1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
تاریخ

درمان با کپک

۱۳۹۷ اسفند ۲۰, دوشنبه

۱۱ مارس ۱۹۵۵: ۶۴ سال پیش، در چنین روزی الکساندر فلمینگ (Alexander Fleming) در لندن درگذشت.

https://p.dw.com/p/3ElU0
عکس: Imago/United Archives International

او از همان آغاز کار در مورد مصرف بیجا و بیش از اندازه آنتی‌بیوتیک هشدار می‌داد.

الکساندر فلمینگ در شهر لاچفیلد اسکاتلند زاده شد. آخرین فرزند خانواده کشاورزش بود. هشت ساله بود که پدر را از دست داد و ماردش اداره کشتزار را بر عهده گرفت.

۱۴ ساله بود که به لندن نزد برادر بزرگش که چشم‌پزشک بود رفت و به پیشنهاد او نخست تحصیل را رها کرد و به کار در یک شرکت کشتیرانی پرداخت.

پس از دریافت ارثیه‌ای از عمویش در "دانشکده سنت مری" لندن در همه رشته‌های پزشکی زمان خود مانند تشریح، بیماری‌شناسی و داروشناسی آموزش دید و دکترا گرفت.

در جنگ جهانی اول، پزشک ارتش بود و ارتش را در جبهه غربی فرانسه در بیمارستان‌های صحرایی همراهی می‌کرد.

۳۸ ساله بود که پژوهش‌هایی روی مخاط و اشک انجام داد و آنزیمی به نام «لیسوزیم» را بر پایه مواد موجود در بدن انسان برای ضدعفونی کردن کشف کرد، اما این ماده چندان قوی نبود و نمی‌توانست همه باکتری‌ها را از میان ببرد. حین انجام آزمایش‌هایش به صورت تصادفی در یکی از ظرف‌های آزمایشگاه مشاهده کرد که باکتری استافیلوکوک که در معرض هوا بوده کپک زده است. با آزمایش آن بخش کپک‌زده دریافت که آن بخش دیگر باکتری ندارد و ۳۹ ساله بود که بر این پایه داروی ضد باکتری را ساخت و نام نخستین آنتی‌بیوتیک را برابر همان قارچ کپکی "پنی‌سیلین" گذاشت.

۱۰ سال پس از آن، این دارو به تولید انبوه رسید و در جنگ جهانی دوم زخمی‌های بسیاری را نجات داد.

۱۶ سال پس از معرفی پنی‌سیلین در ۱۹۴۵، جایزه نوبل به سِر الکساندر فلمینگ و یک گروه پزشکی از دانشگاه آکسفورد اختصاص یافت. او در سخنرانی خود هنگام دریافت جایزه، پیش‌بینی کرد که باکتری‌ها در برابر پنی‌سیلین مقاوم شوند چیزی که امروز به وقوع پیوسته و باز هم نشانی بر دانش اوست.

پنج سال پس از تولید انبوه پنی‌سیلین پنج شیشه از آن وارد ایران و برای مصارف ویژه به وزارت بهداری سپرده شد. در آن دوره، چون نگهداری شیشه‌های پنی‌سیلین در یخ انجام میشد به آن «پنی‌سیلین یخی» می‌گفتند.

الکساندر فلمینگ در ۷۳ سالگی در پایتخت انگلیس درگذشت.

اسکندر آبادی روزنامه‌نگار، مترجم و نوازنده ساکن آلمان