلورانس می‌زیست از او خواست تصویر لیزا را بکشد تا با آن خانه نو را بیاراید.

هر چند همه تاریخ‌نگاران هنر بر این باور نیستند که "مونا لیزا" یا "لبخند ژوکوند" تصوير اوست، اما بیشتر آنان این ادعا را درست می‌دانند و در سال ۲۰۰۸ یادداشتی از یک دفتردار آن زمان در کتابخانه دانشگاه هایدلبرگ آلمان پیدا شد که درستی ادعا را ثابت کرد.

این نگاره که بيش از ۲۰۰ سال است در موزه لوور پاریس به نمایش گذاشته شده، تصویر زن جوان زیبایی را نشان می‌دهد که بر ایوانی در منظره دلگشایی بر یک صندلی راحتی نشسته و چشمانش را که به سمت چپ متمایل‌اند به بیننده دوخته است.

گویی دود یا بخار بسیار رقیقی منظره پیرامون را فرا گرفته و سر، چشمان و گوشه راست دهان زن را اندکی محو و به این ترتیب مرموز کرده است به طوری که زن در عین دلربایی و فریبایی سرد و بی‌توجه به چشم می‌آید.

گویی نگارگر این تصویر را از دو منظر کشیده است: گاه بیننده منظره پیرامون و گاه مونا لیزا را در پیش‌زمینه می‌بیند.

رازآمیخته‌ترین بخش نگاره، لبخند مونا لیزاست که صدها نویسنده و نقاد را به نوشتن داستان‌ها و مقاله‌های ادبی و علمی درباره این پدیده چندمعنایی واداشته است.

لیزا دل جوکوندو ۵۹ ساله بود که همسرش را از دست داد و پس از آن تا پایان عمر در صومعه اورسولا در فلورانس زیست.

لیزا دل جوکوندو در ۶۳ سالگی در زادگاهش درگذشت.