"مأنوس همچون غريب" • نمایشگاهی از آثار مسعود سعدالدین

نمايشگاهی از جدیدترین آثار نقاشی مسعود سعدالدین با نام Vertraut wie Fremd "مأنوس همچون غريب" تا پایان سپتامبر ۲۰۱۸ در Landesmuseum شهر بن پابرجاست.

موضوع آثار سعدالدين در تازه‌ترین نمایشگاه او "انسان" است و اثرى كه از او بر جاى می‌ماند. آقای سعدالدین پیش از این در مصاحبه‌ای گفته بود: «تلاش دارم در كارم حس و حال خاصى از وضعيت انسانى را به نمايش بگذارم. عناصر كار بايد فضاى كلى اثر و بيان نهفته در آن را تقويت كنند. خود افراد رفتارى نسبتا عادى و ساده دارند. با اين وجود پروسه نقاشى موجب حسى در كار می‌شود كه در آن با واقعيتى ديگر روبه‌رو هستيم.»

این نقاش پرکار ایرانی مقیم آلمان در جدیدترین آثارش، در ابتدا از مدل‌ها عکاس گرفته و سپس آنها را به نقاشى تبديل کرده است. مدل‌ها در این آثار بر روی اشيای مختلف متمركز هستند، هم‌چون ابزار و وسایل نقاشى، متر اندازه گيرى يا يک دستمال. مدل‌ها متمركز و غرق عنصرى هستند كه براى بيننده هم چون معمائى ناشناخته جلوه می‌كند.

در آثار سعدالدین، گاهی حتی تصویر یک "انسان" در حكم یک "نشانه" ظاهر می‌شود. مسعود سعدالدین در كار پی‌ریزی یک "زبان" است، زبانی كه نظام نشانه‌ای را در ذات خود حمل می‌كند. او در آثارش از این نظام نشانه‌ای برای بیان اندیشه‌ها و دیدگاه‌هایش استفاده می‌کند. احمدرضا دالوند، در نقدی که بر آثار سعدالدین داشته، معتقد است، برای شناخت آثار او باید به مطالعه "زندگی نشانه‌ها" در دل "زندگی اجتماعی" پرداخت.

احمدرضا دالوند، منتقد هنری می‌گوید: «مسعود سعدالدین در چارچوب یک فرهنگ خاص حركت نمی‌كند كه بخواهد آن فرهنگ را در سطح بالاتر یا پائین‌تر قرار دهد. هر چند كه سوغات از فرنگ آورده‌اش با لایه‌ای از مظاهر و نمادهای اروپایی پوشانده شده است اما نمادها و نشانه‌های ظاهری آثار او به خودی خود نه آلمانی هستند و نه ایرانی و نه به جای دیگری تعلق دارند.»

در آثار این نقاش ایرانی زمان و مكان نیز بی‌اهمیت به نظر می‌رسند. سعدالدین همچون شاعری توانا که واژه‌های معمولی روزمره را به ترکیباتی جادویی تبدیل می‌کند، تصاویری را كه معمولی و روزمره هستند را با نگاهی دیگر می‌بیند.

دالوند، منتقد هنری در نقدی بر آثار مسعود سعدالدین همچنین از این می‌گوید که كار این نقاش در عین حال بی‌شباهت به فعالیت یک كارگردان سینما نیست. با این تفاوت كه یک كارگردان از همه حواس انسان در بیان مقصودش استفاده می‌كند اما سعدالدین فقط از حس بینایی انسان مدد می‌گیرد.

این منتقد هنری معتقد است، آثار سعدالدین را می‌توان به طور كلی به دو نوع تقسیم کرد: شعر نقاشانه و نقاشی شاعرانه. شعرهای نقاشانه‌اش به سرعت مخاطب عام را مجذوب می كند و نقاشی‌های شاعرانه سعدالدین برای اهل فن در مكثی طولانی پرده از رمز و راز خود برمی دارد.

مسعود سعدالدين، نقاش ايرانى مقيم آلمان در سال ۱۳۳۵ در سمنان به دنيا آمد و از دانشكده هنرهاى زيباى دانشگاه تهران فارغ التحصيل شد و درسال ۱۳۶۵ به آلمان مهاجرت كرد. سعدالدین برنده "جایزه هنری راین" Der Rheinische Kunstpreis در آلمان است.