1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
تاریخ

کاشف هم‌آغوشی‌های ناشناخته

۱۳۹۷ دی ۲۰, پنجشنبه

۱۰ ژانویه ۱۷۷۸: ۲۴۱ سال پیش در چنین روزی کارل لینه در اوپسالا درگذشت.

https://p.dw.com/p/3Axaz
عکس: picture-alliance/CPA Media Co. Ltd

کارل لینه در شهرک راسهولت در جنوب سوئد زاده شد. پدرش کشیش بود و می‌خواست که پسر راهش را ادامه دهد، اما چون فرزندش در دانشگاه نمره‌های رشته‌های عبری و یونانی خوبی نمی‌آورد، پذیرفت که گیاه‌شناسی و جانورشناسی و پزشکی بخواند که آن زمان جزئی از رشته‌های رایج بود.

سرگرمی پدرش نگهداری گل‌ها و گیاهان کم‌شناخته بود و این کنجکاوی را به کارل هم انتقال داد.

۲۸ ساله بود که برای نوشتن پایان‌نامه دکتری به هلند رفت که از مراکز گردآوری گیاهان از سراسر جهان بود. در پژوهش‌هایش به هرج و مرج بسیار در دسته‌بندی گیاهان و ثبت آنها برخورد و بر آن شد که به عنوان پایان‌نامه روش آسان‌فهمی برای نام‌گذاری گیاهان به ویژه گیاهان تازه کشف پدید آورد و با ترفند جنجال‌برانگیزی، هم آوازه کارش را در اروپا پراکند و هم به هرج و مرج دسته‌بندی پایان داد.

در برجسته‌ترین اثرش "نظام طبیعت" نوشت که "چگونه گیاهان نر با پرچم‌های پر از گرده به هوای تولید مثل در کمال آزادی همزمان با چند گیاه ماده هم‌آغوشی و تخمدان‌های آنها را پر می‌کنند" و به این ترتیب ۵۰۰ گیاه شناخته شده را به دو دسته بزرگ نر و ماده تقسیم کرد.

لینه با تلاش خستگی‌ناپذیر "نظام طبیعت" را با کشف گیاهان تازه، هر سال گسترده‌تر می‌کرد به طوری که در آخرین چاپی که زیر نظر خودش منتشر شد هفت هزار گونه گیاه را در ۲۴ دسته نامگذاری کرد و در هر دسته بخش تخمدان گل‌ها و گیاهان را "زیردسته مادینه" نامید.

جالب اینکه لینه به پیروی از جامعه طبقاتی سده ۱۸ میلادی، گیاهان خودرو و علف‌های هرز را "گدا"، پیچک‌ها را "رعیت"، گل‌ها را "نجیب‌زادگان" و درختان را "ارباب" نام‌گذاری کرد.

می‌گفت:«خدا جهان را آفرید و لینه آن را نظم داد.»

از آنجا که لینه از دگرگونی‌ها و دگردیسی‌های موجودات زنده و تبدیل آنها به یکدیگر آگاهی نداشت، می‌پنداشت که باید نام ثابتی به هرکدام آنها بدهد.

او به پیروی از نام و نام خانوادگی انسان‌ها برای هر موجود زنده‌ای، یک نام دوبخشی برگزید که اضافه توصیفی است مانند "گل سرخ" یا "پیچک آسیایی"

از آن پس تا کنون روش ثبت و نامگذاری همه موجودات زنده همان است که لینه پیشنهاد کرده است.